1 stycznia 2024 r. weszła w życie ustawa z 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. z 2023 r., poz. 1429). I może się okazać, że pokryją się okresy pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na starych zasadach i ustalenia prawa do świadczenia wspierającego. Zgodnie bowiem z art. 63 ust. 9 ustawy o świadczeniu wspierającym (dalej: ŚW) wypłata świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, podlega wstrzymaniu, jeżeli osoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania, złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego w ZUS.
Jak zauważa Mateusz Krawczyk, radca prawny z Kancelarii Adwokacko-Radcowskiej Witecka, Krawczyk & Wspólnicy sp. k., data złożenia wniosku o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON), może mieć pewne konsekwencje dla osób które pobierają, m.in. świadczenie pielęgnacyjne na starych zasadach. Będzie to wtedy, gdy osoba z niepełnosprawnością, którą wspiera taki opiekun, zdecyduje się na złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego do ZUS.
Czytaj również: Świadczenie wspierające – od czego zacząć
Przejście ze świadczenia pielęgnacyjnego na wspierające
Co do zasady, świadczenie pielęgnacyjne jest wypłacane do miesiąca, w którym złożono wniosek o świadczenie wspierające do ZUS. Złożenie tego wniosku wstrzymuje wypłatę świadczenia pielęgnacyjnego, natomiast – jeżeli świadczenie wspierające zostanie przyznane – to prawo do jego pobierania zostaje ustalone od miesiąca, w którym wpłynął wniosek o ustalenie prawa do niego. Tu nie będzie problemu z przejściem z pobierania świadczenia pielęgnacyjnego przez opiekuna na świadczenie wspierające dla osoby z niepełnosprawnością.
Kiedy świadczenie wspierające zostanie przyznane wcześniej
Może się jednak zdarzyć, że świadczenie wspierające zostanie przyznane nawet z datą wcześniejszą niż miesiąc złożenia o nie wniosku w ZUS. - Jeżeli bowiem w okresie 3 miesięcy, licząc od dnia wydania decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia przez wojewódzki zespół, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego do ZUS, zostanie ono ustalone od miesiąca, w którym złożono wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia do WZON (art. 26 ust. 2 ustawy o świadczeniu wspierającym) – wyjaśnia mec. Krawczyk. Może więc dojść do sytuacji, w której świadczenie pielęgnacyjne będzie wypłacane w okresie, który później zostanie objęty prawem do świadczenia wspierającego. Wstrzymanie wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego następuje bowiem dopiero w przypadku złożenia wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego w ZUS. - Prawo do świadczenia wspierającego może być, w wyżej wskazanym przypadku, ustalone jeszcze za okres poprzedzający złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego w ZUS, czyli od momentu złożenia wniosku o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia we WZON – podsumowuje mecenas Krawczyk.
Sprawdź również książkę: Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Komentarz [PRZEDSPRZEDAŻ] ebook >>
Świadczenie pielęgnacyjne nienależnie pobrane
Warto więc zwrócić uwagę, że gdy pokryją się okresy pobierania świadczenia pielęgnacyjnego i ustalenia prawa do świadczenia wspierającego, świadczenie pielęgnacyjne może zostać uznane za nienależnie pobrane. - Moim zdaniem należy się liczyć z obowiązkiem zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego, pobranego za okres, w którym zostało ustalone prawo do świadczenia wspierającego, jako świadczenia nienależnego (art. 63 ust. 11 ustawy o ŚW) – przestrzega Mateusz Krawczyk. Jak dodaje, problem w tym, że zgodnie z art. 30 ust. 2b ustawy o świadczeniach rodzinnych, do których należy świadczenie pielęgnacyjne, od kwoty nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, naliczane są odsetki ustawowe za opóźnienie. - Odsetki ustawowe za opóźnienie są naliczane od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu wypłaty świadczeń rodzinnych do dnia spłaty (art. 30 ust. 8 zdanie drugie ustawy o świadczeniach rodzinnych). Oczywiście można złożyć wniosek o umorzenie odsetek, ale to niepotrzebnie komplikuje całą procedurę ustalania prawa do świadczenia wspierającego i wymaga większego zaangażowania opiekuna – zauważa mecenas. W jego opinii, ta komplikacja zdaje się wynikać z niedopatrzenia ustawodawcy, jednak, jak dodaje, czas pokaże, jak będzie się kształtowała praktyka. Warto jednak zwrócić na to uwagę, gdy rodzina podejmuje decyzje dotyczące wyboru określonych świadczeń.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
