Pozostawienie w gestii pracowników decyzji o uczestnictwie w PPK, a także o tym, czy w danym momencie aktywnie oszczędzać w tym programie, czy też to oszczędzanie na jakiś czas zawiesić, oraz o wysokości swoich wpłat do PPK (w granicach określonych ustawą o PPK), to niewątpliwie jedna z zalet tego programu. Podobnie jak – co bardzo istotne - możliwość szybkiej modyfikacji każdej z podjętych wcześniej decyzji, co sprawia, że w praktyce uczestnicy PPK sami decydują, kiedy i ile oszczędzać.
Taka konstrukcja programu stanowić może też - jak się wydaje - zachętę dla osób, które do tej pory, z jakichś względów, nie są jeszcze przekonane do oszczędzania w PPK. Osoby te mogą bowiem przystąpić do PPK niejako na próbę, aby przekonać się w praktyce, czy oszczędzanie wspólnie z pracodawcą i państwem faktycznie – jak twierdzą uczestnicy tego programu - się opłaca. Tym bardziej, że zarówno „zapisanie się” do PPK, jak i zrezygnowanie z oszczędzania nie jest trudne. Wymaga tylko poinformowania o tym pracodawcy poprzez złożenie odpowiedniej deklaracji albo wniosku. I to bez konieczności uzasadniania swojej decyzji.
Czytaj również: Osoby w wieku 55+ nie powinny pochopnie rezygnować z PPK>>
Być albo nie być w PPK
Pracownik ma więc zawsze wybór. Nawet osoby objęte tzw. autozapisem, a więc niemające jeszcze 55 lat, których - co do zasady - pracodawca nie musi pytać, czy chcą przystąpić do PPK, jeśli nie są zainteresowane oszczędzaniem w pracowniczych planach kapitałowych, nie muszą do tego programu przystępować. Wystarczy, że przed podpisaniem dla nich umowy o prowadzenie PPK zadeklarują pracodawcy niedokonywanie wpłat do PPK (złożą mu w formie pisemnej deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK)). Osoby starsze, a więc te, które mają już 55 lat, ale nie ukończyły jeszcze 70 lat, jeśli nie są zainteresowane oszczędzaniem w PPK, nie muszą podejmować żadnych działań. Osoby te bowiem są zapisywane do PPK tylko wówczas, gdy złożą pracodawcy wniosek o zawarcie w ich imieniu i na ich rzecz umowy o prowadzenie PPK. Jeśli tego nie zrobią, pracodawca nie zapisze ich do programu.
Zmiana decyzji
Co istotne jednak, wszyscy pracownicy, którzy często zbyt pochopnie zrezygnowali z PPK, mogą bardzo szybko wycofać się z decyzji o rezygnacji. W przypadku pracowników, którzy nie ukończyli jeszcze 55. roku życia, wymaga to złożenia pracodawcy - w formie pisemnej - wniosku o dokonywanie wpłat do PPK, a w przypadku pracowników starszych (55+) - wniosku o zawarcie umowy o prowadzenie PPK. W obu sytuacjach obliguje to pracodawcę do zapisania ich do PPK (zawarcia w ich imieniu i na ich rzecz umowy o prowadzenie PPK), a następnie do naliczania i dokonywania wpłat do PPK, które trafiają na ich indywidualne rachunki PPK utworzone przez instytucję finansową. Oczywiście, jeśli osoby te mają już co najmniej 90-dniowy okres zatrudnienia u tego pracodawcy.
Sprawdź również książkę: Prawo do emerytury z ubezpieczenia i zaopatrzenia społecznego. Komentarz do ustaw z orzecznictwem >>
Przerwa w oszczędzaniu
Uczestnik PPK może także w każdej chwili swoje oszczędzanie w PPK zawiesić. Złożenie pracodawcy deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK (w formie pisemnej) obliguje pracodawcę do zaprzestania ich odprowadzania, począwszy od chwili, w której uczestnik PPK złożył taką deklarację. Oznacza to, że od momentu złożenia przez uczestnika PPK deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK pracodawca nie powinien już przekazać do instytucji finansowej żadnej wpłaty.
Jednak i taką deklarację można szybko odwołać. Wystarczy złożyć pracodawcy wniosek o dokonywanie wpłat do PPK (w formie pisemnej). W takiej sytuacji pracodawca zobowiązany jest takie wpłaty wznowić. Wpłat do PPK dokonuje się wówczas począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek o dokonywanie wpłat do PPK. Oznacza to, że wpłaty do PPK powinny zostać naliczone i pobrane już w miesiącu złożenia tego wniosku, a następnie - w kolejnym miesiącu - przekazane do instytucji finansowej.
Przykład: Pracownik - uczestnik PPK na początku sierpnia złożył pracodawcy deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Od tego momentu pracodawca nie może już dokonać żadnej wpłaty do instytucji finansowej. Nie powinien także naliczać i pobierać wpłat od wynagrodzeń wypłaconych pracownikowi w tym miesiącu. Jeśli po jakimś czasie pracownik zmieni zdanie i np. 5 września złoży pracodawcy pisemny wniosek o dokonywanie wpłat do PPK, to od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego mu po złożeniu tego wniosku (np. 28 września) pracodawca naliczy już wpłaty do PPK, które przekaże do instytucji finansowej do 15 października.
Czytaj również: Oszczędności w PPK można wykorzystać w razie poważnego zachorowania, swojego albo bliskich>>
Co 4 lata autozapis
Należy też pamiętać, że każda deklaracja o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK obowiązuje tylko przez czas określony w ustawie o PPK. Wyznacza go termin kolejnego autozapisu, co zgodnie z ustawą o PPK następować będzie co 4 lata. Pierwszy raz w kwietniu 2023 r. Oznacza to, że złożona np. w sierpniu 2020 r. deklaracja obowiązywać będzie tylko do końca lutego 2023 r. I w tym terminie pracodawca będzie zobowiązany poinformować wszystkie osoby, które wcześniej zrezygnowały z uczestnictwa w PPK o tym, że od 1 kwietnia 2023 r. zacznie odprowadzać za nie wpłaty do PPK (co wymaga wcześniejszego zawarcia dla nich umowy o prowadzenie PPK), chyba że ponownie złożą mu zadeklarują mu niedokonywanie wpłat do PPK.
To samo dotyczy pracowników, którzy zostali uczestnikami PPK (pracodawca podpisał w ich imieniu i na ich rzecz umowę o prowadzenie PPK) i po jakimś czasie zrezygnowali z oszczędzania w tym programie, czyli złożyli pracodawcy deklaracje o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. W ich przypadku również dojdzie do automatycznego wznowienia wpłat do PPK (pierwszy raz w kwietniu 2023 r.), chyba, że ponownie złożą deklarację o rezygnacji z ich dokonywania. Co ważne, raz złożona deklaracja o rezygnacji z dokonywania wpłat jest skuteczna do ostatniego dnia lutego roku, w którym podmiot zatrudniający jest zobowiązany do wznowienia dokonywania wpłat do PPK za osobę, która złożyła deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK.
Podstawa prawna: Art. 2 ust. 1 pkt 18, art. 16, art. 23 ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1342).
Autorka jest ekspertem PFR Portal PPK.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
