Nowelizacja budżetu zwiększa limit wydatków państwa w tym roku do nie więcej niż 693,4 mld zł (wcześniej było to 672,5 mld zł), dochody budżetu zostały zwiększone do 601,4 mld zł (poprzednio było to 604,5 mld zł), zaś deficyt budżetu państwa został ustalony na maksymalnie 92 mld zł (poprzednio - 68 mld zł).

Nowelizacja budżetu wynika m.in. z aktualizacji założeń makroekonomicznych. Zgodnie z obecną prognozą, PKB w tym roku ma realnie wzrosnąć o 0,9 proc. (1,7 proc. planowane było pierwotnie), zaś inflacja średniorocznie ma wynieść 12 proc. (było 9,8 proc.). Poza tym w budżecie założono, że stopa bezrobocia wyniesie 5,5 proc. na koniec roku (pierwotnie zakładano 5,4 proc.), a przeciętne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w 2023 r. wyniesie 7104 zł.

Czytaj w LEX: Problem deprecjonowania budżetu państwa >

Zmiany w budżecie na 2023 r.

Zwiększeniu uległy także niektóre kategorie wydatków. Wśród nich jest przekazanie samorządom w bieżącym roku dodatkowych dochodów w wysokości ponad 14 mld zł. Mają one stanowić uzupełnienie subwencji ogólnej. W ramach uzupełnienia subwencji ogólnej uwzględnione zostały środki na wypłatę w 2023 r. nagrody specjalnej dla nauczycieli oraz wyższe środki w związku z planowanym ustaleniem od dnia 1 lipca 2023 r. wyższej kwoty bazowej służącej ustaleniu odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.

Czytaj w LEX: Stabilność dochodów i wydatków publicznych w sytuacjach kryzysowych w kontekście realizacji zadań publicznych >

W ramach zmian w budżecie przekazane zostaną dodatkowe środki z możliwością ich przeznaczenia dla pracowników państwowej sfery budżetowej na jednorazowe wypłaty wynagrodzeń w 2023 roku (dodatkowe środki będą również skierowane dla nauczycieli szkół i placówek oświatowych prowadzonych przez organy rządowe).

Z kolei w nowelizacji ustawy okołobudżetowej zapisano zasady podziału kwoty przeszło 14 mld zł, jaka ma trafić do samorządów.

Czytaj w LEX: Uzależnienie budżetów jednostek samorządu terytorialnego od transferów z budżetu państwa >

Ustawa przewiduje odmrożenie od 1 lipca 2023 roku podstaw naliczania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz funduszy socjalnych (o kolejne dwa lata) w stosunku do wielkości zaplanowanej na rok 2023. W ustawie zakłada się także zwiększenie wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli i fundusze socjalne dla osób uprawnionych do zaopatrzenia emerytalnego służb mundurowych oraz członków ich rodzin od 1 lipca br. Zwiększone wpłaty środków zostaną przekazane do 30 września 2023 r.

 


Finanse publiczne z klauzulą obronną

Nowelizacja ustawy o finansach publicznych wprowadza nowy mechanizm korygujący nadmierną nierównowagę finansów publicznych. Przewiduje on, że wartość dostosowania fiskalnego będzie miała bezpośredni wpływ na wysokość korekty. Mechanizm będzie aktywowany, jeśli w roku n lub n-1 najbardziej aktualna prognoza Komisji Europejskiej wskazywać będzie na przekroczenie wartości referencyjnej dla wyniku sektora instytucji rządowych i samorządowych (3 proc. PKB) lub długu publicznego według przepisów UE (60 proc. PKB). Wartość dostosowania fiskalnego będzie wynosić co najmniej 0,5 punktu procentowego PKB.

Zgodnie z ustawą w SRW wprowadzona została „klauzula obronna”, która będzie odzwierciedlać rozbieżności między przedpłatami na zakup sprzętu wojskowego (które są rejestrowane jako wydatek w obliczanej metodą kasową SRW), a dostawami sprzętu (wydatek i wpływ na wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych według metodyki UE w momencie dostawy).

Czytaj w LEX: Udzielanie dotacji w świetle budżetowej zasady roczności >

Ponadto, w związku z powrotem do stosowania standardowych reguł fiskalnych w UE po ogólnej klauzuli wyjścia w latach 2020-2023, urealniony ma być punkt startowy w SRW. Punktem odniesienia (startowym) będzie poziom wydatków w 2023 r., będzie on podstawą do obliczenia kwoty wydatków na rok 2024. Teraz ustawa trafi do prezydenta do podpisu.