Ustawa o ratyfikacji protokołu między Polską a Królestwem Niderlandów o zmianie konwencji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu została podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę. Protokół, po jego wejściu w życie, wprowadzi ważne zmiany do postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a Królestwem Niderlandów, mające istotne znaczenie m.in. dla struktur inwestycyjnych z udziałem podmiotów z Polski oraz Niderlandów (Holandii).
Podpisanie Protokołu wynika z realizowanej przez Polskę polityki podatkowej mającej na celu zwalczanie negatywnych zjawisk w postaci uchylania się i unikania podwójnego opodatkowania.
Zaistniała zatem potrzeba oceny postanowień dotyczących unikania podwójnego opodatkowania w relacjach bilateralnych, w tym z Królestwem Niderlandów, ze względu na nowe wzorce opracowywane w tym zakresie przez OECD oraz konieczność uwzględnienia dokonań wypracowanych w ramach projektu BEPS, zakładającego przyjęcie określonych rozwiązań w obszarach opodatkowania i współpracy podatkowej najbardziej narażonych na negatywne konsekwencje międzynarodowego transferu zysków w celu unikania opodatkowania oraz wykorzystywania w tym celu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Czytaj w LEX: Krywan Tomasz, Metody unikania podwójnego opodatkowania w zawartych przez Polskę umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania >
Nowe rozwiązania uszczelniające
- To kolejny przykład efektywnej realizacji polityki wdrażania do zawartych przez Polskę umów podatkowych najwyższych standardów wypracowanych na forum OECD. Kluczowe znaczenie ma wprowadzenie do umowy nowych rozwiązań uszczelniających – klauzuli przeciwko międzynarodowemu unikaniu opodatkowania (PPT) oraz klauzuli nieruchomościowej, która nie pozwoli na unikanie płacenia w Polsce podatku od sprzedaży położonych w kraju, wartych setki milionów złotych nieruchomości – twierdzi wiceminister finansów Jan Sarnowski. Dodaje on, że jest to szczególnie ważne, aby te rozwiązania zaczęły jak najszybciej obowiązywać właśnie w relacjach pomiędzy Polską a Królestwem Niderlandów.
- To właśnie za pośrednictwem spółek zarejestrowanych w Holandii, gdzie często ulokowane są europejskie centrale wielu globalnych korporacji, trafiają do Polski inwestycje z całego świata. W ten sposób to właśnie Niderlandy, podobnie jak Luksemburg czy Malta, mogą być wykorzystywane przez firmy stosujące agresywną inżynierię podatkową jako miejsca, za pośrednictwem których wypracowane w Polsce dochody są transferowane bez podatku poza Europę, do rajów podatkowych – podkreśla wiceminister Sarnowski. Dodaje, że uszczelnienie umowy podatkowej pomiędzy Polską a Królestwem Niderlandów, a także nowe rozwiązania skierowane przeciwko globalnej optymalizacji podatkowej, takie jak np. wdrażanie globalnego podatku minimalnego, doprowadzą do znacznego ograniczenia tego procederu.
Czytaj w LEX: Chudzik Mariusz, Stosowanie postanowień polskich umów o unikaniu podwójnego opodatkowania do dywidend >
Zmiany są nakierowane na uszczelnianie systemu podatkowego, przeciwdziałanie agresywnej optymalizacji podatkowej oraz wzmocnienie międzynarodowej współpracy podatkowej.
- Polska przystąpiła oraz ratyfikowała Konwencję MLI, wypracowaną w ramach BEPS, której celem jest automatyczna zmiana umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartych przez dane państwo w celu ograniczenia ich wykorzystywania w agresywnym planowaniu podatkowym. Konwencja podatkowa między Polską i Niderlandami stanowi przykład umowy, która nie została zmieniona przez Konwencję MLI (Niderlandy nie dokonały zgłoszenia bilateralnej Konwencji jako umowy objętej zakresem obowiązywania MLI). Stąd konieczność bilateralnego dostosowania umowy do standardów BEPS za pomocą protokołu zmieniającego – wyjaśnia dr Przemysław Szymczyk, dyrektor Departamentu Systemu Podatkowego w Ministerstwie Finansów.
Wskazuje również, że protokół zawiera szereg uregulowań doszczelniających system podatkowy oraz utrudniających wykorzystywanie Konwencji polsko-niderlandzkiej w agresywnym planowaniu podatkowym, m.in. wprowadza wspomniana już klauzulę nieruchomościową i tzw. test PPT (Principal Purpose Test), precyzuje zasady związane z określaniem rezydencji podatkowej osób prawnych czy też modyfikuje przepisy dotyczące zakładu (eliminacja nadużywania wyłączeń odnoszących się do działalności przygotowawczej lub pomocniczej czy defragmentacji umów).
Opodatkowanie dochodów rezydentów Holandii ze zbycia praw udziałowych
- Dzięki klauzuli nieruchomościowej stanie się możliwe opodatkowanie dochodu ze zbycia udziałów lub akcji spółki również w państwie miejsca położenia nieruchomości, a nie tylko w państwie miejsca zamieszkania osoby osiągającej zyski ze sprzedaży takich praw udziałowych. Jedynym warunkiem będzie to, aby majątek spółki, w której zbywane są akcje (udziały) w jakimkolwiek momencie w okresie 365 dni poprzedzających zbycie składał się minimum w 75 proc. bezpośrednio lub pośrednio z nieruchomości (podobne kryterium zastosowano w przypadku analogicznego protokołu do umowy z Maltą, gdzie próg wynosi 50 proc.) – podkreślił dr Przemysław Szymczyk.
Wyjaśnił on, że w obecnym stanie prawnym nie jest możliwe opodatkowanie dochodów rezydentów Holandii osiąganych ze zbycia praw udziałowych, których wartość pochodzi z nieruchomości położonych w Polsce. Wejście w życie Protokołu to zmieni. Wprowadzenie klauzuli nieruchomościowej umożliwi opodatkowanie tego typu transakcji w Polsce.
Protokół wprowadza również inne rozwiązania odzwierciedlające obecną polską politykę podatkową, w tym przepisy ułatwiające zwalczanie oszustw podatkowych.
Zobacz również: Księgowych i doradców podatkowych czekają trudne miesiące i lata >>
Klauzula antyabuzywna – czy celem jest korzyść?
Przewidziana w Protokole klauzula antyabuzywna PPT (Principal Purpose Test) nakłada na organy fiskalne obowiązek zbadania, przy uwzględnieniu wszystkich istotnych okoliczności czy uzyskanie korzyści podatkowej było jednym z głównych celów utworzenia danej struktury lub zawarcia transakcji, które spowodowały bezpośrednio lub pośrednio powstanie tej korzyści.
- Jest to swoiste novum w stosunku do klauzul głównego celu, które mają mniejszą, niż klauzula PPT, siłę oddziaływania. Nakazują one bowiem wykazanie, że korzyść podatkowa była głównym celem danej struktury lub transakcji. Będzie to zatem bardzo istotne narzędzie dla organów podatkowych, możliwe do zastosowania w znacznie szerszym wachlarzu spraw niż dotychczas – uważa dr Przemysław Szymczyk.
Klauzule te z pewnością będą miały zasadniczy wpływ na struktury biznesowe i inwestycyjne, do których stosuje się postanowienia polsko-holenderskiej Konwencji podatkowej.
- Protokół zmienia również zasady ustalania rezydencji podatkowej osób innych niż osoby fizyczne. Obecnie, kryterium przyznania tej rezydencji jest miejsce faktycznego zarządu. Przepis art. 4 ust. 3 określony w Protokole w nowym brzmieniu określa, że organy podatkowe przy ustalaniu rezydencji podatkowej danej osoby muszą brać pod uwagę miejsce położenia jej faktycznego zarządu, ale też miejsce utworzenia lub inny sposób ustanowienia takiej osoby oraz wszelkie inne mające znaczenie czynniki. Co więcej, wprowadzona zostanie zasada, że przy braku porozumienia właściwych organów co do miejsca siedziby osoby innej, niż osoba fizyczna, korzyści o których mowa w Konwencji nie będą takiej osobie przysługiwały. Dzięki temu ewentualne wykorzystywanie umowy polsko-niderlandzkiej w agresywnym planowaniu podatkowym będzie mocno utrudnione – wyjaśnił dr Przemysław Szymczyk.
Według Ministerstwa Finansów, wejście w życie nowych przepisów powinno przełożyć się na wzrost dochodów budżetowych, z uwagi na uszczelnienie polskiego systemu podatkowego w relacjach polsko-niderlandzkich.
Warto zwrócić uwagę, że nieco wcześniej – 15 listopada br. Prezydent RP podpisał ustawę z 14 października 2021 r. o ratyfikacji protokołu między Rządem RP a Rządem Malty o zmianie umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu. Protokół ten, analogicznie jak w przypadku Królestwa Niderlandów, zawiera szereg uregulowań utrudniających wykorzystywanie umowy polsko-maltańskiej w agresywnym planowaniu podatkowym (w tym klauzulę nieruchomościową i test PPT).
Zobacz również: Prezydent podpisał nową umowę podatkową z Maltą >>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
