Z odpowiedzi resortu finansów na interpelację nr 29534 wynika, że objaśnienia podatkowe są pośrednio i względnie wiążące dla organów podatkowych i sądów administracyjnych. Ich wiążący charakter wynika z przepisów o zasadzie nieszkodzenia. Pośredniość natomiast sprowadza się do tego, że związanie organu podatkowego zależy od decyzji i faktycznego zachowania podatnika. Względność oznacza, że organ podatkowy i sąd administracyjny mają obowiązek samodzielnie ocenić i ustalić istnienie albo nieistnienie przesłanek uwzględnienia w konkretnej sprawie podatkowej zasady nieszkodzenia.
Zobacz również: Płacisz za doradztwo - będziesz się tłumaczył >>
Do objaśnień trzeba się zastosować
Według MF, zasada nieszkodzenia uzależniona jest od zastosowania się podatnika do objaśnień. - Objaśnienia nie dają żadnej ochrony same przez się, a zatem jeżeli podatnik nie zastosował się do nich, to nie może powoływać się na zasadę nieszkodzenia i korzystać z niej tylko z powodu wydania i opublikowania objaśnień podatkowych. W tym sensie objaśnienia podatkowe nie są wiążące ani dla podatników, ani dla organów podatkowych, ani dla sądów administracyjnych ‒ wyjaśnił Filip Świtała, wiceminister finansów. Zwrócił także uwagę, że warunkiem działania zasady nieszkodzenia jest także „tożsamość stanu faktycznego w konkretnej sprawie podatkowej i stanu faktycznego (zagadnienia) określonego w objaśnieniach podatkowych”.
Subiektywna ocena podatnika bez znaczenia
Co więcej, w opinii MF, do objęcia podatnika ochroną nie wystarczy tylko jego subiektywne przekonanie, że sytuacja jest taka sama. Tutaj, jak zaznaczył Świtała, potrzebna jest obiektywna ocena. Według MF, objaśnienia podatkowe realnie działają i skutecznie wpływają na stosunki między organami podatkowymi i podatnikami. Nie trzeba też, w ocenie ministerstwa, zmieniać przepisów o zasadzie nieszkodzenia, by jeszcze bardziej związać organy podatkowe interpretacjami ogólnymi i objaśnieniami podatkowymi. Nie jest także możliwa taka zmiana przepisów o objaśnieniach podatkowych, aby wiązały one organy podatkowe wprost i bezwarunkowo.
Słuszne stanowisko MF?
Zdaniem Marka Kwietko-Bębnowskiego, doradcy podatkowego, stanowisko Ministerstwa Finansów jest w tej materii prawidłowe i nie można się z nim nie zgodzić. Ekspert zwraca jednak uwagę na dwie kwestie stanowiące, jak mówi, zupełnie odrębny problem. Chodzi o odróżnienie objaśnień podatkowych, dających ochronę podatnikom z nich korzystającym, od „wyjaśnień podatkowych” ze strony internetowej Ministerstwa Finansów lub innych dostępnych wyjaśnień w formie np. „odpowiedzi MF na list od redakcji”. Wskazuje też na ogromne trudności w wyszukiwaniu objaśnień podatkowych na stronach MF.
POLECAMY: VAT. Komentarz 2019 >
‒ Zgodnie z art. 14i par. 1a ordynacji podatkowej, objaśnienia podatkowe mają być zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie Ministerstwa Finansów pod nazwą „objaśnienia podatkowe”, wraz z oznaczeniem daty ich zamieszczenia. Oznacza to, że nazwa „objaśnienia podatkowe” ma cechy normatywne, więc nie są nimi żadne inne wyjaśnienia, uwagi, listy, czy nawet odpowiedzi na interpelacje poselskie ‒ podkreśla Kwietko-Bębnowski.
Sprawdź: Interpretacja indywidualna a postępowanie podatkowe >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
