Czwarte pytanie zaprezentował minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak. W piątek Prawo i Sprawiedliwość rozpoczęło akcję przedstawiania kolejnych pytań referendalnych.  Pierwsze pytanie - jak przekazał prezes PiS Jarosław Kaczyński - będzie brzmiało: "Czy popierasz wyprzedaż państwowych przedsiębiorstw?", a drugie - o czym informowała wiceprezes PiS, była premier Beata Szydło - "Czy jesteś za podwyższeniem wieku emerytalnego wynoszącego dziś 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn?",  trzecie premier Mateusz Morawiecki: "Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską?". Referendum miałoby się odbyć razem z wyborami, które prezydent Andrzej Duda zarządził na 15 października. 16 i 17 sierpnia odbędzie się dwudniowe posiedzenie Sejmu; zgodnie z harmonogramem, ma zająć się m.in. rozpatrzeniem wniosku o zarządzenie ogólnokrajowego referendum. Ale nie tylko, Sejm ma też zająć się uchwałą Senatu odrzucającą nowelę dostosowujące ustawę o referendum ogólnokrajowym do Kodeksu wyborczego. 

Premier z kolei poinformował, że w poniedziałek Rada Ministrów przyjmie brzmienie wszystkich pytań referendalnych.

Czytaj: Sejm zmienił przepisy o referendum ogólnokrajowym, aby połączyć je z wyborami>>

Sztuka zadawania pytań referendalnych - wyzwanie dla inicjatora referendum>>

Ujednolicenie godzin głosowania 

7 lipca Sejm uchwalił przepisy dostosowujące ustawę o referendum ogólnokrajowym do Kodeksu wyborczego, po to aby można było je przeprowadzić właśnie w dniu wyborów - m.in. parlamentarnych. Senat jednak chce odrzucania tej nowelizacji - sprawa ma rozstrzygnąć się na najbliższym posiedzeniu Sejmu (rozpoczynającym się 16 sierpnia). 

Chodzi głównie o ujednolicenie godzin głosowania oraz głosowania przez pełnomocnika i korespondencyjnego. Nowelizacja wprowadzana jest jednak w czasie tzw. ciszy legislacyjnej, co może naruszać Konstytucję. Jednoczesna organizacja wyborów i referendum może spowodować, że finansowanie wydatków na te cele nie będzie transparentne. Co do zasady, jak wskazuje Krajowe Biuro Wyborcze, obecny stan prawny pozwala na przeprowadzenie referendum ogólnokrajowego w tym samym dniu, w którym odbywają się wybory do Sejmu, Senatu, wybory prezydenta albo wybory do Parlamentu Europejskiego. Przesądza o tym art. 90 ustawy o referendum ogólnokrajowym. W szczególności, zgodnie z art. 90 ust 1 ustawy w takim przypadku:

  • głosowanie przeprowadza się w obwodach głosowania utworzonych dla właściwych wyborów i na podstawie spisów wyborców sporządzonych dla tych wyborów;
  • zaświadczenia o prawie do głosowania wydaje się zgodnie z przepisami dotyczącymi właściwych wyborów; zaświadczenie upoważnia do wzięcia udziału we wskazanym w nim głosowaniu w wyborach oraz w odbywającym się w tym samym terminie głosowaniu w referendum;
  • zadania komisarzy wyborczych i komisji obwodowych wykonują odpowiednio okręgowe i obwodowe komisje wyborcze powołane do przeprowadzenia właściwych wyborów;
  • do kampanii referendalnej stosuje się przepisy rozdziału 6 tej ustawy.

Ale między ustawą o referendum ogólnopolskim, a Kodeksem wyborczym jest kilka różnic. Po pierwsze, godziny głosowania:

- w wyborach głosowanie odbywa się w godzinach 7.00 – 21.00
- w referendum ogólnopolskim jednodniowym w godz. 6.00 - 22.00, dwudniowym w godz. 6.00- 20.00
Po drugie, ustawa o referendum dopuszcza głosowanie tylko osobiste, a nie przez pełnomocnika lub korespondencyjne.

Poselska nowelizacja ma zasypać te różnice. Przede wszystkim ujednolica godziny głosowania, czyli ustala, że w wyborach i referendum ogólnokrajowym głosowanie odbywa się w godzinach 7.00 - 21.00.  Dopisuje też do ustawy, że:

  • zgłoszenie zamiaru głosowania korespondencyjnego we właściwych wyborach dotyczy również głosowania korespondencyjnego w referendum;
  • wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa we właściwych wyborach dotyczy również referendum, a akt pełnomocnictwa sporządzony w związku ze wskazanymi w nim wyborami dotyczy również głosowania w referendum;
  • informacje o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych podaje się w terminach określonych w Kodeksie Wyborczym.

W noweli zapisano też, że wyniki głosowania i protokoły głosowania z obwodów utworzonych za granicą oraz na polskich statkach morskich są przekazywane komisarzowi wyborczemu właściwemu dla miasta stołecznego Warszawy.

Ustawa ma wejść w życie następnego dnia po dniu ogłoszenia.  W lakonicznym uzasadnieniu autorzy zmian piszą, że wpłyną one na obniżenie kosztów przeprowadzenia referendum ogólnokrajowego.