Sprawa dotyczyła nieuważnej pieszej. Maria J. została obwiniona o naruszenie zasad ruchu drogowego. Polegało to na wejście na jezdnię wbrew zakazowi i nie na pasach dla pieszych, tuż przed jadący motocykl. W wyniku nagłego manewru prowadzącej pojazd, motocykl przewrócił się na lewy bok, powodując jego uszkodzenie. Zdarzenie miało miejsce 2 września 2023 r. ok. godziny 12:40, na drodze publicznej.
Tym samym Maria J. popełniła czyn z art. 86 par. 1 kodeksu wykroczeń, który stanowi, że kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, podlega karze grzywny.
Zapadł wyrok zaoczny
Wyrokiem zaocznym z dnia 3 grudnia 2024 r. Maria J. została uznana winną zarzucanego jej wykroczenia.
Od powyższego wyroku apelację wniósł obrońca obwinionej, który zaskarżył wyrok na korzyść obwinionej w całości i orzeczeniu temu zarzucił obrazę przepisów postępowania tj. art. 4 k.pk. i art. 7 k.pk.
Obrońca obwinionej wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka oraz zmianę wyroku poprzez uniewinnienie obwinionej od popełnienia zarzucanego jej czynu, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy w Warszawie uchylił wyrok i przekazał sprawę sądowi rejonowemu do ponownego rozpoznania.
Obowiązkowa obrona
W wypadku obwinionej Marii J. zachodziło bowiem po stronie sądu I instancji istotne uchybienie procesowe. Polegało ono na przeprowadzeniu całości postępowania dowodowego, zamknięciu przewodu sądowego, wyrokowaniu po odebraniu głosu obecnej jednej strony na rozprawie głównej.
I to w sytuacji, gdy nie był obecny na rozprawie jej obrońca, który został wyznaczony na etapie postępowania toczącego się przed sądem I instancji, z uwagi na konieczność obrony obligatoryjnej. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia stanowi, iż w razie niestawiennictwa obowiązkowego obrońcy obwinionego, rozprawę odracza się, przy czym sąd może, jeżeli uzna to za celowe, przeprowadzić postępowanie dowodowe, a w szczególności przesłuchać świadków, którzy stawili się na rozprawę. Na następnej rozprawie dowody te przeprowadza się ponownie tylko, jeżeli zażąda tego obrońca nieobecny na poprzedniej rozprawie.
Mając to na uwadze, sąd mógł przeprowadzić postępowanie dowodowe i przesłuchać świadków, jeśli uznał to za celowe, ale nie mógł on zakończyć postępowania dowodowego, udzielić głosu obecnym stronom i wydać wyroku zaocznego. Sąd jest po zakończeniu zaplanowanych czynności dowodowych zobligowany do odroczenia rozprawy.
Działania Sądu Rejonowego cechuje brak konsekwencji oraz nieadekwatność podejmowanych decyzji – wskazał Sąd Okręgowy. Sąd formalnie podjął działania mające na celu zapewnienie obwinionej prawa do obrony - wyznaczając jej obrońcę z urzędu – to jednak w praktyce ochrona jej interesu okazała się iluzoryczna. Pomimo, że obrońca należycie usprawiedliwił swoją nieobecność z powodu choroby, sąd przeprowadził rozprawę i wydał wyrok zaoczny, co podważa realność zagwarantowanego obwinionej prawa do obrony, zwłaszcza w kontekście jej wieku i ograniczeń zdrowotnych, które niewątpliwe były przyczyną samej jej nieobecności.
Powtórzenie procesu
Ponadto Sąd Rejonowy nie był uprawniony do ograniczenia prawa obrońcy do składania wniosku o ponowne przeprowadzenie dowodów już przeprowadzonych na wcześniejszej rozprawie, na której z przyczyn usprawiedliwionych obrońca nie mógł być obecny oraz prawa zgłoszenia innych wniosków i wyrażenia stanowiska w przedmiocie zasadności zarzutu w końcowych głosach stron.. W ten sposób doszło uchybienia przepisom postępowania, naruszającego gwarancje procesowe obwinionej związane z jej prawem do obrony poprzez brak udziału obrońcy w czynnościach , w których jego udział był obowiązkowy a o czym mowa w przepisie art. 104 par. 1 pkt 6 k.p.s.w.
W związku z tym dla poszanowania prawa do obrony, niezbędne będzie powtórzenie całości postępowania przed sądem I instancji tak, aby mógł uczestniczyć w nim ustanowiony obrońca obligatoryjny.
Z tego względu zaskarżony wyrok musiał zostać uchylony, zaś sprawę przekazano Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi-Południe do ponownego rozpoznania.
Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga z 10 czerwca 2025 r., sygnatura akt VI Ka 266/25.
Cena promocyjna: 68.4 zł
Cena regularna: 76 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 53.2 zł 
