Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w toku postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych będzie mógł żądać od firm prowadzących księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych, przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych. Zasada ta wynika z nowego brzmienia art. 13 g ust. 1 ustawy z 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Przekazywane dokumenty powinny być przekazywane w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej określonej w ordynacji podatkowe,, ze wskazaniem na rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą.

Czytaj w LEX: Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta-nowy organ do walki z dłużnikami >

Jest projekt specjalnego rozporządzenia

Sposób przekazywania dokumentacji określony został w najnowszym projekcie rozporządzenia w sprawie sposobu przekazywania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg podatkowych oraz wymagań technicznych dla informatycznych nośników danych, na których te księgi mogą być zapisane i przekazywane. Księgi będą mogły być przekazywane za pośrednictwem elektronicznej platformy usług administracji publicznej albo na informatycznych nośnikach danych.

Marcin Sidelnik, doradca podatkowy, partner w PwC, tłumaczy, że nowe uprawnienia Prezesa UOKiK wejdą w życie już 1 stycznia 2020 r. Co ważne, urząd będzie mógł wystąpić z żądaniem o dane z JPK także do podmiotów, które nie są stronami transakcji handlowej.

Zobacz również:
Prezes UOKiK z dostępem do tajemnicy bankowej i skarbowej >>
Od nowego roku znów trzeba będzie korygować przychody i koszty >>


Sidelnik podkreśla, że na mocy nowych przepisów przedsiębiorcy będą zobowiązani do przekazania jednolitych plików kontrolnych na żądanie Prezesa UOKiK na dwa sposoby:

  • za pośrednictwem elektronicznej platformy usług administracji publicznej (ePUAP),
  • na informatycznych nośnikach danych.

 

W projekcie rozporządzenia wskazano dodatkowe wymogi techniczne, które musi spełniać informatyczny nośnik danych. Będą to:

  • oznakowanie w sposób pozwalający na jednoznaczną identyfikację nośnika,
  • przystosowanie do przenoszenia pomiędzy powszechnie dostępnymi urządzeniami odczytującymi,
  • dostosowanie do przechowywania w temperaturze 18-22°C przy wilgotności względnej 40-50 proc.

 


Jakie sankcje za nieprzekazanie plików?

Co istotne, ani ustawa wprowadzająca nowe uprawnienia dla Prezesa UOKiK ani projekt rozporządzenia nie wskazują, jakie sankcje będą groziły za nieprzekazanie plików JPK na żądanie organu antymonopolowego.

- Niemniej jednak kary pieniężne za nieudzielenie informacji żądanych przez Prezesa Urzędu lub udzielenie informacji nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd mogą być bardzo dotkliwe i wynosić do 5 proc. przychodu osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, ale nie więcej niż równowartość 50 mln euro – podkreśla Marcin Sidelnik. Co istotne, powyższe kary pieniężne mają zastosowanie także w przypadku podmiotów, które nie są stronami transakcji handlowej.

Czytaj w LEX: Sankcje za nieprzestrzeganie obowiązku przekazywania organom podatkowym danych w formacie JPK >

UOKiK pozna tylko niektóre pliki

Zdzisław Modzelewski, doradca podatkowy i wspólnik GWW zwraca uwagę, że UOKIK będzie mógł żądać danych tylko od podmiotu, o którym mowa w art. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, i tylko wówczas gdy prowadzi on te księgi podatkowe lub dowody księgowe przy użyciu programów komputerowych. - Należy założyć, że obowiązują w tym zakresie takie same ograniczenia i obowiązki, które wynikają z przepisów podatkowych (JPK-i składane na żądanie organów podatkowych) – podkreśla ekspert.

Czytaj w LEX: Nowe zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów od 1.01.2020 r. >

Prezes, żądając tych danych, zawsze będzie musiał wskazać rodzaj ksiąg oraz okres, którego mają one dotyczyć. Zdaniem Zdzisława Modzelewskiego, zastanawiające jest jednak to, że Prezes UOKIK nie będzie wskazywał dokumentów księgowych, co może być rozumiane jako brak obowiązku przekazywania danych w postaci dowodów księgowych.

Dane będą mogły być przekazywane za pośrednictwem platformy ePUAP, którą – przy obecnych dopuszczalnych wielkościach plików przesyłanych za pośrednictwem tej platformy – prawie od razu należy pominąć, albo za pośrednictwem informatycznych nośników danych.

Sprawdź w LEX: Czy spółka ma prawo żądać od dłużnika zapłaty 40 euro za brak płatności w terminie, mimo że strony nie sporządziły umowy na piśmie? >

Uprawnienie na wyrost

- W mojej opinii to uprawnienie wydaje się być trochę na wyrost. Pomijając już fakt, że dane np. z ksiąg rachunkowych, czyli najbardziej wrażliwe dane dla każdej firmy, są przekazywane kolejnemu podmiotowi, z którego mogą one wyciec, to należy zauważyć, że trudno dopatrzeć się jakichś wielkich korzyści dla Prezesa UOKiK-u posiadania tych danych – mówi Zdzisław Modzelewski. Przyznaje też, że w tych danych mogą znaleźć się informacje o wystawionych lub otrzymanych fakturach, datach wpływu zapłaty lub datach dokonania zapłaty, datach otrzymania faktur, za które powinna nastąpić płatność, co może być przydatne kontrolującym oraz ułatwiać przetwarzanie tych danych, gdyż będą w prostej postaci elektronicznej. - Jednak należy zauważyć, że wielu pomocnych danych kontrolujący nie znajdą, w szczególności nie znajdą się tam dane o stosowanych terminach i sposobach płatności, gdyż takie informacje nie są wymagane dla potrzeb JPK – zauważa ekspert.

Sprawdź w LEX: Czy zmiana żądania w czasie procesu z zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie na zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych jest zmianą powództwa? >