Michał Cieślak, minister, członek Rady Ministrów odpowiedzialny za rozwój samorządu terytorialnego, podczas Konwentu Burmistrzów i Wójtów Śląskiego Związku Gmin i Powiatów powiedział samorządowcom, że poważnie trzeba się zastanowić nad nowymi źródłami finansowania samorządów. Podczas spotkania online z samorządowcami poruszono też temat współpracy administracji rządowej z jednostkami samorządu terytorialnego oraz projektu Samorząd 3.0 - przeglądu przepisów stanowiących bariery w rozwoju samorządu terytorialnego.

Związki międzygminne i ich projekty z UE z samorządami

Jak podkreślił Michał Cieślak, niedawno ruszył proces przygotowania zmian w prawie dotyczący związków międzygminnych. Samorządowcy zwracali uwagę, że jeśli związki i organizacje międzygminne realizują projekty unijne, bardzo trudno jest usługi dofinansowane w ten sposób, np. transportowe czy usługi komunalne, rozszerzyć na inne samorządy, które, chcąc korzystać z tych usług, muszą wstąpić do związku. Jednocześnie zobowiązania unijne nie pozwalają na zmianę struktury organizacyjnej. Powoduje to, że gminy nie mogą korzystać z usług, a dotyczy to zwłaszcza gospodarki odpadami.

- Przygotowany jest projekt zmiany ustawy w tej sprawie, skierowany został do ministra Schreibera (Łukasza Schreibera, przewodniczącego Stałego Komitetu Rady Ministrów – red.), chcemy wprowadzić możliwość porozumień między gminami a związkami gmin, żeby można było świadczyć usługi przez porozumienie a nie tylko przynależność do związku, co rozszerzy katalog możliwości i działania – podkreślił Michał Cieślak.

 


Projekt Samorząd 3.0

Na początku lutego ruszył projekt Samorząd 3.0 dotyczący przeglądu przepisów samorządowych, które ograniczają rozwój lokalny. Termin zgłaszania propozycji mija 31 maja.

- Proszę o nadsyłanie uwag i propozycji, bo wydaje się po 30 latach funkcjonowania samorządu w Polsce jest czas na to, żeby wprowadzić kolejne zmiany i doprowadzić do kolejnego przełomu – mówił minister. Jak dodał, chciałby, żeby doprowadzić do zniesienia przeszkód, które wpływają na inwestycje rozwojowe, szczególnie te o znaczeniu publicznym.

Jak podkreślił, są trzy filary finansowania samorządów i trzy wyzwania, o które powinny zostać poszerzone konsultacje. To zagadnienia inwestycji i barier, nowe źródła finansowania samorządu oraz poprawa jakości usług publicznych.

 

Zmiany w finansach JST

Michał Cieślak powiedział samorządowcom, że poważnie trzeba się zastanowić nad nowymi źródłami finansowania samorządów. - Nie mówię tutaj o przekładaniu z worka do worka, czyli np. sytuacji, kiedy próbujemy pracować na podatku VAT, trzeba znaleźć nowe źródła finansowania, napływa dużo propozycji w tym obszarze i wszystkie analizujemy, mam nadzieję, że w momencie kiedy powołana zostanie Rada Samorządowa przy premierze, będzie ona pomagać w pracach nad materiałem, który napłynie – mówił. Jak dodał, po zakończeniu konsultacji wszystkie propozycje będą opublikowane.

Minister mówił, że bardzo ważnym filarem finansowania samorządu w jego działaniu są subwencje i zadania zlecone ze strony rządu oraz podatki lokalne. - Uważam, że trzeba postawić na filar ekonomiczno-gospodarczy, samorządy muszą zacząć wykorzystywać środki finansowe, które będą w najbliższym czasie rozdysponowane, mamy tu program odbudowy i program nowego ładu, te środki przez inwestycje strukturalne trafią do samorządów, aby to było wykorzystane i pomogło również w rozwoju – zaznaczył.

W tym roku uruchomiony zostanie nabór w ramach Rządowego Programu Budowy Dróg oraz dwukrotnie uruchomiony zostanie Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych. – Nie wiem, jakie będą budżety RFIL, ale nabór będzie na przełomie kwietnia i maja oraz drugi jesienny – wrzesień-październik – mówił.

Samorządowcy pytali przy okazji, kiedy zostanie rozstrzygnięty nabór w ramach Rządowego Programu Budowy Dróg. Zdzisław Banaś, burmistrz miasta i gminy Siewierz, podkreślił, że projekty były zgłaszane w zeszłym roku, tymczasem jest marzec i nie ma wciąż decyzji. Mieczysław Kieca, prezydent Wodzisławia Śląskiego dodał, że już kilka miesięcy czekają samorządowcy na rozstrzygnięcie i spytał, kiedy będzie ostateczna decyzja premiera, bo wojewodowie dość szybko ustalili listy projektów do dofinansowania. Przypomniał też, że spore kontrowersje wywołał brak kryteriów podziału środków w ramach RFIL.

Budownictwo mieszkaniowe

Michał Cieślak podkreślił, że dla rządu ważne jest, aby samorząd nie ponosił kosztów budowy mieszkań i innych obciążeń finansowych z tym związanych. - Na bazie programu „Mieszkanie plus” staraliśmy się przygotować program, który idealnie trafia w oczekiwania samorządowców, kilka lat prób doprowadziło do tego, że ten program jest bardzo dobry – podkreślił.

Podczas Konwentu prezes Krajowego Zasobu Nieruchomości p. Bartłomiej Druziński oraz zastępca Dyrektora Departamentu Transakcyjnego Adam Struziak przedstawili założenia rządowego programu Mieszkanie Plus, dla którego kluczowym partnerem są jednostki samorządu terytorialnego.