Dwudniowy Kongres zakończył się we wtorek 26 lutego. Był szczególny, bo połączony z obchodami 100-lecia kurateli. Honorowy patronat nad kongresem objęło Ministerstwo Sprawiedliwości. 

Cały czas trwają prace nad nową ustawą o kuratorach sądowych. Jak powiedział portalowi Prawo.pl wiceminister Łukasz Piebiak, projekt powinien być gotowy w marcu. W ostatnim czasie kuratorzy przekazali resortowi swoje propozycje. 

Czytaj: MS chce nowej ustawy o kuratorach sądowych, nie nowelizacji>>

Rekomendacje kongresu jednomyślne

Uczestnicy kongresu przyjęli rekomendacje jednomyślnie. Dotyczą one zarówno zmian w prawie, które mają wspomóc pracę kuratorów, jak i poprawy sytuacji ich samych. 

 


Główne postulaty dotyczą zmian w kodeksie postępowania cywilnego w zakresie postępowań wykonawczych w sprawach opiekuńczych. Jak wyjaśniał profesor, pedagog resocjalizacyjny Marek Konopczyński, chodzi o to by w przepisach określono, że organem takiego postępowania jest kurator zawodowy wyposażony w stosowane prerogatywy, w tym zwłaszcza do składania do sądów wniosków inicjujących np. postępowanie o zmianę orzeczenia. 

Rekomendowane jest też czytelne określenie praw i obowiązków uczestników postępowania wykonawczego w sprawach opiekuńczych. 

Kolejną kwestią, na którą zwrócono uwagę, są zasady wykonywania kontaktów rodzica z dzieckiem, przy których uczestniczy kurator sądowy. W ocenie uczestników kongresu w tym zakresie konieczne są zmiany. 

Sama Krajowa Rada Kuratorów w swoich propozycjach przekazanych ministerstwu postuluje doregulowanie tych kwestie. Proponuje, by orzeczenia dotyczące kontaktów precyzyjnie obejmowały ich termin, czas trwania, krąg osób uprawnionych do udziału jak również tych, których nie powinno być. Postulują też, by takie spotkania, z udziałem kuratora, orzekane były w określonym miejscu, na okres nie przekraczający sześciu miesięcy, przy zastrzeżeniu, że nie będą trwać dłużej niż cztery godziny i odbywać się w dni wolne od pracy i święta. 

Czytaj: Kuratorzy sądowi nadal walczą o swoją ustawę>> 

Kurator - zgodnie z propozycją ma dbać przede wszystkim o dobro dziecka. Dlatego ma mieć możliwość przerwania kontaktu w przypadku wystąpienia okoliczności mogących temu zagrażać, zażądać pomocy policji - jeśli np. taki kontakt będzie utrudniany przez drugą stronę i występować do sądu o zmiany zasad odbywania kontaktów, orzeczenia zakazu osobistej styczności i ograniczenie kontaktu do określonej formy porozumiewania się na odległość lub nawet orzeczenia zakazu kontaktowania się z dzieckiem.

Wzmocnienie roli kuratora i poprawa bezpieczeństwa

Uczestnicy spotkania rekomendują też wzmocnienie profilaktycznej, wychowawczej i resocjalizacyjnej roli kuratorów sądowych poprzez pracę z podopiecznymi opartą na bezpośrednich kontaktach interpersonalnych. Jak uzasadniono - "jedynie taka praca, oparta na takich zasadach może przyczynić się do trwałych zmian osobowości". 

 

Podkreślają, że konieczne jest zapewnienie kuratorom zawodowym odpowiedniej obsługi biurowej, gdyż - jak uzasadniają - obecne uregulowania prawne są niewystarczająco respektowane. - Kuratorzy zawodowi nie mogą być obarczani wykonywaniem czynności biurowych, ponieważ nie jest to w zakresie ich obowiązków i rzutuje na jakość ich zadań - wyjaśniał profesor Konopczyński. 

Wraca również sprawa wywiadu środowiskowego - w ocenie naukowców i samych kuratorów powinien on być traktowany jako dowód w postępowaniu sądowym.  

Czytaj: MS: Są pieniądze na ponad 600 awansów kuratorów sądowych>>

Uczestnicy kongresu zaapelowali też o wzmocnienie i rozwój ośrodków kuratorskich - jako istotnego elementu systemu profilaktyki, wychowania i resocjalizacji nieletnich, a także wspieranie funkcji m.in. wychowawczej rodzin dysfunkcjonalnych i znajdujących się w kryzysie. 

W rekomendacjach poruszono również problem bezpieczeństwa kuratorów. Zdaniem uczestników kongresu powinny być wprowadzone rozwiązania poprawiające ich bezpieczeństwo - w szczególności poprzez ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków, zapewnienie pomocy psychologicznej i prawnej, oraz korzystanie z dostępnych na rynku technologii i urządzeń.