W środowisku prawniczym od wielu miesięcy toczy się dyskusja na temat używania żeńskich form nazw zawodów. Teraz problemem tym ma się zająć samorząd zawodowy doradców podatkowych.
Pytanie o formę "doradczyni podatkowa"
Z pismem w tej sprawie wystąpiła do komisji Agnieszka Wnuk, doradczyni podatkowa, partnerka w Quidea. Zapytała, czy posługiwanie się formą żeńską nie narusza przepisów ustawy o doradztwie podatkowym, w szczególności w związku z brzmieniem roty ślubowania wskazanej w art. 8 ust. 2 tej ustawy, ani zasad etyki zawodowej.
- Przedmiotem moich wątpliwości jest możliwość posługiwania się formą „doradczyni podatkowa” zarówno w przestrzeni publicznej, np. na stronie internetowej kancelarii, w wystąpieniach medialnych, jak i w formalnych pismach do organów podatkowych i sądów składanych w imieniu klienta, kiedy działam w charakterze pełnomocniczki strony – napisała.
--To ważne, by Komisja Ochrony Zawodu, Etyki i Spraw Wewnątrzkorporacyjnych Krajowej Rady Doradców Podatkowych zajęła oficjalne stanowisko w tej sprawie. Wydaje się, że posługiwanie się formą „doradczyni podatkowa” na stronie internetowej kancelarii czy w stopce maila jest mniej problematyczne. Szczególnie istotne jest jednak potwierdzenie, czy można posługiwać się taką formą w oficjalnych, urzędowych pismach, mając na uwadze, że za potrzebą posługiwania się feminatywami już kilka lat temu – w 2019 r. - opowiedziała się Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN – mówi Agnieszka Wnuk w rozmowie z Prawo.pl.
Najbliższe posiedzenie Komisji Ochrony Zawodu, Etyki i Spraw Wewnątrzkorporacyjnych KRDP planowane jest 4 września. Jednak na razie nie ma potwierdzenia, czy komisja zajmie się tą sprawą.
Czytaj w LEX: Samorząd doradców podatkowych >
Czytaj również: Doradcy podatkowi szykują się na zmianę pokoleń i stylu pracy >>
Może być "pani adwokat" i "adwokatka"
Wcześniej stanowisko w sprawie feminatywów zajęły samorządy zawodowe adwokatów i radców prawnych.
Jako pierwsza do tematu odniosła się Komisja Etyki, Praktyki Adwokackiej i Wykonywania Zawodu Naczelnej Rady Adwokackiej w piśmie z 24 czerwca 2021 r. Wskazała, że używanie żeńskich ma kulturotwórcze znaczenie, a dążenie do symetrii systemu nazw zawodów, w tym zawodu adwokata, ma podstawy społeczne, a nie językowe.
- Tworzenie i używanie w wypowiedziach form żeńskich nazwy zawodu może odbywać się za pomocą rzeczownika "pani" poprzedzającego formę męską "pani adwokat" lub poprzez związki składniowe typu "adwokat wniosła". Może także odbywać się poprzez dodanie przyrostka – ka, np. adwokatka, co jest formą dopuszczalną gramatycznie i poprawną. Nie jest przeszkodą wieloznaczność przyrostka -ka, ani fakt, że pełni on często funkcję zdrabniającą (na co powołuje się wnioskujący o stanowisko) - oceniła komisja.
Przywołała także stanowisko Rady Języka Polskiego z 25 listopada 2019 r., która odniosła się szczegółowo do nazw zawodów tworzonych m.in. poprzez przyrostek -ka, uznając ich poprawność.
- Stwierdziła, że „w polszczyźnie potrzebna jest większa, możliwie pełna symetria nazw osobowych męskich i żeńskich w zasobie słownictwa”. Rada Języka Polskiego przywołała różne formy tworzenia nazw żeńskich, w tym poprzez przyrostek -ka. Zaznaczyła, że tworzenie nazw żeńskich może odbywać się także za pomocą końcówek fleksyjnych (ta) ministra, (ta) doktorka - co dla zawodu adwokata mogłoby prowadzić do formy adwokata, co jednakże zdaniem Rady, nie jest dla systemu słowotwórczego typowe - dodaje komisja.
Czytaj w LEX: Zasady etyki zawodowej doradcy podatkowego >
Tylko "radca prawny" jest dopuszczalną formą
Inne stanowisko zajęła w tej sprawie Komisja Etyki i Wykonywania Zawodu Krajowej Rady Radców Prawnych w piśmie z 29 grudnia 2022 r. Zgodnie z tym stanowiskiem, ustawową nazwą zawodu jest wyłącznie „radca prawny” (w liczbie pojedynczej) oraz „radcowie prawni”, ewentualnie „radcy prawni” (w liczbie mnogiej) i wyłącznie tytuł zawodowy „radca prawny” podlega ochronie prawnej. Pojęcie to obejmuje zbiorczo wszystkie osoby wykonujące zawód bez względu na płeć, a zatem kobiety, mężczyzn oraz osoby niebinarne.
- W ocenie Komisji Etyki i Wykonywania Zawodu Krajowej Rady Radców Prawnych de lege lata na gruncie ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o radcach prawnych oraz Kodeksu Etyki Radcy Prawnego, a także innych aktów prawa powszechnie obowiązującego oraz prawa wewnętrznego samorządu radców prawnych wyłącznie dopuszczalnym przy wykonywaniu zawodu jest tytuł zawodowy „radca prawny”, bez względu na płeć osób wykonujących zawód, jako zbiorcze pojęcie języka prawnego dla określenia wszystkich osób wykonujących zawód. W konsekwencji wyłącznie tego tytułu należy używać przy wykonywaniu zawodu, w tym również dla oznaczenia prowadzonej działalności, która jest formą wykonywania zawodu, a także np. wizytówkach, czy papierze firmowym. Określenia „radczyni prawna”, jako określenia języka potocznego, a nie języka prawnego, można używać w obszarze nie związanym z wykonywaniem zawodu, w szczególności w życiu prywatnym – oceniła komisja.
Czytaj w LEX: Ekonomiczna Analiza Prawa Podatkowego i rola doradców podatkowych w jej stosowaniu >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
