Chodzi o zmiany, które wprowadza duża nowelizacja m.in. procedury cywilnej z 9 marca 2023 r. Wiele z nich dotyczy samozatrudnionych. Dotychczasowe pojęcie „adres do korespondencji” zastępuje się odniesieniem do doręczenia, gdyż tak jest w przepisach o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG). Art. 136 par. 5 k.p.c. przewiduje, że wpisani do CEiDG mają obowiązek zawiadamiania sądu – w toczących się z ich udziałem postępowaniach – o każdej zmianie adresu do doręczeń, który jest jednocześnie ujawniany w ewidencji. Samo ujawnienie nowego adresu do doręczeń w CEiDG nie wystarczy, gdyż sędzia nie będzie miał obowiązku każdorazowej weryfikacji w internecie aktualnego adresu do doręczeń, jaki teraz ma przedsiębiorca. - Zmiana ta ma na celu zachowanie równowagi sytuacji procesowej przedsiębiorców wpisanych do KRS i CEIDG w zakresie obowiązku zawiadamiania sądu o zmianie adresu, a także konsekwencjach jego naruszenia - pisze na swoim blogu Judyta Garwacka-Polisiak, senior associate w kancelarii Raczyński Skalski & Partners.

Czytaj: Wnioski dowodowe tylko w uzasadnieniu pozwu? Sędzia je pominie>>

Zapomnisz? Skutki mogą być poważne 

O jakie konsekwencje chodzi? Jeśli samozatrudniony zaniedba obowiązek poinformowania sądu o zmianie adresu, to pismo sądowe pozostanie w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia – biegną wtedy terminy, mogą przepaść okazje do dokonania kolejnych czynności procesowych. To istotna nowość, gdyż dotychczas taki rygor (opisany w art. 139 par. 3 k.p.c.) nie był możliwy do zastosowania wobec wpisanych do CEiDG. Dlatego o konieczności informowania o nowym adresie do doręczeń i skutkach braku jego podania, przedsiębiorca będzie wyraźnie ostrzegany przez sąd przy pierwszym doręczeniu. Wyjątki od obowiązku informowania o nowym adresie, to – rzadko spotykane w praktyce - doręczenie skargi o wznowienie postępowania lub skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.

Zobacz w LEX: Nowe obowiązki profesjonalnego pełnomocnika po zmianach w KPC >>

Pierwsze doręczenie ma zresztą bardzo istotne znaczenie, dlatego w znowelizowanym k.p.c. dokładnie uregulowano sekwencję poszczególnych kroków, jakie podejmie sąd albo powód. Stronie będącej przedsiębiorcą wpisanym do CEiDG, której nie można doręczyć pisma z powodu braku ujawnienia w tej ewidencji aktualnego adresu do doręczeń, sąd spróbuje wysłać pismo pod adres zamieszkania. W przypadku wpisanych do CEiDG sąd nie może bowiem zobowiązać powoda, aby dokonał doręczenia pisma korzystając z pomocy komornika.

W sprawach będących już na wokandzie (i wszczętych do 30 czerwca br.) będą obowiązywać dotychczasowe zasady. Nowości dotyczące powiadamiania o adresie do korespondencji będą stosowane dopiero do spraw wpływających do sądów od 1 lipca. Przesądza o tym brzmienie art. 19 ustawy nowelizującej.

Czytaj też: Doręczenia w procedurze cywilnej po zmianach >>

 

Mniej informacji w sądzie i u komornika

Od lipca wiele spraw sądowych, w której stronami będą wpisani do CEiDG, trafi do oddzielnego postępowania dedykowanego sporom w relacjach B2C (przedsiębiorca konta konsument). Dotyczyć to będzie zarówno sytuacji, gdy samozatrudniony (choćby już zaprzestał prowadzenia biznesu) będzie pozwanym, jak i powodem. Art. 458[14] k.p.c. przewiduje, że przedsiębiorca – w zależności od tego, po której stronie sporu się znajdzie – będzie musiał powołać wszystkie twierdzenia i dowody już w pozwie albo w odpowiedzi na pozew. Próba zwłoki może okazać się dla niego niekorzystna, gdyż sąd tylko w wyjątkowych przypadkach dopuści później przedstawiane dowody. Kolejny bat na przedsiębiorcę, to możliwość obciążenia go kosztami procesu – mimo wygranej – jeśli uchylał się od próby dobrowolnego rozwiązania sporu albo ją sabotował.

Zobacz też: Kolejna nowelizacja KPC – wybrane zagadnienia problematyczne w praktyce >>

Inną kontrowersyjną z punktu widzenia samozatrudnionych zmianę znajdziemy w dodawanym art. 805 par. 1(2) k.p.c. Przewiduje on, że w egzekucji komorniczej osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarcza nie dostanie precyzyjnych – tak jak to jest dotychczas - pouczeń od komornika, jak postępować w razie wszczęcia przeciwko niej egzekucji i zajęcia jakiejś wierzytelności. - Treść art. 805 k.p.c. była systematycznie rozbudowywana o kolejne obowiązki od 2013 r. W konsekwencji zawiadomienia o wszczęciu egzekucji zaczęły osiągać rozmiary oscylujące w granicach 4 – 6 stron A4 – tłumaczy na Linkedin Monika Ged, radca prawny z dużym doświadczeniem zawodowym w egzekucji roszczeń. Teraz komornik prześle tylko informację, że pouczenia te znajdzie na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej. 

Zobacz procedury w LEX:

Wytoczenie powództwa przez konsumenta przeciwko przedsiębiorcy >

Wytoczenie powództwa przez przedsiębiorcę przeciwko konsumentowi >

- Po wielu latach wprowadzania kolejnych obowiązków dotyczących pouczeń, nagle okazuje się, że znaczna część z nich w zasadzie nie była potrzebna, ale nie wycofujmy się z tego, tylko wprowadźmy „pouczenie o adresie strony internetowej”? – ironizuje mec. Ged dziwiąc się temu pomysłowi.

Czytaj: Komornik jak sąd? Od lipca sprawdzi dopuszczalność drogi sądowej>>