„Marnotrawstwo czasu i pieniędzy przeznaczone na Polski Ład (szkolenia, czytanie wyjaśnień itp.) zamiast pracować!”, „Bajzel w przepisach”, „Niestabilny stan prawno-podatkowy w obrębie jednego roku podatkowego!”, „Utrzymanie pracowników w biurze w tym szaleństwie za psie pieniądze! Kolejny raz straciłam sześć miesięcy na naukę osoby, która stwierdziła, że jednak jest tu zbyt duże obciążenie” – m.in. takie wskazania znalazły się wśród największych wyzwań księgowych w 2022 roku.

Sprawdź też: Księgowość - o czym warto pamiętać w czerwcu? >>>

- Publikując raport 9 czerwca, pragniemy uświetnić Dzień Księgowego. W działaniach całej branży jak w soczewce skupia się wiedza o kondycji polskich firm. To Państwo jesteście pierwszą linią wsparcia dla przedsiębiorców w czasach epidemii, ale także wobec zaskakujących decyzji fiskalnych rządu sformułowanych w Polskim Ładzie – mówi Elżbieta Piotrowska-Albin, dyrektor Działu Badań i Analiz w Wolters Kluwer Polska, inicjatorka badania LEXOMETR Prawno-Gospodarczy. Kondycja branży księgowo-podatkowej. Raport dotyczy kilku aspektów: sytuacji związanej z Polskim Ładem, wpływu wojny w Ukrainie, sytuacji związanej z pandemią Covid-19 i kondycji biznesowej firm.

 

 

Niska jakość prawa największym problemem

W badaniu wzięło udział 777 osób. Biura rachunkowe, księgowo-podatkowe i kancelarie doradztwa podatkowego stanowiły łącznie 55 proc., a księgowość wewnątrz firm oraz Centrum Usług Księgowych/ Finansowych (BPO/SSC) – 45proc. (poza branżą K-P).

Okazuje się, że aż 92 proc. uczestników badania oceniło, że przepisy Polskiego Ładu są niejasne, niezrozumiałe i nastręczają problemów interpretacyjnych. Ze względu na reprezentatywność badania dla branży K-P można przyjąć, że tak negatywna ocena jest powszechna wśród osób, które specjalizują się przecież w zagadnieniach rozliczeń finansowych osób prywatnych i podmiotów gospodarczych wobec budżetu państwa.

Czytaj też: Polski Ład - zmiany w PIT od 1 lipca 2022 r. >>>

Aż 85 proc. uczestników badania obawia się z kolei popełnienia błędów w związku z niejasnymi przepisami podatkowymi. Zaledwie 1 proc. nie obawia się tego i jest to wynik taki sam w grupie branży K-P oraz innych firm. W grupie osób reprezentujących firmy spoza branży K-P odsetek osób obawiających się popełnienia błędów jest większy i wynosi 87 proc., w branży K-P ten odsetek jest nieznacznie mniejszy i wynosi 83 proc.

Sprawdź też: Zmiana formy opodatkowania w ramach Polskiego Ładu 2.0 - poradnik >>>

 

Potrzebne wsparcie doradców podatkowych

Autorzy badania zadali pytanie osobom z biur rachunkowych oraz firm, czy w związku z niepewnościami wywołanymi Polskim Ładem ich firmy zwiększyły wydatki na dodatkowe wsparcie doradców podatkowych. 41 proc. zadeklarowało, że tak, a 39 proc., że nie. 20 proc. odpowiedziało z kolei, że trudno im wypowiedzieć się w tej sprawie. Jednak pogłębiona analiza pokazała, że aż 55 proc. przedstawicieli biur rachunkowych i 50 proc. przedstawicieli BPO/SSO w dużych firmach, tam gdzie skala ryzyka popełnienia błędu jest większa, zwiększyła wydatki na dodatkowe usługi doradców podatkowych.

Zobacz również: Ciągłe zmiany w podatkach komplikują życie i planowanie budżetów >>

 

 

Polski Ład wywołuje więc strach przed konsekwencjami popełnienia błędów interpretacyjnych. Aż 75 proc. respondentów obawia się zwiększonych nakładów pracy, 67 proc. odpowiedzialności karnej skarbowej, 54 proc. wzmożonych kontroli, prawie 40 proc. odpowiedzialności materialnej, a 35 proc. utraty klientów. Badani zwracają również uwagę na odpływ pracowników, co jest konsekwencją zarówno zwiększenia ilości pracy, ryzyka, odpowiedzialności, jak też ogólnego poczucia niezadowolenia ze zmian, jakie zostały wprowadzone do systemu podatkowego.

Polski Ład - wzory wniosków i oświadczeń >>>

Z wypowiedzi badanych wynika, że aby ograniczyć niepewności i ryzyka związane z Polskim Ładem, kadry księgowe i podatkowe szkolą się na potęgę, korzystają ze specjalistycznych produktów informacyjnych, współpracują z doradcami podatkowymi lub wnioskują o indywidualne interpretacje podatkowe, ale także zwiększają zakres polisy ubezpieczenia OC. Niektórzy rozwijają procesy automatyzacji księgowania. Zaledwie 2 proc. nie podejmuje jakichkolwiek działań.

 


Umiarkowany optymizm

Z raportu wynika, że w 2021 r. duża część firm (41 proc.) odnotowała wzrost, a 17 proc. - spadek przychodów. Zauważalny jest powrót do stanu sprzed pandemii. I jest to tendencja zbieżna z danymi GUS i NBP. W porównaniu z 2021 r., w roku obecnym widać umiarkowany optymizm w zakresie przewidywań co do przychodów do końca 2022 r. W trakcie ubiegłorocznej edycji w badaniu przeprowadzonym o tej samej porze roku dominowała opinia, że przychody zostaną na takim samym poziomie, jak w poprzednim, najbardziej kryzysowym roku – tak uważało 55 proc. respondentów, 19 proc. przewidywało wzrost i tyle samo spadek. Jak wynika z tegorocznych badań, sytuacja jednak uległa poprawie.

Czytaj też: Odpowiedzialność karna skarbowa doradców podatkowych i księgowych na przykładach >

Duże ryzyko błędów

Jak podkreśla Leszek Lewandowicz, doradca podatkowy, sekretarz Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, wyniki badania nie stanowią zaskoczenia. Te przepisy nadal budzą wiele wątpliwości interpretacyjnych.

- Należy przy tym zauważyć, że nawet autorzy przepisów nie potrafili stworzyć odpowiednich wyjaśnień lub poradników, pozwalających zrozumieć i właściwie je zastosować. Materiały przedstawione na początku bieżącego roku skupiają się przede wszystkim na prostych przykładach i omijają wiele istotnych problemów. Księgowi nie mogli więc liczyć na znaczącą pomoc z tej strony – wskazuje. Jego zdaniem, w zaistniałych warunkach  popełniane będą błędy w rozliczeniach. Błędy zaś niosą określone negatywne konsekwencje, w tym konieczność ich poprawiania, co z kolei oznacza dodatkową pracę księgowych.

Wyniki badania podobnie komentuje Piotr Witek, prezes Regionalnego Oddziału Polskiej Izby Biegłych Rewidentów w Gdańsku, członek Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, partner Moore Polska. Jego zdaniem, nie jest żadnym zaskoczeniem, że ponad 80 proc. ankietowanych ma poważne wątpliwości i obawy dotyczące skutków zastosowania bardzo niespójnych, niejasnych i wyjątkowo źle przygotowanych przepisów reformy podatkowej określanej jako Polski Ład.

Sprawdź też: Czy brak stosowania ulgi dla klasy średniej powoduje, że pracownik lub zleceniobiorca dopłaci podatek w rozliczeniu rocznym? >

- Pojawił się jednak nowy odcień rzeczywistości. Otóż profesjonalni księgowi, doradcy podatkowi i  całe środowisko jest przyzwyczajone do zmian i odporne na niedociągnięcia ustawodawcy. Tym razem wydaje się jednak, że poziom błędów, niejasności oraz niespójności przekroczył możliwości i odporność cierpliwego dotąd środowiska. Spowodował nie tylko konieczność zwiększonej liczby szkoleń, ale również po prostu zakupu usług doradców podatkowych i prawnych w celu rozwikłania trudności, na jakie w pracy napotykają księgowi – zauważa Piotr Witek.

Zachęcamy do zapoznania się z pełną wersją raportu LEXOMETR Prawno-Gospodarczy 2022 r. Opracowanie można pobrać tutaj >>