Spółki komandytowe od 1 stycznia br. stały się podatnikami CIT. Na podstawie przepisów przejściowych, firmy mogły jednak odroczyć o kilka miesięcy wpadnięcie w CIT. Możliwe było przedłużenie roku obrotowego do 30 kwietnia 2021 r. Dzień ten został konkretnie określony. Nie było więc możliwe przedłużenie do 31 marca, 29 kwietnia, ani też 4 maja 2021 r. Nie można zatem rozpocząć swojego bytu podatkowego ze statusem podatnika CIT z innym dniem, jak tylko 1 maja 2021 r. Chcąc uniknąć CIT, spółki komandytowe mogły także zostać przekształcone w spółki jawne – również na dzień 1 maja.
Czytaj w LEX: Spółka komandytowa podatnikiem CIT - 10 najczęstszych pytań związanych z ujęciem księgowym >
Brak zmian w kodeksie spółek handlowych komplikuje sytuację
Problem jednak w tym, że nie da się z tego prawa skorzystać. - Niestety, zrezygnowano z dostosowania kodeksu spółek handlowych, sposobu funkcjonowania Krajowego Rejestru Sądowego oraz ustawy o rachunkowości do nowego statusu spółek komandytowych, płaconych przez nich podatków dochodowych i planowanych przekształceń – zauważa Agnieszka Czernik, doradca podatkowy.
Czytaj w LEX: Problematyka funkcjonowania spółek handlowych w obrocie gospodarczym na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego z lat 2019–2021 >
Jej zdaniem, należało przewidzieć zachowanie spółek komandytowych na masową skalę: przedłużanie roku obrotowego do dnia 30 kwietnia 2021 roku, rozpoczynanie rozliczania przychodów i kosztów w ramach CIT od 1 maja 2021 roku i przekształcanie się spółek komandytowych – na masową skalę – w spółki jawne (właśnie z dniem 1 maja 2021 r).
Zobacz procedurę w LEX: Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną – cz. 1C faza menedżerska >
Zobacz również:
Skarbówka podpowiada sposób na zwolnienie z CIT spółek jawnych >>
Założenie spółki jawnej może uchronić przed podwójnym podatkiem >>
Tymczasem sądy gospodarcze odmawiają respektowania tych zapisów i uznawania daty 1 maja 2021 roku, twierdząc, iż jest to dzień wolny od pracy ("na czerwono" w kalendarzu), sądy są wówczas nieczynne (nie pracują) i spółka jawna nie może istnieć od 1 maja 2021 roku. Może istnieć albo od 30 kwietnia albo od 4 maja 2021 r. To oznaczałoby również, iż żadna spółka jawna nie może rozpocząć swojej działalności 1 maja, 1 stycznia, 1 listopada.
Sprawdź w LEX: Kto płaci składkę zdrowotną komandytariusza? >
Spółki będą musiały złożyć osobne sprawozdanie finansowe
Problem jednak w tym, że wariant "30 kwietnia 2021" jest niemożliwy, bo spółka komandytowa nie może istnieć do 29 kwietnia, musi istnieć do 30 kwietnia, natomiast spółka jawna musi istnieć od 1 maja 2021 r. Wariant "4 maja 2021" jest tym bardziej nierealny i niepraktyczny, gdyż spowoduje konieczność sporządzenia osobnych sprawozdań za okres do dnia 30 kwietnia, następnie za pierwsze 3 dni maja (3-dniowy okres statusu podatnika CIT dla spółki komandytowej), a następnie za trzeci okres, rozpoczynający się z dniem 4 maja 2021 r.
Sprawdź w LEX: Za jaki okres powinna sporządzić sprawozdanie finansowe spółka partnerska powstała z przekształcenia spółki komandytowej? >
Dr Grzegorz Keler, adwokat w kancelarii SPCG wyjaśnia, że w świetle ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym wpis jest dokonany z chwilą wprowadzenia danych do systemu teleinformatycznego. Zatem o dacie wpisu przesądza czynność techniczna w postaci wprowadzenia danych do KRS, a nie wydanie postanowienia przez sąd rejestrowy. Żeby więc wpis został dokonany z dniem 1 maja 2021 r., w tym właśnie dniu nowe dane powinny zostać wprowadzone do systemu. Skoro zaś jest to dzień ustawowo wolny od pracy, w praktyce nie ma możliwości, by w tym dniu taki wpis został dokonany.
Sprawdź w LEX: Czy zyski wypłacone wspólnikom spółki komandytowej podlegają opodatkowaniu? >
- W sytuacji, w której wpis do KRS ma charakter konstytutywny, czyli kształtujący prawo, jego skutki powstają dopiero z chwilą wprowadzenia danych do systemu teleinformatycznego. Charakter konstytutywny ma na przykład wpis do KRS spółki jawnej, w tym na skutek przekształcenia spółki komandytowej – zauważa dr Grzegorz Keler.
Zgodnie bowiem z art. 552 Kodeksu spółek handlowych spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru. Dlatego w praktyce nie ma możliwości przekształcenia spółki komandytowej w spółkę jawną z dniem 1 maja 2021 r.
Zobacz procedury w LEX:
Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną – cz. 2A faza właścicielska >
Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną - cz. 2B faza właścicielska >
Firma nie może zmienić zasad rejestrowania w sądzie
Jednocześnie uchwały wspólników nie mogą modyfikować zasady, zgodnie z którą spółka jawna powstaje dopiero z chwilą wpisu do rejestru. Wspólnicy nie mogą ustalić daty powstania spółki, gdyż jest ona niezależna od ich woli.
Zobacz procedurę w LEX: Przekształcenie spółki komandytowej w spółkę jawną - cz. 3 faza rejestracji i ogłoszenia >
Jak podkreśla dr Grzegorz Keler, sąd rejestrowy może, co prawda, przychylić się do wniosku o dokonanie wpisu z określonym dniem, ale wydaje się, że nie dotyczy to sytuacji, w której dniem tym miałby być dzień wolny od pracy. Problemu tego może nie rozwiązać również przyjęcie przez wspólników daty przyszłej jako daty zawiązania spółki jawnej. Poważne wątpliwości budzi bowiem możliwość złożenia wniosku o wpis do KRS przed tą datą. Wniosek o wpis do KRS powinien bowiem zostać złożony w terminie 7 dni od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu, a uchwała o przekształceniu spółki komandytowej w spółkę jawną, która nie skutkowała jeszcze zawiązaniem spółki jawnej, jak się wydaje nie ma takiego charakteru.
Czytaj w LEX: Zmiana sposobu zarządzania w spółce komandytowo-akcyjnej i komandytowej >
Zamiast jednego sprawozdania finansowe, trzy
Okazuje się więc, że szybki proces legislacyjny, zmiany wrzucane przez resort finansów między czytaniami projektu w Sejmie, czy chaos przepisów przejściowych, to tylko jedna strona medalu. Przedsiębiorcy prowadzący działalność w formie spółek komandytowych muszą teraz stawić czoła kolejnemu wyzwaniu – wdrożyć zaplanowane wcześniej działania restrukturyzacyjne, które w wielu przypadkach oznaczają konieczność rejestracji zmian przez Krajowy Rejestr Sądowy.
- Moje doświadczenia wskazują, że już na początku bieżącego roku, stołeczny KRS zasypany został wnioskami dotyczącymi przekształceń spółek komandytowych, czy to w spółki z o.o., czy też – dla bardziej odważnych – w spółki jawne. Jeśli dodamy do tego kwestie kadrowe i epidemiczne, nie powinno, moim zdaniem, dziwić, że uzyskanie wpisu przed 1 maja 2021 będzie porównywalne z lotem na Marsa – twierdzi Daniel Więckowski, doradca podatkowy, partner w kancelarii LTCA.
Co w takiej sytuacji pozostaje przedsiębiorcom? Jak tłumaczy Daniel Więckowski, jeśli już podjęli decyzję o przekształceniu, to nie pozostaje nic innego, jak tylko czekać na wpis. Jeśli pojawi się on po 1 maja, po prostu trzeba będzie zamknąć księgi w spółce komandytowej i rozliczyć „krótki” rok podatkowy już w CIT.
Czytaj w LEX: Dłuższy termin sporządzenia i zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2020 r. >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
