Wielogodzinny maraton - tak w skrócie można podsumować Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Radców Prawnych, który rozpoczął się szóstego lipca, zakończył w piątek 8. W trakcie przyjęto trzy istotne uchwały, zmieniono: Kodeks Etyk Radcy Prawnego, uchwałę w sprawie zasad przeprowadzania wyborów do organów samorządu radców prawnych, liczby członków tych organów oraz trybu ich odwoływania, a także podejmowania uchwał przez organy samorządu oraz uchwałę w sprawie zasad podejmowania uchwał przez organy samorządu radców prawnych. Co ważne zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2023 r. 

WZORY DOKUMENTÓW:

 

 

Najwięcej czasu poświęcono zasadom etyki, ale ciekawa dyskusja pojawiła się też w trakcie prac nad zmianą ordynacji wyborczej. I nic dziwnego - bo to właśnie jej poświęcony miał być Nadzwyczajny Zjazd zwołany w 2018 r., wtedy wystąpiło o to osiem z 19 rad, które podnosiły, że ówczesne przepisy nie zapewniały im wystarczającej reprezentacji w organach i przy decyzjach samorządu, chciały też wprowadzenie zakazu łączenia stanowisk przez osoby zasiadające w prezydium krajowej rady.

Czytaj: Radcy prawni ze zmienionym Kodeksem Etyki - po długiej debacie przyjęta uchwała >>

Organy KRRP "odchudzone", ale z poprawką

Przypomnijmy, w czwartek "na stole" znalazła się propozycja zmian par. 28 uchwały dotyczącej przeprowadzania wyborów. Zgodnie z nim Krajowy Zjazd Radców Prawnych wybiera prezesa Krajowej Rady Radców Prawnych oraz pozostałych członków Krajowej Rady Radców Prawnych w liczbie - dotychczas 49 osób, Głównego Rzecznika Dyscyplinarnego;  członków Wyższej Komisji Rewizyjnej - dotąd -  19 osób, oraz członków Wyższego Sądu Dyscyplinarnego - 38. Zaproponowano by Proponuje się, by wybierano nie 49 a 40 członków Krajowej Rady Radców Prawnych,  nie 19 a 9 członkowie Wyższej Komisji Rewizyjnej i nie 38 a 28 - członków Wyższego Sądu Dyscyplinarnego.

Czytaj też: Czas pracy radcy prawnego >>>

Co zostało uchwalone? Zmniejszona została liczba członków Krajowej Rady Radców Prawnych do 40, członków Wyższej Komisji Rewizyjnej do 9 i członków Wyższego Sądu Dyscyplinarnego ale tu wprowadzono poprawkę zmniejszono ich liczbę do 33 nie 28.

Zresztą poprawek w tym zakresie było więcej. Joanna Wisła-Płonka z OIRP w Opolu proponowała by w przypadku Wyższej Komisji Rewizyjnej pozostawić 19 osób i dodatkowo dodać, że wybory - do Krajowej Rady Radców Prawnych, Wyższej Komisji Rewizyjnej i Wyższego Sądu Dyscyplinarnego, mają zapewniać reprezentacje każdej z okręgowych izb radców prawnych, chyba że żadnego kandydata z danej izby nie zgłoszono.

Czytaj też: Tajemnica zawodowa adwokatów i radców prawnych >>>

Mecenas nawiązała równocześnie do wniosku, który jest obecnie w Trybunale Konstytucyjnym o zbadania konstytucyjności przepisów dotyczących samorządów radcowskiego i adwokackiego. - Wszystkie rady okręgowych izb odniosły się do niego negatywnie jako ograniczającego samorządność. W tym wniosku jednym z argumentów przeciwko wiązaniu przynależności prawnika do izby z terytorialnością jest to, że samorządowe ograniczenia zamiast realizować funkcję reprezentacji danego środowiska zawodowego mogą wręcz prowadzić do marginalizacji niektórych członków samorządu lub ich grup, a więc umożliwia rozwój zjawiska określanego jako tyrania większości. Taki zapis daje odpór temu, że ktoś nie będzie reprezentowany w organach kolegialnych krajowych - uzasadniała.  

Poparł ją m.in. dr Arkadiusz Bereza, dziekan izby lubelskiej. Wskazał, że skoro izby budują budżet KRRP powinny mieć możliwość kontroli wydatków finansowych i gospodarki finansowej. Wskazał, że to samo dotyczy Wyższego Sądu Dyscyplinarnego. Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji wskazywał jednak, że ta propozycja narusza zasadę wyborów bo przesądzane jest kto zostanie wybrany. Ostatecznie poprawka przepadła, zagłosowało za nią 116 delegatów, 128 było przeciw. Przyjęto natomiast poprawkę dotyczącą Wyższego Sądu Dyscyplinarnego i ostatecznie zmniejszono liczbę jego członków do 33. Przeważyło to, że zbyt duże cięcie może utrudnić wyznaczenia składów.

Czytaj też: Tajemnica obrończa i adwokacka oraz radcy prawnego >>>

Czytaj: "Szczuplejsze" organy KRRP, e-zgłaszanie kandydatów - radcy zajmą się swoją ordynacją wyborczą >>

Reprezentatywność jest - ustawa gwarantuje

Pytany o to Włodzimierz Chróścik, prezes Krajowej Radcy Radców Prawnych podkreśla, że gwarancja reprezentatywności izb wynika z ustawy o radcach prawnych.

- Jednoznacznie wskazując, że każda izba bezpośrednio wybiera jednego członka Krajowej Rady Radców Prawnych. Zaproponowana na Zjeździe zmiana niweczyłaby ustawowe prawo delegatów na Zjazd do swobodnego wyboru spośród wszystkich uprawnionych osób. Ustalono, że w skład KRRP poza 19 członkami wybranymi przez izby będzie wchodzić 40 członków wybieranych na Zjeździe. Na Krajowym Zjeździe reprezentowane są wszystkie izby, a liczba delegatów jest proporcjonalna do liczby radców prawnych w izbie - wskazuje.

Dodaje, że kryterium wyboru do Wyższego Sądu Dyscyplinarnego czy Wyższej Komisji Rewizyjnej nie powinna stanowić przynależność do izby, a merytoryczne przygotowanie do pełnienia obowiązków. - Stąd też zgłoszona została propozycja liczby 28 członków WSD. To umożliwiłoby jeszcze większą profesjonalizację pionu dyscyplinarnego – zaznaczył.

Czytaj:
Reklama prawników - radcy prawni krok przed adwokatami >>

Chróścik: Osłabienie samorządności zawodowej radców uderzy w praworządność >>

Zakaz łączenia stanowisk też nie przeszedł

Dr Marcin Sala-Szczypiński, dziekan OIRP w Krakowie, zgłosił z kolei poprawkę dotyczącą wprowadzenia zasady zakazu łączenia mandatów ustawowych organu samorządu radców prawnych. Jak wskazywał, celem jest uniknięcie sytuacji faktycznych i formalnych, "w których osoby pełniące funkcje znalazłby się w sytuacji mogącej prowadzić do konfliktu interesów, albo ryzyka nierzetelnego wykonywania swoich funkcji".

 

 

- Ten temat stawał już kilkukrotnie na obradach, zazwyczaj był ucinany uzasadnieniem, że ma konotacje personalne, bo odnosi się do konkretnych osób. Wydaje się, że podjęcie takiej uchwały na dwa lata przed wyborami jest oderwane od jakichkolwiek związków personalnych, wydaje się, że zasadne jest wprowadzenie takiego samoograniczenia, bo to jest samoograniczenie naturalnych skłonności do zagarniania coraz większej liczby funkcji, zaszczytów i ryczałtów - mówił.

Dodał, że skoro samorząd liczy 50 tys. członków to wskazywanie, że tylko kilka osób jest godnych pełnienia funkcji nie bardzo go przekonuje. Zbyszek Tur, wiceprezes KRRP podkreślał jednak, że delegaci dokonując wyboru i w izbach na zgromadzeniach, i na zjeździe, nie decydują się na osoby, których nie znają, ważne jest jaki mają one dorobek, doświadczenie, co mogą dla samorządu zrobić. - Każdą osobę można odwołać jeśli nie wykonuje należycie swoich obowiązków. Odbieranie możliwości wyboru to też daleko idące ograniczenia - podsumował.

 

Przeszła zmiana dotycząca delegatów

Przyjęta uchwała zakłada też zmianę art. 17, który określa kompetencje zgromadzenia okręgowej izby w zakresie wyborów m.in. dziekana, członków okręgowej izby, rzecznika dyscyplinarnego czy m.in. delegatów na Krajowy Zjazd Radców Prawnych. Chodzi o ten ostatni punkt. I tak, że zgromadzenie będzie wybierać delegatów na Krajowy Zjazd Radców Prawnych w liczbie ustalonej przez Krajową Radę Radców Prawnych, z tym że 1 delegat przypadać na od 150 do 250 radców prawnych wpisanych na listę radców prawnych w danej okręgowej izbie radców prawnych w dniu 1 stycznia roku, w którym podjęto uchwałę o zwołaniu Zjazdu. Obecnie ten zakres to od "120 do 250".