Do konsultacji publicznych trafił właśnie projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zaleceń dotyczących standardu rachunku kosztów u świadczeniodawców. Resort podkreśla, że w związku z tym, że teraz nie ma jednolitych i nowoczesnych zasad prowadzenia rachunku kosztów przez świadczeniodawców, projektowane zalecenia dotyczące standardu rachunku kosztów mają za zadanie ujednolicenie sposobu identyfikowania, gromadzenia, przetwarzania, prezentowania i interpretowania informacji o kosztach świadczeń opieki

 

Szpitale powiatowe ze stratą - kredytują się u dostawców - czytaj tutaj>>

Aktualne przepisy niebyły jasne

Ministerstwo Zdrowia podkreśla, że aktualnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 lipca 2015 r. w sprawie zaleceń dotyczących standardu rachunku kosztów u świadczeniodawców (Dz. U. poz. 1126) jest oceniane przez świadczeniodawców jako niezrozumiale i trudne do implementacji.

Rachunek kosztów w nowej wersji będą musieli prowadzić świadczeniodawcy, którzy zawarli umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Oszacowano, że przepisy będą mieć wpływ na działanie blisko 7,5 tysiąca podmiotów. Projektowane rozporządzenie ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2020 r. Od tego czasu warunkiem zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z podmiotem będącym świadczeniodawcą jest stosowanie przez tego świadczeniodawcę rachunku kosztów opracowanego na podstawie nowych zaleceń.

 

Zalecenia przygotował AOTMiT

Nowe zalecenia dotyczące standardu rachunku kosztów zostały przygotowane przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. W 2016 r. Agencja przeprowadziła wśród świadczeniodawców badanie ankietowe na temat przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 lipca 2015 r. w sprawie zaleceń dotyczących standardu rachunku kosztów u świadczeniodawców. Świadczeniodawcy ocenili je jako niezrozumiałe, niejednoznaczne i zbyt skomplikowane. Prace nad nowym projektem rozporządzenia podjęte zostały jako wyjście naprzeciw oczekiwaniom środowiska świadczeniodawców.

Agencja taryfikuje świadczenia opieki zdrowotnej. Dane finansowo-księgowe służą jej do oszacowania kosztów stałych świadczeń takich jak koszt osobodnia czy koszty osobowe. Informacje te są przekazywane przez świadczeniodawców w układzie ustalonym przez Agencję, a ich źródłem są systemy księgowe świadczeniodawców.

- Dotychczasowa praktyka pokazuje, że koszty nie są ewidencjonowane w jednolity sposób, co utrudnia i wydłuża proces taryfikacji – podkreśla Ministerstwo Zdrowia. - Ideą projektu rozporządzenia było stworzenie takich uregulowań, które zapewniłyby pełną porównywalność przekazywanych do Agencji danych.

Czytaj w LEX: Planowanie zdolności do realizacji świadczeń medycznych w aspekcie kontraktowania >

Dzięki zaproponowanym zmianom Agencja ma móc szybciej prowadzić proces taryfikacji, a świadczeniodawcy będą w stanie porównać siebie z innymi. Zgodnie z projektem do amortyzacji przyjmuje się środki trwałe o wartości większej lub równej niż 3 500 zł.  - Wynika to z wieloletniej praktyki świadczeniodawców zainteresowanych wykorzystywaniem narzędzi rachunkowości zarządczej oraz konieczności uchwycenia kosztów tych środków trwałych, których użytkowanie jest dłuższe niż jeden okres rozliczeniowy, a koszt ten wpływa na wycenę świadczeń medycznych – podkreśla resort zdrowia. - Do niedawna był to podatkowy próg definiujący środki trwałe. Przepisy prawa nie wskazują bariery wartości początkowej w zakresie zaliczania majątku do środków trwałych.

Dodatkowe koszty dla placówek

Prace nad projektem rozporządzenia były poprzedzone pilotażem, który został przeprowadzony w okresie styczeń-kwiecień 2019 r. Nabór do pilotażu był otwarty, a ostatecznie udział w nim wzięło 32 świadczeniodawców. Ich zadaniem było przekazanie Agencji dokumentów takich jak: polityka rachunkowości, instrukcja obiegu dokumentów finansowo-księgowych, plan kont, cenniki wewnętrzne, wydruki analityki, informacji o stosowanych kluczach podziałowych, składowych kosztów zarządu, a także opiniowanie przedstawionych przez Agencję propozycji. Wśród tych świadczeniodawców przeprowadzono również badanie ankietowe mające na celu zebranie informacji o rodzaju prowadzonej księgowości, przyjętych metod kalkulacji kosztów czy stopnia zinformatyzowania i nakładów, jakie będą niezbędne do poniesienia w związku z wdrożeniem nowych rozwiązań.

Więcej podmiotów będzie mieć nowe obowiązki

Agencja twierdzi, że uwzględniając ramy prawne oraz koszty, które świadczeniodawcy będą zobligowani ponieść na wdrożenie standardu rachunku kosztów, przy współpracy z gronem ekspertów zewnętrznych, zaproponowała projekt rozporządzenia, który w swej treści jest uniwersalny oraz możliwy do zastosowania przez wszystkich świadczeniodawców.

W pierwotnym brzmieniu ustawy o świadczeniach stosowanie rachunku kosztów opracowanego na podstawie zaleceń, o których mowa w art. 31lc ust. 7 ustawy o świadczeniach, dotyczyło wyłącznie świadczeniodawców, którzy zawarli umowę z Agencją na podstawie art. 31lc ust. 4 ustawy o świadczeniach (na świadczenie usług związanych przygotowaniem i przekazaniem danych). Natomiast z dniem 22 lipca 2017 r. ustawa o świadczeniach w art. 31lc ust. 6 została zmieniona przez poszerzenie kręgu podmiotów obowiązanych do stosowania standardu rachunku kosztów na wszystkich świadczeniodawców, którzy zawarli umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Kto zwolniony z rachunku kosztów

Natomiast ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem rozwiązań w obszarze e-zdrowia (Dz.U. poz. 1590) w ustawie o świadczeniach w art. 31lc dodano ust. 8, zwalniając z obowiązku stosowania standardu rachunku kosztów:

  1. świadczeniodawców nieobjętych zakresem podmiotowym ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351), to jest zwolnionych z obowiązku prowadzenia pełnej księgowości;
  2. świadczeniodawców udzielających świadczeń opieki zdrowotnej wyłącznie w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej;
  3. świadczeniodawców prowadzących obrót refundowanymi wyrobami medycznymi.

Jak podkreśla resort, aby umożliwić wszystkim świadczeniodawcom prawidłowe dostosowanie się do nowych wymogów od dnia 1 stycznia 2020 r., proponuje się rozwiązanie dające podmiotom czas na wdrożenie nowych rozwiązań, co jest istotne z uwagi na duży nakład pracy, jaki będzie z tym związany, jak i duże obciążenie finansowe.

Projekt rozporządzenia reguluje w podstawowym zakresie zalecenia dotyczące standardu rachunku kosztów u świadczeniodawców. Jednocześnie jest planowane przygotowanie nowego rozporządzenia, już po wejściu przedmiotowego projektu, które to rozporządzenie zawierać będzie docelowy model standardu rachunku kosztów rozbudowany m.in. o ewidencję kosztów osobowych w podziale na kategorie personelu oraz pełną kalkulację kosztów świadczenia.