Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego na zdalnym posiedzeniu zaopiniowała pozytywnie projekt rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykroczeń, za które strażnicy gminni są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego.

 

Strefy tylko z pojazdami elektrycznymi

Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych zmieniła Kodeks wykroczeń w zakresie karania nieprzestrzegania ograniczeń związanych ze strefą czystego transportu. Ustawa przewiduje możliwość ustanowienia strefy czystego powietrza, w której co do zasady mogą poruszać się jedynie pojazdy elektryczne, pojazdy napędzane wodorem lub gazem ziemnym.

Strefę czystego transportu ustanawia rada gminy w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego w rozumieniu ustawy o samorządzie gminnym. Tym samym gminy otrzymały kolejne narzędzie, za pomocą którego mogą kształtować lokalną politykę ochrony powietrza przez obniżanie spadku emisji szkodliwych związków i zanieczyszczeń z transportu.

Mandat za wjazd do strefy czystego transportu

Ustawodawca uznał więc, że strażnicy straży gminnych i miejskich powinni posiadać uprawnienia do nakładania grzywien w drodze mandatów karnych wobec osób nieprzestrzegających ograniczeń związanych ze strefą czystego transportu.

Konieczność przyznania strażom uprawnień mandatowych w tym zakresie została wskazana w uzasadnieniu do projektu ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, w którym projektodawca stwierdza: „W związku z wprowadzeniem przepisów dotyczących kontroli w strefach zeroemisyjnego transportu przez straż gminną konieczna będzie nowelizacja rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 17 listopada 2003 r. w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, która umożliwi straży gminnej nakładanie mandatów na kierowców, których pojazdy nie będą uprawnione do poruszania się w strefie zeroemisyjnego transportu.”.

Projekt zakłada przyznanie uprawnienia do nakładania grzywny w drodze mandatu karnego za ww. wykroczenie tylko tym strażnikom, którzy posiadają upoważnienie do wykonywania kontroli ruchu drogowego, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 5 listopada 2019 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego.

Mandat za niezłożenie deklaracji śmieciowej lub jej zmiany

Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wprowadziła możliwość ukarania karą grzywny za niezłożenie, wbrew obowiązkowi, deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych.

W przypadku zmiany danych będących podstawą ustalenia wysokości należnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi lub określonej w deklaracji ilości odpadów komunalnych powstających na danej nieruchomości, właściciel nieruchomości jest obowiązanych złożyć nową deklarację w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana.

Czytaj też: Łoś pod blokiem? Pomoże straż miejska, policja lub urząd gminy


Mandat za nieposiadanie kompostownika

Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wprowadza też kary grzywny za nieposiadanie kompostownika przydomowego lub niekompostowanie w nim bioodpadów stanowiących odpady komunalne, wbrew złożonej informacji, o której mowa w ustawie. Rada Gminy może wymagać od właściciela nieruchomości zawarcia w złożonej deklaracji informacji dotyczącej posiadania kompostownika przydomowego i kompostowania w nim bioodpadów stanowiących odpady komunalne.

Czytaj w LEX: Przydomowe oczyszczalnie ścieków jako alternatywa w zakresie usuwania i oczyszczania ścieków bytowych >

Jak wynika z dotychczasowych doświadczeń strażników gminnych i miejskich, znaczna część właścicieli nieruchomości nie wypełnia swoich obowiązków wynikających z przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Często ujawniane są przypadki świadomej nieprawidłowej segregacji odpadów, pomimo złożonej deklaracji w tym przypadki całkowitego braku segregacji, gdzie wszystkie odpady umieszczane są w pojemniku na odpady zmieszane.

Dodatkowo obecna możliwość zwolnienia z opłaty właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady w kompostowniku przydomowym, może skłonić część właścicieli nieruchomości do zadeklarowania posiadania kompostownika i kompostowania bioodpadów, a w rzeczywistości składowania takich odpadów w innych miejscach.  

Czytaj w LEX: Kary pieniężne za nieprzestrzeganie zasad gospodarowania odpadami komunalnymi >

Sprawne karanie niedopełnienia obowiązków w zakresie odpadów

W uzasadnieniu rozporządzenia wskazano, że dodanie uprawnień mandatowych strażnikom umożliwi sprawne karanie faktu niedopełnienia obowiązku złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi lub nieposiadania kompostownika przydomowego lub  nieskładowania w nim bioodpadów stanowiących odpady komunalne, mimo takiej deklaracji.