Państwowa Komisja Wyborcza zarzuciła, że partia Lewica Razem przyjęła środki finansowe z naruszeniem art. 25 ust. 1 ustawy o partiach politycznych (u.p.p.).

W przypadku czterech wpłat w łącznej kwocie 338,48 zł naruszenie ustawy o partiach politycznych polegało na niedochowaniu wskazanego ustawą terminu zwrotu środków. W odniesieniu do pozostałych środków w łącznej kwocie 56 zł naruszenie sprowadzało się do braku potwierdzenia, że podmiot, od którego pochodziły środki, posiada miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W konsekwencji PKW odrzuciła sprawozdanie o źródłach pozyskania środków finansowych. Zgodnie z treścią ustawy o partiach politycznych, skutkiem odrzucenia sprawozdania partii politycznej jest utrata przez nią prawa do otrzymania subwencji w następnych 3 latach, w których partia jest uprawniona do jej otrzymywania. Partia polityczna Lewica Razem wniosła skargę na powyższą uchwałę PKW.

Rejestr wpłat na rzecz partii politycznej - WZÓR DOKUMENTU >

 

 

Represja wobec partii

Wyjątkowa dolegliwość zastosowanego w ustawie rozwiązania może prowadzić do wniosku, że mamy do czynienia z sankcją o charakterze represyjnym – uznał Sąd Najwyższy w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. - Pozbawienie partii politycznej subwencji z budżetu państwa, a w konsekwencji jednego z głównych źródeł finansowania jej działalności, może prowadzić nawet do marginalizacji jej roli w życiu publicznym - dodał.

W tej sytuacji Sąd Najwyższy podkreślił, że w momencie orzekania w tej sprawie obowiązują już znowelizowane przepisy – istotnie względniejsze dla partii politycznej. Ustawodawca dostrzegł bowiem potrzebę zróżnicowania skutków prawnych uchybienia w zakresie gospodarki finansowej partii politycznej w zależności od stopnia jego nieznaczności, w ten sposób, że nie każde uchybienie prowadzi do odrzucenia sprawozdania. Ustawa weszła w życie 31 marca 2023 r.

Czytaj w LEX: Informacja o działalności partii politycznych jako informacja publiczna >>

 

Zastosowanie nowych regulacji

W związku z tym, w ocenie Sądu Najwyższego, w związku z nieznacznym charakterem uchybienia (łącznie 394,48 zł.) należało rozważyć możliwość zastosowania łagodniejszej sankcji.

Sąd Najwyższy powołał się na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, który wielokrotnie zwracał uwagę, że nowe przepisy, z założenia, w pełniejszy sposób odpowiadają woli ustawodawcy. Opierając się na ogólnych zasadach dotyczących wymierzania środków represyjnych, w świetle których należy stosować ustawę względniejszą, należało uznać skargę za zasadną. W konsekwencji, w ocenie Sądu Najwyższego, w realiach niniejszej sprawy sprawozdanie partii w świetle nowych przepisów nie powinno było zostać odrzucone.

Sygnatura akt ​I NSW 6/23, postanowienie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego  z 4 kwietnia 2023 r.

Zobacz inne orzeczenia: