Niedawny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku sygn. akt. I SA/Bk 262/21 dotyczył momentu ujęcia zwrotu poniesionych kosztów przejściowo w prowadzonej ewidencji na potrzeby podatku oraz ustalenia, czy ewidencją prowadzoną na potrzeby podatku może być ewidencja prowadzona np. w MS Excel i niezwiązana z ewidencją sprzedaży i nabycia prowadzoną dla potrzeb podatku VAT.
Podatnik zapytał, czy może najpierw uzyskać od klienta środki pieniężne na poczet wydatków, uiścić te wydatki, a następnie ująć "przejściowo" w prowadzonej przez siebie ewidencji na potrzeby podatku oraz czy ewidencja prowadzona na potrzeby podatku to może być ewidencja prowadzona np. w MS Excel i niezwiązana z ewidencją sprzedaży i nabycia prowadzoną dla potrzeb rozliczenia VAT.
Organ odmówił wszczęcia postępowania. Stwierdził, że złożony przez podatnika wniosek o wydanie interpretacji w zakresie zakreślonym pytaniami oraz przedstawionym do nich własnym stanowiskiem wnioskodawcy nie dotyczy przepisów prawa podatkowego, a co za tym idzie, przepisy ustawy o VAT nie regulują kwestii objętej pytaniami wnioskodawcy.
Zakres stosowania interpretacji podatkowych
Zdaniem organu, chociaż art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy jest przepisem prawa podatkowego, to jednak nie we wskazanym we wniosku zakresie, tj. kiedy podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Ponadto organ stwierdził, że nie wystarczy samo wskazanie we wniosku przepisu mającego być przedmiotem interpretacji indywidualnej. Konieczne jest wyartykułowanie interesu prawnopodatkowego wprost w sformułowanym pytaniu, które zakreśla ramy interpretacji. Brak wskazanego powyżej interesu podatkowego uniemożliwia organowi wydanie interpretacji indywidualnej.
Sąd natomiast nie zauważył, aby w sprawie wystąpiły przesłanki wskazane w ordynacji podatkowej, które pozwoliłyby organowi odmówić wszczęcia postępowania.
Zobacz również:
Jest interpretacja ogólna w sprawie opodatkowania najmu >>
Nowy wzór deklaracji VAT-26 już obowiązuje >>
Organ w treści zaskarżonego postanowienia wskazuje jako powód uniemożliwiający mu wydanie interpretacji to, że żaden z przepisów ustawy o VAT nie reguluje wyartykułowanego przez wnioskodawcę w pytaniach problemu, czy może on najpierw uzyskać od klienta środki pieniężne na poczet wydatków, uiścić te wydatki, a następnie ująć "przejściowo" w prowadzonej przez siebie ewidencji na potrzeby podatku oraz czy ewidencja prowadzona na potrzeby podatku to może być ewidencja prowadzona np. w MS Excel i niezwiązana z ewidencją sprzedaży i nabycia prowadzoną dla potrzeb rozliczenia VAT.
Podstawa opodatkowania i ewidencje VAT
Zdaniem sądu, zgodzić się należy z podatnikiem, że podstawa opodatkowania podatkiem VAT nie obejmuje kwot otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, pod warunkiem jednak, że te wydatki są dodatkowo ujmowane przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku. Skoro tak jest, to istotnym elementem ustalenia prawidłowości stosowania omawianego przepisu jest kwestia prawidłowo prowadzonej ewidencji w tym zakresie i momentu ujęcia w niej wydatków. Trzeba bowiem pamiętać, że poza stwierdzeniem, że dany wydatek został poniesiony w imieniu i na rzecz nabywcy, ustawodawca wymaga od podatnika prowadzenia odrębnej ewidencji, nie precyzując, jakie cechy musi spełniać ta ewidencja. Istotne jest więc, aby wydatki niewchodzące do podstawy opodatkowania VAT były w tej ewidencji odpowiednio wyróżnione. Przepisy nie określają jednak, jakie warunki i dane powinna zawierać tego rodzaju ewidencja.
Ustawodawca, nowelizując ustawę o VAT, nie doprecyzował przy tym, co należy rozumieć przez "przejściowe ujęcie" kwoty w ewidencji prowadzonej na potrzeby VAT. Tym samym sąd przyznał rację podatnikowi wskazując, że gdy ta ewidencja będzie przez podatnika prowadzona w sposób nieprawidłowy, inny niż przewiduje to ustawa o VAT, to poniesie on konsekwencje podatkowe tego faktu. Podobnie odnosi się to do kwestii rozumienia "przejściowego ujęcia tych wydatków". Powyższe uzasadnia podjęte przez podatnika wątpliwości, które ma on prawo rozwiać występując do organu interpretacyjnego ze stosownym wnioskiem.
Wbrew twierdzeniu organu, pytanie podatnika w oczywisty sposób osadzone jest w obszarze przepisów prawa podatkowego. Podatnik zadał je ze względu na obszar swojej działalności, jaki deklaruje we wniosku o wydanie interpretacji. Problemem, jaki organ wydający interpretację miał rozstrzygnąć, jest to, czy prawidłowe jest stanowisko wnioskodawcy, że aby opisane przez niego wydatki nie zostały zakwalifikowane do podstawy opodatkowania podatkiem VAT, może postąpić w sposób wskazany w przedstawionym we wniosku stanowisku tj. po uzyskaniu od klienta środków pieniężnych na poczet wydatków, uiścić wydatki a następnie ująć je przejściowo w prowadzonej przez siebie ewidencji a ponadto, czy prawidłowa będzie ewidencja prowadzona np. MS Excel i niezwiązana z ewidencją sprzedaży i nabycia prowadzoną dla potrzeb rozliczenia VAT.
Reasumując, w ocenie sądu podany przez organ powód odmowy w sprawie nie wystąpił. Organ nie powinien był więc odmawiać wszczęcia postępowania, lecz powinien był wydać interpretację na podstawie opisu przedstawionego we wniosku, a gdyby opis ten uznał za niewyczerpujący ewentualnie jeśli uznał pytanie za nieprecyzyjnie zadane - powinien zażądać od Wnioskodawcy ich uzupełnienia o określone dane czy też sprecyzowania, i po ewentualnym uzupełnieniu - wydać interpretację.
Sąd: Ustawa o VAT jest ustawą podatkową
Niewątpliwie ustawa o VAT jest ustawą podatkową, a pytanie dotyczące jednego z jej przepisów - pytaniem z zakresu prawa podatkowego. Dlatego, w ocenie sądu, stanowisko organu, że przedstawiony przez skarżącego problem z uwagi na przedmiot żądania zakreślony pytaniem leży poza sferą prawa podatkowego - nie jest zasadne. Wbrew temu co twierdzi organ ustawa o VAT nie tylko wskazuje, że otrzymane od nabywcy lub usługobiorcy kwoty jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych przez podatnika w imieniu i na rachunek nabywcy lub usługobiorcy nie stanowią podstawy opodatkowania, lecz reguluje też warunek uznania tego w postaci ujęcia przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku. Przepis ten wprowadza określone obowiązki na podmiot, który chce uniknąć ujęcia określonych wydatków w podstawie opodatkowania i ma prawo wiedzieć, jak z tych obowiązków się wywiązać. Z wniosku wynika więc, że przedstawiony przez wnioskodawcę problem rzutuje na zakres obowiązków wnioskodawcy wynikających z przepisów prawa podatkowego.
Sąd niestety musiał przypomnieć, że kiedy mowa o prawie do uzyskania interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie zainteresowanego, oznacza to uprawnienie do uzyskania od organu wykładni przepisów prawa podatkowego w każdej indywidualnej sprawie, która może kształtować jego prawa lub obowiązki na gruncie przepisów prawa podatkowego. Dodać należy, że za całkowicie chybione sąd uznał sugestie płynące z uzasadnienia postanowienia, że skarżący próbuje poprzez swój wniosek osiągnąć cel taki, aby organ dokonał analizy jego planowanych, potencjalnych działań pod kątem porównawczym czy optymalizacyjnym albo doradczym.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
