Ustawa z dnia 22 lutego 2024 roku o zmianie ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej przesuwa w czasie termin wdrożenia Krajowej Sieci Onkologicznej (dalej KSO).

- Ustawa o Krajowej Sieci Onkologicznej weszła w życie w ubiegłym roku, ale nasi poprzednicy nie przygotowali aktów wykonawczych do tej ustawy, nie przygotowali pełnego wejścia w życie wszystkich elementów związanych z dobrym funkcjonowaniem KSO  – mówił wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz. Jak podał, siedem z dziewięciu rozporządzeń nie zostało przygotowanych.

Ze względu na opóźnienia w 2023 r. we wdrażaniu ustawy o KSO, w tym:

  • 1) niewydanie z odpowiednim wyprzedzeniem rozporządzenia określającego kryteria kwalifikacji do KSO,
  • 2) brak gotowości systemów informatycznych związanych ze sprawozdawczością do KSO i odpowiednich przepisów ustawowych, pozwalających na prawidłowe wdrożenie tych systemów (np. regulujących przetwarzanie wrażliwych danych medycznych)

- ustawa zakłada zmianę terminów nałożenia niektórych obowiązków związanych z przynależnością do KSO.

 

Nowe terminy

Ustawa zakłada zmianę terminu - z 31 marca 2024 r. na 31 marca 2025 r. przeprowadzenia pierwszej kwalifikacji na dany poziom zabezpieczenia opieki onkologicznej KSO. Zmiana tego terminu, jak wynika z treści załączonego do projektu ustawy uzasadnienia, ma „pozwolić Narodowemu Funduszowi Zdrowia przeprowadzić rzetelną weryfikację podmiotów pod względem szczegółowych kryteriów warunkujących przynależność podmiotów wykonujących działalność leczniczą do poziomu zabezpieczenia opieki onkologicznej KSO, a podmiotom leczniczym ma dać niezbędny czas na przygotowanie zasobów kadrowych, organizacyjnych i ustalenie zasad przepływu informacji pomiędzy nimi”. 

 

Odroczenie realizacji przepisów ustawy o KSO dotyczy też obowiązków sprawozdawania danych do systemu KSO. Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem ustawy, do dnia 1 kwietnia 2024 r. prezes NFZ powinien opublikować pierwszy wykaz świadczeniodawców zakwalifikowanych do KSO na poszczególne poziomy zabezpieczenia opieki onkologicznej, a placówki te od tego momentu powinny przekazywać do Systemu P1 dane na potrzeby oceny jakości sprawowanej opieki onkologicznej.

Niemniej jednak dane te mają być pozyskiwane ze źródeł, które nie są obecnie wskazane w ustawie o KSO lub nie są gotowe od strony technicznej, w szczególności chodzi o pozyskiwanie danych z elektronicznej karty diagnostyki i leczenia onkologicznego, zwanej dalej „e-DILO”, oraz z NFZ (dane rozliczeniowe).

Obecne przepisy nie pozwalają na wdrożenie e-DILO (dokument ma zgodnie z przepisami postać papierową), a także przewidują węższy zakres danych niż jest to wymagane do wyliczenia wskaźników jakości opieki onkologicznej. Ponadto, o ile prace nad e-DILO w sensie technicznym są zaawansowane w systemie P1, o tyle niezbędne jest też przeprowadzenie zmian w systemach IT NFZ oraz w systemach gabinetowych (tj. aplikacji IT wykorzystywanych przez placówki w codziennej pracy), za które odpowiadają komercyjni dostawcy IT.

Dotychczasowe doświadczenia z wdrażania e-usług wskazują, ze minimalny okres czasu dla dostawców na przeprowadzenie ww. prac to 6 miesięcy, licząc od momentu sfinalizowania szczegółów technicznych i udostępnienia środowiska integracyjnego. Drugi ważny obszar wymagający prac informatycznych to przekazywanie przez NFZ danych rozliczeniowych do systemu P1.

Po nowelizacji - nowy termin dla wdrożenia tych zmian to 1 kwietnia 2025 roku.

 

Podmioty niewchodzące do KSO będą leczyć do 1 kwietnia 2025 r. 

W celu zapewnienia spójności ze zmienianym terminem pierwszej kwalifikacji na poszczególne poziomy zabezpieczenia opieki onkologicznej KSO, ustawa zakłada wejście w życie z dniem 1 kwietnia 2025 r. (zamiast 1 kwietnia 2024 r.) przepisów, na podstawie których podmioty wykonujące działalność leczniczą, niewchodzące w skład KSO, nie będą uprawnione do realizacji opieki onkologicznej w ramach zawartej z NFZ umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

 

Centralna infolinia - także przesunięcie w czasie 

W związku z przesunięciem w czasie przepisów wdrażających KSO ustawa wydłuża również z 5 kwietnia 2024 r. na 1 lipca 2025 r. wejście w życie przepisów:

  •   wprowadzających infolinię onkologiczną, która ma umożliwiać dokonanie zapisu na pierwszorazowe świadczenie opieki zdrowotnej w podmiocie działającym w ramach KSO, 
  •   umożliwiających gromadzenie określonych danych o pacjencie, niezbędnych do prowadzenia infolinii onkologicznej,
  •   umożliwiających udostępnianie prowadzonych przez podmioty lecznicze harmonogramów przyjęć w systemie teleinformatycznym.

Czytaj także na Prawo.pl: Krajowa Sieć Onkologiczna jest, ale póki co tylko na papierze

 

 

Ustawa o Krajowej Sieci Onkologicznej

Ustawa o Krajowej Sieci Onkologicznej zakłada, że każdy pacjent – niezależnie od miejsca zamieszkania – otrzyma opiekę onkologiczną opartą na jednakowych standardach diagnostyczno-terapeutycznych. Nowe regulacje co do zasady wejdą w życie 20 kwietnia, sieć ruszy w ciągu 6 miesięcy, a w ciągu 12 miesięcy będzie uruchomiona krajowa infolinia onkologiczna. Podmioty lecznicze mają rok na wejście do sieci.  

Krajowa Sieć Onkologiczna, wprowadzona przez ustawę z dnia 9 marca 2023 roku o Krajowej Sieci Onkologicznej (Dz. U. poz. 650) to kolejny etap w realizacji Narodowej Strategii Onkologicznej, która powstała dzięki inicjatywie ustawodawczej prezydenta Dudy. Głównym celem przepisów jest zapewnienie każdemu pacjentowi, niezależnie od miejsca zamieszkania, równego dostępu do koordynowanej i kompleksowej opieki onkologicznej.

- Tworzymy wreszcie Krajową Sieć Onkologiczną – sieć placówek wraz z całym systemem leczenia onkologicznego (…), by ułatwić pacjentowi dostęp na równych zasadach i w równym stopniu do opieki onkologicznej na terenie całego kraju – mówił prezydent Andrzej Duda w czasie uroczystego podpisania ustawy. Zwrócił uwagę, że mamy w Polsce już prawie 200 tys. zachorowań rocznie, a śmiertelność na choroby onkologiczne jest druga, zaraz po chorobach układu krążenia. - W związku z tym walka z tymi chorobami musi być postawiona na absolutnie najwyższym poziomie – stwierdził prezydent.

Czytaj także na Prawo.pl: W kolejce po życie pacjent onkologiczny czeka coraz dłużej

Zgodnie z ustawą, strukturę KSO będą tworzyły specjalistyczne ośrodki leczenia onkologicznego III, II i I poziomu referencyjnego (SOLO III poziomu, SOLO II poziomu, SOLO I poziomu) wraz z centrami kompetencji i ośrodkami satelitarnymi, jak również ośrodki kooperacyjne. Podmioty wykonujące działalność leczniczą, niewchodzące w skład KSO, nie będą uprawnione do realizacji opieki onkologicznej w ramach umowy zawartej z NFZ.

  1. Specjalistyczny Ośrodek Leczenia Onkologicznego ( „SOLO") I poziomu, II poziomu oraz III poziomu - podmiot wykonujący działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne szpitalne, realizujący opiekę onkologiczną, tj. diagnostykę onkologiczną, leczenie onkologiczne lub monitorowanie, realizowane na podstawie umowy zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia, w zakresie, o którym mowa w art. 15 ust. 2 pkt 2, 3, 15, 16 i 17a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, z wyjątkiem diagnostyki lub leczenia nowotworów krwi, świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych osobom poniżej 18. roku życia oraz świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w ramach przyjęcia w trybie nagłym. W strukturze organizacyjnej SOLO II poziomu albo SOLO III poziomu może funkcjonować Ośrodek Satelitarny zlokalizowany poza siedzibą główną tego podmiotu albo zorganizowany w ramach innego podmiotu wykonującego działalność leczniczą na podstawie umowy z SOLO II poziomu albo SOLO III poziomu, zlokalizowany na obszarze tego samego województwa – będący jednostką organizacyjną udzielającą świadczeń diagnostyki onkologicznej lub leczenia onkologicznego z obszaru leczenia zabiegowego chirurgicznego lub chemioterapii i innych metod leczenia systemowego lub radioterapii onkologicznej. W strukturze SOLO II poziomu i SOLO III poziomu może funkcjonować Centrum Kompetencji wyspecjalizowane w diagnostyce onkologicznej i leczeniu onkologicznym określonego rodzaju nowotworu lub grupy nowotworów, zapewniające kompleksową realizację procesu diagnostyki onkologicznej, leczenia onkologicznego i monitorowania, w ramach którego jest realizowana wielospecjalistyczna opieka nad świadczeniobiorcą, w zakresie, o którym mowa w art. 15 ust. 2 pkt 2, 3, 15, 16 i 17a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Podmioty wykonujące działalność leczniczą niewchodzące w skład Krajowej Sieci Onkologicznej nie są uprawnione do realizacji opieki onkologicznej w ramach zawartej z Funduszem umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej,
  2. Ośrodek Kooperacyjny - inny niż SOLO podmiot wykonujący działalność leczniczą, realizujący opiekę onkologiczną w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.

Prezes Funduszu dokonuje kwalifikacji podmiotów wykonujących działalność leczniczą na dany poziom zabezpieczenia opieki onkologicznej Krajowej Sieci Onkologicznej w sposób i na zasadach określonych w ustawie.  

Czytaj też: Orientacja marketingowa w zarządzaniu zakładem opieki paliatywno-hospicyjnej w świetle badań empirycznych >>>

Czytaj w LEX: Odpowiedzialność karna za działania w zespole medycznym >>>

 

Krzysztof Izdebski, Anna Karkut, Karol Kolankiewicz

Sprawdź  

Infolinia onkologiczna - dopiero za rok

Zgodnie z ustawą, w ramach KSO Narodowy Fundusz Zdrowia prowadzi infolinię onkologiczną, za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności (informacja o organizacji opieki w ramach KSO, w tym  o możliwości uzyskania świadczeń opieki zdrowotnej).

Infolinia onkologiczna ma umożliwić co do zasady, dokonanie zapisu na pierwszorazowe świadczenie opieki zdrowotnej w podmiocie działającym w ramach KSO oraz zmiany lub anulowania terminu pierwszorazowego świadczenia opieki zdrowotnej, w przypadku gdy zapis dokonany był za pośrednictwem infolinii onkologicznej. Infolinia będzie prowadzona na poziomie krajowym.

 

Rozliczanie świadczeń opieki zdrowotnej w KSO

Rozliczanie świadczeń opieki zdrowotnej zrealizowanych w ramach KSO będzie się odbywać zgodnie z umowami o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej dotyczącymi:

  1. systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej zawartymi w ramach leczenia onkologicznego ze świadczeniodawcami w zakresie leczenia szpitalnego oraz w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej,
  2. świadczeń opieki zdrowotnej realizowanych w ramach leczenia onkologicznego w zakresie leczenia szpitalnego, objętych finansowaniem poza umowami zawartymi w ramach systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń,
  3. świadczeń opieki zdrowotnej realizowanych w ramach diagnostyki onkologicznej w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, objętych finansowaniem poza umowami zawartymi w ramach systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń.

 

Rozliczanie świadczeń opieki zdrowotnej zrealizowanych w ramach KSO ma odbywać się z wykorzystaniem współczynników korygujących (wynoszących nie więcej niż 1,25), określających wartość mnożnika dla świadczeń opieki zdrowotnej realizowanych w ramach KSO, za pomocą którego jest obliczana wysokość zobowiązania NFZ wobec świadczeniodawcy, uzależnionych od osiągnięcia docelowej wartości kluczowych wskaźników jakości opieki onkologicznej.

Za pełnienie funkcji Krajowego Ośrodka Monitorującego i Wojewódzkiego Ośrodka Monitorującego ma przysługiwać ryczałt, którego wysokość ma ustalać prezes Narodowego Funduszu Zdrowia corocznie na podstawie obliczeń przekazanych przez Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji;

 

Standardy leczenia onkologicznego

Ustawa przewiduje, że podmioty lecznicze spełniające kryteria kwalifikacyjne określone w ustawie, utworzą Krajową Sieć Onkologiczną (KSO). Sieć ma zapewnić kompleksową opiekę onkologiczną w całym kraju, a poszczególne etapy leczenia będą przebiegać według ściśle określonych standardów, przy współpracy specjalistów różnych dziedzin. Priorytetem jest zapewnienie każdemu dorosłemu pacjentowi, niezależnie od miejsca zamieszkania, opieki onkologicznej opartej na jednakowych standardach diagnostyczno-terapeutycznych. KSO będą tworzyć szpitale i placówki ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, które zawrą z Narodowym Funduszem Zdrowia odpowiednią umowę w zakresie diagnostyki i leczenia onkologicznego.

Czytaj w LEX: Materiały informacyjne dla pacjentów jako narzędzia PR - najnowsze kierunki >>>

Czytaj w LEX: Nieprawidłowa diagnoza − aspekty medyczno-prawne >>>