Ulga IP Box (Innovation Box), mimo że obowiązuje od 1 stycznia 2019 r., wciąż budzi u podatników wątpliwości prawne, a mechanizm jej stosowania nie jest do końca jasny. Samo wytworzenie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, mieszczącego się na zamkniętej liście wprost wskazanej w ustawie o CIT, to dopiero początek drogi do uzyskania podatkowych oszczędności. Przedsiębiorca musi jeszcze m.in. przygotować szczegółowe zestawienie kosztów związanych z tworzonym kwalifikowanym IP, obliczyć wskaźnik nexus oraz określić dochód związany z komercjalizacją wytworzonego kwalifikowanego IP. Nie jest to proste, dlatego wciąż niewielka liczba podatników sięga po nową ulgę. Jak się okazuje z ulgi IP Box w 2019 roku skorzystało tylko 1601 podatników PIT oraz zaledwie 49 podatników CIT. Powodem są skomplikowane zasady korzystania z preferencji. Jednym z większych wyzwań dla przedsiębiorców w ramach IP Box jest kwestia określenia dochodu generowanego z kwalifikowanego IP w przypadku sprzedaży produktów nim objętych. Podatnicy mają obowiązek wskazania, jaka część dochodu ze sprzedaży wynika bezpośrednio z udziału kwalifikowanego IP w cenie oferowanych produktów. Metodologia określania wysokości takiego dochodu jest skomplikowana i nierzadko stanowi dla przedsiębiorców duże wyzwanie. Co więcej, podatnicy czasem wprost oświadczają, że nie są w stanie wykonać tego w rzetelny sposób.

Zobacz procedurę w LEX: Innovation Box - preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej >

Zobacz również: Ulgi podatkowe na rozwój za mało zachęcające >>

Niewielkie zainteresowanie ulgami na innowacje

- Innovation box jest całkowicie nowym instrumentem, niełatwym do zastosowania ponieważ wymaga spełnienia kilku warunków łącznie, jak np. posiadanie praw kwalifikowanych czy obliczenie uzyskiwanego z nich dochodu.  Nie dziwi mnie zatem, że na ten moment przedsiębiorcy zachowawczo podchodzą do tego rozwiązania. Jednak z indywidualnych rozmów, które prowadzę z firmami, widzę, że po wytłumaczeniu warunków korzystania z Innovation box i pokazaniu jakie korzyści mogą z tego czerpać przedsiębiorcy, nastawienie firm zmienia się na optymistyczne – podkreśla Kiejstut Żagun, dyrektor w dziale doradztwa podatkowego, szef zespołu ds. innowacji, ulg i dotacji w KPMG w Polsce.

Czytaj w LEX: Innovation Box – domknięcie łańcucha zachęt fiskalnych na działalność rozwojową >

Podobnie niewielką popularnością cieszy się ulga badawczo-rozwojowa. Korzysta z niej jedynie 13 proc. firm. Ministerstwo Finansów przygotowuje jednak kolejne rozwiązania.

Czytaj w LEX: Ulga na działalność badawczo-rozwojową w praktyce >

 

Będzie ulga na robotyzację i inne innowacje

Z początkiem przyszłego roku rząd zapowiada wprowadzenie kolejnych zachęt podatkowych, których celem jest uzupełnienie obecnego ekosystemu innowacji. Choć wciąż nie powstały projekty odpowiednich ustaw, to propozycje nowych zapisów pojawiły się w ramach prekonsultacji. Gdyby ulgi weszły w życie od przyszłego roku, przedsiębiorcy mogliby skorzystać z dodatkowych odliczeń od podatku dochodowego i tym samym znaleźć źródło finansowania na projekty innowacyjne.

Czytaj w LEX: Przewodnik po zmianach na 2021 r. >

– Propozycje nowych ulg dla innowatorów to niewątpliwie dobra wiadomość dla przedsiębiorców inwestujących w działania badawczo-rozwojowe. Taki krok ze strony polskiego rządu byłby też dużym wsparciem dla firm, które odczuły skutki pandemii Covid-19 i musiały zmniejszyć swoje budżety na projekty B+R. Zapowiadane ulgi stanowiłyby istotną pomoc w rozwoju i unowocześnianiu już istniejącej produkcji, a także przełożyłyby się na atrakcyjność naszego rynku dla zagranicznych inwestorów – zauważa Magdalena Burzyńska, Dyrektor Zarządzający w Ayming Polska.

 

 

Istniejące przepisy wymagają poprawy

Jak jednak dodaje Izabela Rutkowska, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii Savior Legal&Tax, od proponowania kolejnych ulg, z których niewiele firm będzie korzystać, lepszym rozwiązaniem byłoby przy okazji doprecyzowanie obecnych przepisów. W zakresie rozliczenia ulgi IP Box, nie jest oczywiste chociażby, w jaki sposób należy prowadzić wymagane ewidencje – czy na bieżąco, czy na koniec roku przed rocznym rozliczeniem.

Sprawdź w LEX: Czy wspólnicy informatycznej spółki cywilnej mogą korzystać z ulgi IP BOX?  >

- Poprawy wymaga również zasada, z której wynika, że nie jest możliwe jednoczesne stosowanie ulgi badawczo-rozwojowej oraz 5-procentowej stawki podatkowej w ramach IP Box w stosunku do tego samego dochodu. Przepisy powinny być uzupełnione w taki sposób, aby także w kalkulacji dochodu z IP Box można było dodatkowo uwzględnić koszty kwalifikowane do ulgi badawczo-rozwojowej – wskazuje Izabela Rutkowska.

Zobacz LEX News: Warunki skorzystania z IP Box >

Ulga na inżynierów ma obniżyć podatek

Jedną z nowych propozycji jest ulga na zatrudnienie innowacyjnych pracowników. W jej ramach podatnik będzie mógł zmniejszyć wartość zaliczki na podatek dochodowy oraz wartość zryczałtowanego podatku dochodowego uzyskiwanego od przychodów m.in. ze stosunku pracy pracowników zaangażowanych wyłącznie w prace badawczo-rozwojowe. Powinni oni posiadać tytuł doktora, magistra czy inżyniera, a ich główne zadania w zakresie projektów badawczo-rozwojowych muszą opierać się na wiedzy technicznej i odpowiednim doświadczeniu. Z ulgi nie będą mogli skorzystać podatnicy posiadający status zakładu pracy chronionej.

– Ulga na zatrudnienie innowacyjnych pracowników będzie dedykowana dla tych podatników, którzy ponieśli stratę za rok podatkowy albo jeśli wysokość dochodu z ich działalności gospodarczej była niższa od kwoty przysługujących im odliczeń z tytułu działalności B+R. Wprowadzenie nowej preferencji ma zwiększyć wykorzystanie potencjału naukowego poprzez wsparcie współpracy pomiędzy przedsiębiorcami a określonymi podmiotami naukowymi, m.in. uczelniami czy instytutami naukowymi i badawczymi – komentuje Agnieszka Hrynkiewicz-Sudnik, dyrektor obszaru podatków i finansowania innowacji w Ayming Polska.

Zobacz również: MF: Ulga na robotyzację i automatyzację w połowie 2021 roku >>

Będzie specjalna ulga podatkowa na zakup robotów >>

Ulga na prototypy także będzie dostępna

Kolejną propozycją, która ma na celu wsparcie jednego z etapów prowadzenia prac badawczo-rozwojowych, jest ulga na prototypy. Rozwiązanie to umożliwi odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów próbnej produkcji nowego produktu lub wprowadzenia takiego produktu na rynek. W ustawie ma znaleźć się definicja obu wymienionych pojęć, w ramach których zostaną wskazane grupy kosztów kwalifikowanych do odliczenia. Należeć do nich mają m.in. cena nabycia lub koszt wytworzenia nowych środków trwałych niezbędnych do uruchomienia produkcji próbnej nowego produktu, koszty ulepszenia, koszty nabycia materiałów i surowców, a także koszty badań, ekspertyz i przygotowania dokumentacji niezbędnej do uzyskania certyfikatu czy homologacji.

Czytaj w LEX: COVID-19 uzasadnia przeprowadzenie inwentaryzacji w drodze weryfikacji zamiast w formie spisu z natury >

Jak tłumaczy Agnieszka Hryniewicz-Sudnik, ulga na prototypy ma być skierowana do wszystkich podatników, przy czym zakłada się, że wartość odliczenia nie będzie mogła przekroczyć 30 proc. poniesionych kosztów oraz wyniesie nie więcej niż 10 proc. dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej. - Dobrą wiadomością jest to, że w przypadku wystąpienia straty podatkowej w roku poniesienia kosztów kwalifikowanych przedsiębiorca będzie mógł je rozliczyć jeszcze w przeciągu dwóch kolejnych lat – dodaje nasza rozmówczyni.

Czytaj w LEX: Preferencyjne rozliczanie darowizn w związku z koronawirusem >