Chodzi o wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 15 października 2020 r. w sprawie w sprawie C-335/19, dotyczącej prawa do skorzystania z tzw. ulgi na złe długi. 7 grudnia 2020 r. został on opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Co do zasady termin na złożenie wniosku o nadpłatę po orzeczeniu TSUE wynosi 30 dni od dnia jego publikacji w Dzienniku Urzędowym UE i tym samym upływa w dniu  7 stycznia 2020 r.

Przepisy o uldze na złe długi niezgodne z prawem UE

W  orzeczeniu TSUE wskazał, że polskie przepisy ustanawiające zakaz skorzystania przez wierzyciela z ulgi na złe długi, w sytuacji w której:

są niezgodne z regulacjami unijnymi.

Zobacz również: TSUE: Polskie przepisy o ulgach na złe długi niezgodne z dyrektywą VAT >>


- Oznacza to już teraz, niezależnie od zmian przepisów krajowych, które powinny nastąpić - konieczność uznania, że te przeszkody (dotychczas blokujące możliwość korzystania z ulgi) nie istnieją, a co więcej - nie istniały także wcześniej (Trybunał nie odroczył w czasie skutków swojego wyroku). W orzeczeniu wskazano, że to państwo ma wszelkie narzędzia, aby egzekwować od niesumiennego dłużnika (w tych wszystkich sytuacjach) zwrot podatku naliczonego (wcześniej odliczonego) i nie może w związku z tym zamykać wierzycielowi możliwość skorzystania z ulgi – uważa dr hab. Adam Bartosiewicz.

 


Warto podkreślić, że wyrok nie odnosi się bezpośrednio do innych warunków do skorzystania z ulgi na złe długi (przede wszystkim faktu, że od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie może upłynąć 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona), niemniej opierając się na treści uzasadnienia można mieć wątpliwości także co do ich zgodności z przepisami unijnymi. 

Możliwe wnioski o nadpłatę VAT i wznowienie postępowań

Jak wskazuje Tomasz Kassel, doradca podatkowy, partner w PwC, wyrok TSUE podważa dotychczasową, negatywną dla podatników, linię interpretacyjną polskich organów podatkowych oraz sądów administracyjnych i tym samym otwiera drogę dla przedsiębiorców do odzyskania VAT w wyniku możliwości skorzystania z ulgi na złe długi. Ekspert tłumaczy, że co do zasady termin na złożenie wniosku o nadpłatę po orzeczeniu TSUE wynosi 30 dni od dnia jego publikacji w Dzienniku Urzędowym UE i tym samym upływa w dniu  7 stycznia 2020 r. Złożenie wniosku w tym terminie pozwoli na odzyskanie nadpłaty wraz z pełnym oprocentowaniem (przysługującym od dnia zapłaty podatku, do dnia jego zwrotu). Okazuje się jednak, że aby wnioskiem o nadpłatę objąć jak największą ilość faktur - powinien on zostać złożony do najpóźniej do 31 grudnia 2020 r. W takim wypadku nadpłata będzie przysługiwała również w odniesieniu do wierzytelności pochodzących z roku 2018 - stosownie do wymogu dwuletniego okresu.

 

- Wyrok może również stanowić podstawę do wznowienia postępowań podatkowych (tu termin na złożenie wniosku upływa 7 stycznia 2021 r.) oraz sądowoadministracyjnych (tu natomiast termin upływa 8 marca 2021 r.) - jeśli takie się już wobec podatników toczyły w sprawie ulgi na złe długi – dodaje Robert Jaszczuk, doradca podatkowy, senior manager w PwC. Zaznacza także, że wyrok, z uwagi na jego uzasadnienie, daje również argumenty do  podjęcia próby dochodzenia nadpłaty w odniesieniu do wierzytelności starszych niż dwuletnie.