Pytanie

Firma sporządziła protokół nieściągalności wierzytelności wobec pracowników, którzy używając służbowe telefony komórkowe, przekroczyli limity i zostały im wystawione faktury, których nie opłacili. Pracownicy dostali w styczniu pisma z wezwaniem do zapłaty.
Czy te pisma są m.in. podstawą do korekty VAT, czy też trzeba pracowników poinformować o zakwalifikowaniu ich wierzytelności jako nieściągalne?

Odpowiedź

Z ulgi na złe długi można skorzystać w odniesieniu do podatku należnego związanego z usługami (towarami) sprzedawanymi podatnikowi VAT czynnemu.
W sytuacji opisanej w pytaniu usługi zostały sprzedane pracownikom, czyli podmiotom, które w ogóle nie są (w tym zakresie) podatnikami VAT (ani czynnymi, ani zwolnionymi). Z tego też powodu nie można było skorzystać z ulgi na złe długi w odniesieniu do wierzytelności, o których mowa w pytaniu.

Uzasadnienie

W sytuacji opisanej w pytaniu nie będzie można skorzystać z ulgi na złe długi. O uldze na złe długi stanowią przepisy art. 89a-89b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej u.p.t.u. Zgodnie z nimi podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta podatku dotyczy również kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna lub której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 150 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze (termin ten został skrócony z dniem 1 stycznia 2013 r.; wcześniej obowiązywał termin 180 dniowy).

Sama wierzytelność, o której mowa w pytaniu, może być uznana za nieściągalną. Należy wszakże zauważyć, że przepisy art. 89a ust. 2 u.p.t.u. przewidują, że z ulgi na złe długi można skorzystać, gdy spełnione są następujące warunki:
- dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika VAT, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
- na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni, zaś dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
- od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że z ulgi na złe długi można skorzystać w odniesieniu do podatku należnego związanego z usługami (towarami) sprzedawanymi podatnikowi VAT czynnemu.

W sytuacji opisanej w pytaniu usługi zostały sprzedane pracownikom, czyli podmiotom, które w ogóle nie są (w tym zakresie) podatnikami VAT (ani czynnymi, ani zwolnionymi). Z tego też powodu nie można było skorzystać z ulgi na złe długi w odniesieniu do wierzytelności, o których mowa w pytaniu.

Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego