Prawo.pl pytało resort o usprawnienie pracy sądów, w tym sekretariatów sądowych. W odpowiedzi MS informuje, że służyć temu będzie m.in. pełna elektronizacja rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestr Sądowego. 

- Sprawy dotyczące rejestru przedsiębiorców będą prowadzone wyłącznie elektronicznie, tzn. decyzje sądu będą wydawane jako dokumenty elektroniczne podpisane podpisem kwalifikowanym i doręczane na konta użytkowników w Portalu Rejestrów Sądowych. Powstaną jawne elektronicznie akta rejestrowe, udostępniane w internecie - wskazuje MS. 

Szacuje się, że od 1 lipca 2021 r. ok. 85 proc. wniosków o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego to będą wnioski składane elektronicznie.

Czytaj: W Krajowym Rejestrze Karnym nadal "wiszą" skazania sprzed lat>>

Istotne odciążenie sądów?

Ministerstwo zapewnia równocześnie, że elektronizacja Krajowego Rejestru Sądowego znacznie przyspieszy postępowanie rejestrowe, np. w sprawach dotyczących rejestru przedsiębiorców zwolni sąd z konieczności ręcznego przepisywania danych z papierowych wniosków do rejestru, drukowania orzeczeń sądu oraz tradycyjnego doręczania pism sądowych.

Dodaje, że kolejnym usprawnieniem będzie system Krajowego Rejestru Zadłużonych (KRZ). - System, przyczyni się do zwiększenia efektywności funkcjonowania sądów restrukturyzacyjnych i upadłościowych, co stanowi odpowiedź na istotne problemy sądów restrukturyzacyjnych i upadłościowych wynikające ze znacznego zwiększenia liczby spraw, zwłaszcza w zakresie upadłości konsumenckiej, jak również zapewnienie pełnej ochrony praw wierzycieli i innych uczestników postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych - dodaje. 

W ostatnim czasie w RCL pojawiło się zresztą kilka projektów rozporządzeń dotyczących KRS oraz Krajowego Rejestru Zadłużonych, w tym projekt noweli regulaminu urzędowania sądów powszechnych. Zgodnie z nim w aktach sprawy prowadzonej w systemie teleinformatycznym nie będzie możliwości zamieszczenia wydruku raportu z losowania z Systemu Losowego Przydziału Spraw. Zamiast wydruku raportu w postaci papierowej w aktach takiej sprawy zamieszczana będzie postać elektroniczna raportu.

Kolejna zmiana dotyczy formy wzmianki o sprostowaniu orzeczenia wytworzonego w postępowaniu przed sądem rejestrowym odbywającym się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Proponuje się, aby wzmianka taka miała postać osobnego dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Wzmiankę tę, podobnie jak wzmiankę w postaci papierowej, podpisywałby kierownik sekretariatu wydziału. Co więcej nie będzie obowiązku zamieszczania wzmianki o sprostowaniu na tekście orzeczenia zamieszczonym w sądowym systemie teleinformatycznym.  - Z powodu ograniczeń technicznych zamieszczanie wzmianki o sprostowaniu na dokumencie opatrzonym podpisem elektronicznym nie będzie możliwe. Rezygnacja z zamieszczenia w systemie teleinformatycznym tekstu orzeczenia uwzględniającego sprostowanie ma z kolei na celu odciążenie pracowników sekretariatów sądowych. Za propozycją taką stoi również chęć ograniczenia ryzyka w przypadku błędnego zredagowania tekstu uwzględniającego sprostowanie przez pracownika sekretariatu. Tekst taki, pobrany z publicznie dostępnych akt rejestrowych, mógłby wprowadzać w błąd co do treści rozstrzygnięcia sądu - uzasadniają projektodawcy. 

 

Dokumenty, odpisy, kopie elektronicznie i papierowo

Projekt zakłada też dostosowanie par. 128 regulaminu do brzmienia art. 10 ust. 6 ustawy o KRS przewidującego możliwość wydawania dokumentów, ich odpisów lub kopii zarówno w postaci elektronicznej, jak i w papierowej. W przepisie wskazano dodatkowo, że dokumenty oraz ich odpisy lub kopie w postaci elektronicznej wydawane będą za pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie rejestrowe.

- Zakłada się, że wnioskodawcy będą składali i opłacali wnioski o wydanie takich dokumentów za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, natomiast w siedzibie sądu możliwe będzie jedynie uzyskanie odpisów i kopii dokumentów w postaci papierowej. Nie przewiduje się tym samym możliwości wydawania dokumentów oraz ich odpisów lub kopii w postaci elektronicznej na zewnętrznych informatycznych nośnikach danych (np. płyta CD, pendrive) - wskazano w uzasadnieniu. 

Kolejna zmiana zakłada, że w postępowaniu rejestrowym odbywającym się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego czynności sądu, referendarza sądowego i przewodniczącego będą utrwalane wyłącznie w systemie teleinformatycznym, a wytworzone w ich wyniku dane w postaci elektronicznej opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, co dotyczy także utrwalania i podpisywania protokołów. 

- Utrwalanie i podpisywanie protokołów wyłącznie w systemie teleinformatycznym stanowi rozwiązanie odmienne od przyjętego w postępowaniach upadłościowych i restrukturyzacyjnych prowadzonych z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego, gdzie nie przewidziano takiego obowiązku. Przepis określa formę wzmianki o sprostowaniu protokołu utrwalonego wyłącznie w systemie teleinformatycznym. Proponuje się, aby miała ona formę osobnego dokumentu elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym - dodano. 

Co więcej, udostępnianie dokumentów składanych do akt rejestrowych - w myśl projektu - będzie mogło nastąpić dopiero po ich ocenie przez sąd rejestrowy w zakresie ochrony danych osobowych. Projektodawcy wzięli pod uwagę, że przepisy art. 10 ust. 1-1b ustawy o KRS nie wskazują momentu udostępnienia akt rejestrowych. 

Czytaj: Wnioski rejestrowe do KRS na starych wzorach>>

Informacje z Krajowego Rejestru Karnego tylko dla stron

Ministerstwo proponuje również sposób postępowania sądu z informacjami otrzymywanymi z Biura Informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego. Wskazuje, że ponieważ ujawnienie takich informacji mogłoby naruszyć dobra osobiste osób skazanych informacje te miałyby być wyłączane z akt rejestrowych prowadzonych w postaci papierowej i składane w oddzielnym, niejawnym zbiorze dokumentów. 

- Rozwiązanie takie ma chronić dobra osobiste osób skazanych, a jednocześnie umożliwić ewentualną kontrolę prawidłowości czynności orzecznika. Z tych samych względów proponuje się również, żeby informacje otrzymane z Biura Informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego w postaci elektronicznej w trybie określonym w art. 21a ustawy o K.R.S. podlegały udostępnieniu wyłącznie uczestnikom postępowania - dodaje.