Ministerstwo Finansów ogłosiło niedawno gruntowną reformę ordynacji podatkowej, która według zapowiedzi ma na celu usprawnienie kontaktu pomiędzy podatnikiem a fiskusem. W jej myśl wiele obowiązujących procedur ma zostać uproszczonych, a nadmierna biurokracja ograniczona. Wiceminister w resorcie finansów Artur Soboń w wypowiedzi dla PAP podkreślał, że prace nad tą nowelizacją prawa są zaawansowane i będą traktowane jako priorytet.
Czytaj w LEX: Polski Ład: Nowe ulgi podatkowe dla przedsiębiorców w 2022 i 2023 roku >
Kontrole podatkowe do lamusa
Zmiany zapowiadane przez ministerstwo mają z założenia uprosić procedury podatkowe. Wygląda na to, że fiskus dostrzegł, iż obecnie kontrole podatkowe są bardzo formalne i niezwykle czasochłonne, zarówno dla kontrolujących jak i kontrolowanych. Planowane zmiany przewidują więc zmniejszenie liczby procedur weryfikacyjnych do dwóch: kontroli celno-skarbowych oraz odbiurokratyzowanych czynności sprawdzających, które będą obejmować szerszy zakres spraw niż dotychczas. Naczelnicy urzędów skarbowych mają zyskać w tym zakresie nowe uprawnienia kosztem zniesienia kompetencji do przeprowadzania kontroli podatkowych w dotychczasowym kształcie.
Czytaj w LEX: Pełnomocnictwo do kontroli podatkowej na przykładach >>
Zobacz również: Zmiany w ordynacji podatkowej mogą uderzyć w zarządy uczciwych spółek >>
Zmiana ta ma na celu wzmocnienie i usprawnienie procesu weryfikacyjnego poprzez umożliwienie organowi podatkowemu przeprowadzenia bardziej skutecznych i efektywnych działań weryfikacyjnych. W konsekwencji, odejście od sformalizowanych kontroli podatkowych prowadzanych przez naczelników urzędów skarbowych ma przyczynić się do poprawy jakości i skuteczności pracy organów podatkowych.
Czytaj w LEX: Kontrola przeprowadzana przez organy podatkowe >
Uproszczenie procedur
W ramach zapowiadanych zmian w ordynacji podatkowej przewiduje się wprowadzenie postępowania uproszczonego dla prostszych spraw. Takie postępowanie będzie realizowane przez organ podatkowy na wniosek podatnika i ma trwać maksymalnie 14 dni.
Dodatkowo, planowane jest wprowadzenie nowej ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych, polegającej na umorzeniu podatku jeszcze przed terminem jego płatności. Dzięki temu nie będzie potrzeby oczekiwania ze złożeniem wniosku o umorzenie do momentu powstania zaległości.
Czytaj w LEX: Zakres stosowania ustawy - Prawo przedsiębiorców w kontroli podatkowej przedsiębiorcy >>
Kolejną zmianą będzie zwiększenie limitu kwoty podatku, którą za podatnika może zapłacić inny podmiot, z tysiąca złotych do 5 tysięcy złotych. Ponadto, urzędnicy skarbowi skorzystają z uproszczonego trybu korygowania deklaracji PIT z urzędu w ramach czynności sprawdzających.
Pozytywną informacją dla podatników jest zapowiedź zniesienia obowiązku składania wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku, która wynika z poprawionego zeznania. Obecny obowiązek jest uciążliwy zarówno dla zainteresowanych, jak i dla organów podatkowych a zmiana w tym zakresie ma uprościć uzyskiwanie zwrotów nadpłat podatków przez podatników.
Czytaj w LEX: VAT 2023 - przewodnik po zmianach >
Artur Soboń oświadczył, że Ministerstwo Finansów stale monitoruje potrzeby wprowadzania zmian w ustawodawstwie. Zaznaczył również, że planowane rozwiązania prawne będą miały na celu ułatwienie procesów rozliczeń podatkowych dla podatników poprzez uproszczenie procedur. Podkreślił, że ostatnich latach Ministerstwo Finansów wprowadziło wiele zmian w ustawach, które umożliwiają wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań informatycznych w celu usprawnienia procesów podatkowych.
W przyszłości planowane są kolejne innowacje, takie jak wprowadzenie obowiązkowego krajowego systemu e-faktur, które pozwolą Krajowej Administracji Skarbowej na lepszą analizę i kontrolę systemu podatkowego. Zmiany te umożliwią również przedsiębiorcom automatyzację części procesów rozliczeń podatkowych. Ministerstwo Finansów będzie kontynuować działania w tych obszarach w kolejnych latach.
Czytaj w LEX: PIT 2023 - przewodnik po zmianach >
Skutki zapowiadanych zmian
Proponowaną reformę w obecnie zapowiadanym kształcie należy zasadniczo ocenić pozytywnie. Według założeń, ministerstwo stara się uprosić procedury podatkowe, aby stały się bardziej przystępne dla podatnika, a jednocześnie skutkowały zwiększeniem efektywności pracy organów. Niezwykle istotne jest dostrzeżenie przez resort problemu dystansu pomiędzy fiskusem a podatnikiem i zaproponowanie konkretnych rozwiązań, które w mają na celu poprawę tej sytuacji. Ordynacja podatkowa już od dawna nie przeszła istotnej metamorfozy, która wydaje się jednak naturalnym krokiem mając na uwadze dynamicznie zmieniające się otoczenie gospodarcze i legislacyjne polskich podatników.
Czytaj w LEX: Akcyza 2023 - przewodnik po zmianach >
Z faktyczną oceną proponowanych regulacji należy jednak wstrzymać się do momentu publikacji treści projektu nowelizacji na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Choć zapowiedzi wiceministra finansów mogą dawać duże nadzieje na uproszczenie wielu skomplikowanych procesów, to jednak dopiero sformalizowanie zamiarów resortu pozwoli na dokładną analizę zmian oraz ich skutków dla podatników. Podatnikom obecnie pozostaje mieć nadzieję na to, że Ministerstwo Finansów będzie rzeczywiście dążyło przede wszystkim do ułatwień i uproszczeń w obszarze procedur podatkowych, nie zaś jedynie do stworzenia kolejnych narzędzi pozwalających fiskusowi na coraz bardziej dokładne monitorowanie działalności podatników i ich skuteczniejsze kontrolowanie.
Jagoda Trela, partner zarządzająca ID Advisory
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
