Wiesława Moczydłowska: Jak Ministerstwo Finansów podchodzi do zarzutu, że 10-letni okres przechowywania e-faktur umożliwi dłuższą kontrolę podatników. Pojawiły się takie opinie, że teraz urząd skarbowy będzie miał 10 zamiast pięciu lat na kontrolę podatnika. Czy są planowane zmiany w tym zakresie w ordynacji podatkowej?
Paweł Selera: Samego okresu przechowywania faktur nie należy mylić z terminem przedawnienia zobowiązania podatkowego. Dokumentację stanowiącą podstawę rozliczeń z urzędem skarbowym trzeba przechowywać do czasu przedawnienia zobowiązania podatkowego, którego ono dotyczy. Jest to zasadniczo pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wypadł termin płatności podatku. Jednak okres ten może się wydłużyć z powodu zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia, w związku z tym okres 10-letniego przechowania faktur jest uzasadniony.
Czytaj w LEX: Przechowywanie faktur na przykładach >>>
Natomiast w sytuacji, gdy okres przedawnienia nie będzie ulegał wydłużeniu u danego podatnika, to przechowywanie tych faktur w KSeF przez okres 10 lat zapewni podatnikowi dostęp do dokumentu także na jego inne cele, niezwiązane z kwestią rozliczeń podatkowych.
Zapewnienie przechowywania faktur przez administrację podatkową jest jedną z ważnych korzyści stosowania KSeF. Przechowywanie faktur w okresie 10 lat jest kolejną e-usługą oferowaną przez administrację podatkową. Obecnie koszty przechowywania i archiwizacji ponoszą podatnicy, chyba że już dziś dobrowolnie korzystają z KSeF. Przejęcie tych zadań przez administrację to redukcja kosztów i czasu pracy działów finansów-księgowych w firmach, a zarazem łatwy i szybki dostęp do faktur. Kwestia ta pojawiła się także w trakcie konsultacji przepisów wprowadzających fakultatywny KSeF i rozwiązanie to zyskało poparcie podatników postulujących niekiedy o dłuższy niż 10 lat okres przechowywania faktur w KSeF.
Zobacz również:
Uproszczenia w VAT mniej korzystne i trzy miesiące później >>
Obowiązkowe e-fakturowanie w ramach KSeF coraz bliżej >>
Czy nie można okresu zwrotu VAT skrócić jeszcze bardziej? Pojawiają się opinie, że skrócenie go o 1/3 to zbyt słaby wynik przy takich cyfrowych technologiach.
Przyjęte w projekcie ustawy skrócenie podstawowego terminu zwrotu VAT do 40 dni stanowi konsensus pomiędzy interesami podatników oraz administracji skarbowej. Organy skarbowe potrzebują niezbędnego czasu na weryfikację rozliczeń składanych przez podatników – musimy mieć na uwadze, że podstawowy termin zwrotu dotyczy znacznej większości podmiotów ubiegających się o zwrot VAT, więc skrócenie terminu zwrotu o 1/3 jest istotną zmianą.
Nie można też zapominać, że przepisy ustawy o VAT wskazują jedynie na maksymalne terminy zwrotu, nic nie stoi więc na przeszkodzie aby organy skarbowe dokonywały zwrotu wcześniej niż termin maksymalny, jeżeli zwrot nie będzie budził wątpliwości po ich stronie. Przykładowo średni czas zwrotów z deklaracji VAT zrealizowanych w październiku 2022 r. dla zwrotów w terminie 60 wyniósł 37 dni, zaś w lipcu 33 dni.
NOWOŚĆ: Frankowski Ernest, Pałys Andrzej "Krajowy System e-Faktur (KSeF). Poradnik podatnika" >
Jednocześnie ważną kwestią pozostaje również to, że ustawa o VAT nadal poza podstawowym terminem zwrotu daje podatnikom możliwość skorzystania ze zwrotu w terminach skróconych np. zwrot w terminie 25 dni (tu średni czas zwrotu w październiku tego roku to 19 dni) oraz w terminie 15 dni dla tzw. podatników bezgotówkowych.
WZORY dokumentów w LEX:
- ZAW-FA (1) Zawiadomienie o nadaniu lub odebraniu uprawnień do korzystania z krajowego systemu e-faktur >
- Zgoda na otrzymywanie faktur ustrukturyzowanych przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur >
Pojawił się też postulat, czy nie należałoby poprawić art. 106e ustawy o VAT, który pozwala obliczać VAT na dwa sposoby (od pozycji i od sumy). W zestawieniu z regułami zaokrągleń do jednego grosza daje to rozbieżności. Będzie wdrażana super technologia a podobno „znowu cyfryzujemy bałagan”?
Wyjaśniając wątek obliczania VAT na dwa sposoby, należy wskazać, że faktura powinna zawierać kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku Jednocześnie przewiduje się szczególną, alternatywną możliwość określania w fakturze kwoty podatku - łączna kwota podatku może być ustalona w wyniku podsumowania jednostkowych kwot podatku. W tym zakresie nie przewiduje się obecnie zmian.
Zaleca się, aby w jednej fakturze przyjąć jeden sposób. Dotychczasowe zasady nie uległy zmianie i decyzja, jak sumować kwoty podatku, należy do podatnika. Bez względu, który sposób wystawca faktury przyjmie do sumowania kwot podatku, nie ma podstaw, aby podważać, że faktura ta zawiera błędy w postaci nieprawidłowo wyliczonej stawki podatku. Zatem w otrzymanym kształcie winna zostać wprowadzona do prowadzonej przez podatnika ewidencji VAT (sprzedaży lub zakupów).
Czytaj w LEX: Krajowy System e-Faktur (KSeF) – kontekst prawny, wyzwania techniczne i konsekwencje praktyczne dla przedsiębiorców >>>
Które kraje UE należą do czołówki najbardziej zaawansowanych technologicznie administracji podatkowych Europy, a może i świata? Na którym miejscu jest Polska? Czy znane są panu takie dane?
Nie jesteśmy w posiadaniu rankingów w zakresie zaawansowania technologicznego Polski na tle innych krajów Europy lub świata. Natomiast państwa członkowskie Unii Europejskiej powoli skłaniają się ku stosowaniu ustrukturyzowanego obligatoryjnego e-fakturowania. Jako pierwsze Włochy wprowadziły obowiązkowe fakturowanie elektroniczne już w 2019 r. Francja uzyskała w tym roku decyzję Rady UE upoważniającą do wprowadzenia takiego środka i przygotowuje się do wprowadzenia obligatoryjnego e-fakturowania. Z doniesień prasowych wynika, że Niemcy także wystąpią do KE z wnioskiem o udzielenie decyzji derogacyjnej. Kolejne cztery kraje: Słowacja, Hiszpania, Bułgaria i Chorwacja analizują tę kwestię.
Podjęte przez Polskę działania w celu wdrożenia obligatoryjnego e-fakturowania wpisują się w inicjatywę legislacyjną Unii Europejskiej pt. „VAT in the Digital Age” (VIDA) zakładającą m.in. wykorzystanie technologii w celu zwalczania oszustw związanych z VAT poprzez wdrożenie raportowania w czasie rzeczywistym i/lub obowiązkowego e-fakturowania. Planowane przez Komisję Europejską rozwiązania dotyczące e-fakturowania w ramach nowego pakietu legislacyjnego mają dotyczyć transakcji transgranicznych, przy założeniu pozostawienia państwom członkowskim Unii Europejskiej dużej swobody w zakresie systemów e-fakturowania dotyczących krajowych transakcji. W opinii KE przejście na e-fakturowanie pomoże ograniczyć oszustwa związane z VAT nawet o 11 miliardów euro rocznie.
W jakim stopniu KSeF może poprawić uszczelnienie luki VAT w Polsce i zwiększyć wpływy do budżetu?
Szacuje się, że obligatoryjne e-fakturowanie przyniesie korzyści – zarówno z punktu widzenia administracji skarbowej, jak i przedsiębiorców – w postaci lepszego i łatwiejszego przestrzegania przepisów podatkowych oraz większej efektywności kontroli nakierowanych na identyfikowanie nadużyć finansowych oraz nieprawidłowości związanych z rozliczaniem VAT (organy podatkowe zyskają narzędzie umożliwiające skuteczniejsze monitorowanie obrotu dokumentowanego fakturami oraz automatyczne kontrole spójności pomiędzy VAT zadeklarowanym i zapłaconym). To rozwiązanie przełoży się na uszczelnienie systemu VAT i spowoduje zwiększenie dochodów budżetu państwa z tytułu tego podatku na każdym etapie obrotu towarami i usługami.
Czytaj w LEX: Odmowa przyjęcia faktury - skutki praktyczne >>>
Jakie jeszcze nowe rozwiązania MF planuje w zakresie VAT w przyszłości?
KSeF stwarza ścieżkę do upraszczania obowiązków sprawozdawczych i dalszego rozwoju usług e-administracji. Obowiązki podatkowe oraz sprawozdawcze już obecnie zostaną znacząco uproszczone, np. nastąpi ograniczenie obowiązków w JPK_VAT z deklaracją (zaproponujemy likwidację kodów GTU) oraz wyłączenie z raportowania e-faktur do JPK_Fa oraz JPK_VAT RR. W sytuacji, gdy wszystkie faktury będą dostępne w KSeF nie będzie konieczności raportowania ich w innych systemach.
Po wdrożeniu systemu przez podatników i jego stabilizacji dalsze uproszczenia zapewne przed nami.
Należy też podkreślić, że Ministerstwo Finansów stworzyło i wciąż rozwija wiele narzędzi wspierających zwłaszcza mikrofirmy w wejściu w KSeF. Już teraz udostępniliśmy przedsiębiorcom darmową Aplikację Podatnika KSeF, która posiada funkcjonalności pozwalające na zarządzanie procesem fakturowania w każdym przedsiębiorstwie. Niedawno zintegrowaliśmy też aplikację e-mikrofirma z KSeF. To bardzo ważna aktualizacja dla mikroprzedsiębiorców. Kolejnym narzędziem, które udostępnimy w najbliższym czasie będzie Aplikacja mobilna KSeF.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
