Tekst projektu został opublikowany 13 marca 2025 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Wcześniej w wykazie prac legislacyjnych i programowych rządu projekt otrzymał numer UD193. Przepisy przygotowało Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Koniec trudności z odrębną własnością

Jak czytamy w uzasadnieniu, celem projektowanej ustawy jest „umożliwienie uprawionym osobom dochodzenia przed sądem roszczeń o ustanowienie odrębnej własności lokalu, w przypadku gdy uczynienie zadość przesłance samodzielności lokalu wymaga wykonania robót adaptacyjnych”. Obecny przepis art. 49 (1) ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zakłada prowadzenie postępowania sądowego o ustanowienie odrębnej własności lokalu w trybie procesowym. To zaś uniemożliwia wyegzekwowanie ustanowienia odrębnej własności lokalu, w przypadku gdy spółdzielnia nie podejmuje czynności materialno-technicznych niezbędnych do ustanowienia odrębnej własności lokalu (np. prac adaptacyjnych). Projektowane przepisy precyzują zakresy przypadków, w których postępowanie przekształceniowe przed sądem będzie się toczyło w trybie procesowym (jeżeli spółdzielnia uchyla się jedynie od złożenia oświadczenia woli) oraz przypadków, w których postępowanie będzie się toczyło w trybie nieprocesowym (pozostałe sytuacje).

Ograniczony katalog pełnomocników

Ustawa ma również wprowadzać katalog osób mogących pełnić rolę pełnomocnika członka nieobecnego podczas walnego zgromadzenia. Ma to na celu ograniczenie możliwość udzielania pełnomocnictw na rzecz osób niepowiązanych z członkiem spółdzielni. Projektodawca przewiduje, że pełnomocnikiem członka na walne zgromadzenie, poza adwokatem lub radcą prawnym, będzie mogła być wyłącznie osoba bliska dla członka, tj. zstępny, wstępny, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, małżonek, osoba przysposabiająca i przysposobiona oraz osoba, która pozostaje faktycznie we wspólnym pożyciu.

Czytaj także: ​Wypowiedzenie umowy użyczenia przez jednego współwłaściciela to za mało

Koniec głosowań w trybie Covid-19

Ponadto projekt ma:

  • wyłączyć art. 15zzzr specustawy covidowej (ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych) w odniesieniu do spółdzielni mieszkaniowych. Przepis ten umożliwia głosowania nad uchwałami na piśmie zamiast na stacjonarnym walnym zgromadzeniu i pierwotnie miał obowiązywać tylko w związku z pandemią;
  • dostosować art. 32a ustawy o własności lokali do aktualnego brzmienia art. 209a ustawy z o gospodarce nieruchomościami; ma to ułatwić wspólnotom mieszkaniowym zgłaszanie wobec Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego roszczenia o zawarcie umowy przeniesienia własności przyległej nieruchomości gruntowej lub jej części;
  • stworzyć podstawę prawną do zarządu przez wspólnotę mieszkaniową garażem wielostanowiskowym stanowiącym przedmiot współwłasności właścicieli lokali.