Z interpelacją w sprawie planu urlopów wypoczynkowych wystąpił poseł Filip Kaczyński. - Pracownicze prawo do urlopu wynika z art. 66 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Tematykę urlopów wypoczynkowych regulują szczegółowo postanowienia Rozdziału 1 Działu VII Kodeksu pracy. W myśl art. 163 par. 1 Kodeksu pracy, urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Planem urlopów nie obejmuje się części urlopu udzielanego pracownikowi zgodnie z art. 1672 k.p. Choć przepisy Kodeksu pracy nie nakładają takiego obowiązku, to niektóre organizacje związkowe z postanowień art. 30 ust. 6 pkt 4 w związku z art. 28 ustawy o związkach zawodowych, wywodzą uprawnienie do uzgadniania z nimi planu urlopów wypoczynkowych – napisał poseł Kaczyński w interpelacji nr 40421 do Marleny Maląg, ministra rodziny i polityki społecznej.
Czytaj w LEX: Plan urlopów >
Chciał wiedzieć, czy pracodawca obowiązany jest uzgodnić plan urlopów ze związkami zawodowymi, a jeśli tak, to na jakich zasadach powinno odbywać się owe uzgodnienie. A także, czy obowiązek ten ciąży na pracodawcy także względem organizacji niereprezentatywnych i jaki skutek wywierać będzie negatywne stanowisko organizacji związkowej/związkowych względem planu urlopów wypoczynkowych.
Czytaj również: Wakacje mogą utrudnić korzystanie z urlopu
Urlopy udzielane zgodnie z planem
- W myśl art. 163 par. 1 k.p. urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów ustalającym terminy ich wykorzystywania przez pracowników w danym roku kalendarzowym. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy – podkreśla w odpowiedzi na poselską interpelację minister Marlena Maląg. I wyjaśnia, że planem urlopów nie obejmuje się części urlopu udzielanego pracownikowi zgodnie z art. 1672 k.p., tj. urlopu na żądanie.
Zobacz procedurę w LEX: Zasady przyznawania i wypłaty świadczeń urlopowych >
Sprawdź również książkę: Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, związki zawodowe i spory zbiorowe >>
Nie ma planu, gdy związki się na to zgodzą
Według Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, pracodawca nie ustala planu urlopów, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę. Dotyczy to także pracodawcy, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa. W takich przypadkach pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem (art. 163 par. 11 k.p.). - Przepisy zobowiązują zatem pracodawcę do współdziałania z zakładową organizacją związkową jedynie w zakresie ustalenia, czy sporządzać plan urlopów, czy też nie dokonywać tej czynności – zaznacza minister Maląg.
Sprawdź w LEX: Czy pracodawca może stosować plany urlopowe tylko dla części pracowników? >
Jeżeli natomiast w danym zakładzie pracy działa więcej niż jedna organizacja związkowa, to organizacje te powinny przedstawić pracodawcy wspólnie uzgodnione stanowisko, w chwili, gdy ten wystąpi do nich z zapytaniem o wyrażenie zgody na nie sporządzanie planu urlopów. Zgodnie zaś z art. 30 ust. 6 ustawy o związkach zawodowych z dnia 23 maja 1991 r. (Dz. U. z 2022 r., poz. 854), jeżeli organizacje związkowe albo reprezentatywne organizacje związkowe w rozumieniu art. 253 ust. 1 lub 2, z których każda zrzesza co najmniej 5 proc. pracowników zatrudnionych u pracodawcy, nie przedstawią wspólnie uzgodnionego stanowiska w terminie 30 dni od dnia przekazania im przez pracodawcę planu urlopów, decyzje w sprawie jego ustalenia podejmuje pracodawca, po rozpatrzeniu odrębnych stanowisk organizacji związkowych.
Sprawdź w LEX: Czy odmowa udzielenia urlopu wypoczynkowego w terminie zaproponowanym przez pracownika wymaga uzasadnienia? >
Kiedy stanowisko związków jest wiążące dla pracodawcy
Jak zaznacza MRiPS w odpowiedzi na poselską interpelację, przedstawione przez organizacje związkowe stanowisko w zakresie tworzenia planu urlopów ma wiążący dla pracodawcy charakter jedynie w przypadku, gdy zostało wspólnie przez nie uzgodnione. Resort zwraca przy tym uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2012 r. w sprawie o sygn. akt I PK 83/11, w którym zdefiniowane zostało pojęcie „wspólnie uzgodnionego stanowiska”. - Sąd Najwyższy wskazał w nim, aby to stanowisko było zgodne oraz ustalone uprzednio wspólnie przez przedstawicieli wszystkich zakładowych organizacji związkowych, bądź przynajmniej przez organizacje reprezentatywne. Stanowisko to powinno być tożsame co do treści i zawarte w jednym piśmie adresowanym do pracodawcy.
Jeżeli zakładowe organizacje związkowe we wspólnie uzgodnionym stanowisku wyraziły wolę sporządzenia planu urlopów, to pracodawca powinien przygotować ten plan zgodnie z zasadami określonymi w Kodeksie pracy, przy czym nie musi on ustalać jego treści w porozumieniu z organizacjami związkowymi.
Sprawdź w LEX: Czy zgłoszenie urlopu w dzień jego wykorzystania oznacza, że jest to urlop na żądanie? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
