Rada Legislacyjna przy premierze zauważa, że autorzy nie wyjaśnili w uzasadnieniu projektu, dlaczego zasadne jest wymienienie szefa Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych osobno, obok Policji. Uzasadnienie projektu zawiera jeszcze kilka innych mankamentów.

Mankamenty uzasadnienia

Jak twierdzi prof. dr hab. Marek Szydło z Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, w uzasadnieniu projektu nie napisano wyraźnie, już na samym początku, że KRUS-owi i Szefowi, zgoda na wyszukiwanie ksiąg wieczystych jest potrzebna w istocie po to, aby móc wyszukać numer księgi wieczystej dotyczącej nieruchomości należącej do określonej osoby.

Wyszukanie następuje na podstawie pewnych kryteriów znanych KRUS-owi lub szefowi Krajowego Centrum, np. adresu nieruchomości lub imienia i nazwiska danej osoby, a także aby móc sprawdzić, czy dana osoba jest w ogóle właścicielem jakiejś nieruchomości w Polsce, a jeśli tak, to której konkretnie.

Czytaj też: SN: Wierzyciel może żądać uzupełnienia księgi wieczystej o wpis hipoteki

Z projektu wynika, że szefowi Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych dalece nie wystarczy obecny, ograniczony dostęp w systemie teleinformatycznym – ksiąg wieczystych, który jest gwarantowany dla każdego na ogólnych zasadach określonych w art. 36[4] ust. 1-7 ustawy o księgach. Tyle, że trzeba znać numer księgi.

Taki wgląd w księgi wieczyste na zasadach ogólnych nie wystarczy wtedy, gdy KRUS lub szef Centrum nie zna numeru księgi wieczystej, względnie, gdy nie wie czy dana osoba w ogóle jest właścicielem jakiejkolwiek nieruchomości w Polsce, a jeśli tak – to której.

Zdaniem Rady Legislacyjnej już na samym początku uzasadnienia projektu należy wyraźnie napisać, że przewidziane w projekcie udostępnienie wyszukiwania ma na celu umożliwienie w ogóle jest właścicielem nieruchomości, a jeśli tak – to której konkretnie nieruchomości.

Dane potrzebne do wyliczenia składki

W uzasadnieniu projektu, jak wskazuje prof. Szydło nie zostało napisane, że szerszy dostęp do jest potrzebny KRUS-owi m. in. w celu posiadania precyzyjnych i aktualnych danych o powierzchni gospodarstwa rolnego należącego do rolnika, a które to dane są z kolei niezbędne przy obliczaniu wysokości należnej od rolnika składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe.

Kasa Ubezpieczenia Rolniczego musi więc zweryfikować wielkość gospodarstwa rolnego, deklarowaną przez rolnika prowadzącego to gospodarstwo. Sprawdzi w ten sposób, czy dany rolnik nie posiada jakichś innych niż zadeklarowane nieruchomości lub czy w międzyczasie nie zakupił innych nieruchomości lub ich nie sprzedał.

Zobacz procedurę w LEX:  Postępowanie w sprawie z powództwa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym >

Zmiany dotyczące informacji kryminalnych

Według prof. Szydło pożądane byłyby pewne zmiany legislacyjne w ustawie o przetwarzaniu informacji kryminalnych.  A mianowicie dotyczące określenia zakresu przetwarzanych informacji kryminalnych, tak aby zakres ten w nieco szerszym stopniu obejmował nieruchomości związane z przestępcami i dokonanymi przez nich przestępstwami związanymi z nieruchomościami.

I w tym celu szef Krajowego Centrum mógłby zasięgać informacji, dokonując przewidzianego w art. 36[4] ust. 8 wyszukiwania w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych.

Należy zaznaczyć, że informacje kryminalne są w ustawie o przetwarzaniu informacji kryminalnych definiowane jako dane istotne z punktu widzenia określonych rodzajów czynności lub prowadzonych postępowań.

Czyli w świetle ustawy o przetwarzaniu informacji kryminalnych - zdaniem prof. Szydło - nieruchomości mogą uzyskać status „informacji kryminalnychtylko w zakresie określonym w art. 13 ust. 1 pkt 5 lit. b) ustawy o przetwarzaniu informacji kryminalnych. A więc dane o nieruchomościach tylko wtedy mogą być informacjami kryminalnymi, gdy są to dane o nieruchomościach „wykorzystanych do popełnienia przestępstwa lub utraconych w związku z przestępstwem”.

Zdaniem Rady Legislacyjnej treść tego przepisu powinna zostać de lege ferenda zmieniona, tak aby zakres przetwarzanych informacji kryminalnych obejmował również  nieruchomości uzyskane z wyniku przestępstwa, a więc przedmioty (w tym nieruchomości), w których posiadanie określone osoby weszły w następstwie dokonania przestępstwa.

W takim układzie zakres informacji kryminalnych w rozumieniu omawianej ustawy obejmowałby m. in. dane o nieruchomościach, które zostały pozyskane przez określone osoby w wyniku np.

  • prania brudnych pieniędzy,
  • przestępczego wpłynięcia na rozporządzenie nieruchomością przez jej dotychczasowego właściciela,
  • korupcji lub w wyniku udziału w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa lub przestępstwa skarbowego.