Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęło pismo mieszkańca Gdańska, kwestionujące zgodność z prawem zakazu wprowadzania psów i innych zwierząt na teren cmentarzy komunalnych w Gdańsku. Autor-właściciel psa uważa, że tego rodzaju zakaz ogranicza prawo do korzystania z przestrzeni publicznej.

Czytaj w LEX: Orzecznictwo sądów administracyjnych w sprawach niektórych uchwał samorządu terytorialnego na przykładzie regulaminu usług cmentarnych >>>

Czytaj: Brak nadzoru i pomocy medycznej, głodzenie, zmuszanie do pracy zwierząt chorych jest karalne>>

Nie samorząd, a ustawa

Zakaz wprowadzony przez radnych gdańskich ustanowiono w przepisach prawa miejscowego wydanych na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowane jest stanowisko, że skoro przepis ustawowy (art. 4 ust. 2 pkt 6 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) zobowiązuje organ samorządu do ustalenia obowiązków właścicieli zwierząt domowych dla  ochrony przed zanieczyszczeniem przez nie terenów przeznaczonych do wspólnego użytku, to nie jest dopuszczalne regulowanie tej samej materii i w takim samym zakresie w uchwale podjętej na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym.

Czytaj w LEX: Uprawnienie rad gmin do nakładania na właścicieli psów, w drodze aktu prawa miejscowego, obowiązku rejestracji psów oraz udostępnienia tym samym swoich danych osobowych >>>

Przepis ustawy o samorządzie gminnym obejmuje tylko bowiem takie sprawy, które nie są objęte delegacją ustawową wynikającą z art. 4 ust. 2 pkt 6 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, a dotyczą zasad i trybu korzystania z urządzeń i obiektów użyteczności publicznej.

A w uchwale z 28 listopada 2019 r. w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie miasta Gdańska Rada Miasta określiła obowiązki właścicieli zwierząt domowych. Ustanowiła m.in. nakaz wyprowadzania psów w miejscach publicznych na smyczy lub w kagańcu oraz zobowiązała ich  właścicieli do niezakłócania ciszy i spokoju  oraz natychmiastowego usuwania zanieczyszczeń. 

Sprawdź też: Uchwalenie regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie - procedura krok po kroku >>>

Wykreślić zakaz z regulaminu

Skoro zatem zasady postępowania ze zwierzętami w miejscach publicznych unormowano w regulaminie utrzymania czystości i porządku, to regulowanie tej samej materii w akcie prawa miejscowego określającym zasady korzystania z gminnych obiektów użyteczności publicznych, jakimi są cmentarze komunalne, należy uznać za sprzeczne z prawem – pisze zastępca RPO Valeri Vachev.

W związku z tym zwrócił się on do przewodniczącej Rady Miasta Gdańska Agnieszki Owczarczak  o wyeliminowanie niezgodnych z prawem regulacji prawa miejscowego, ustanawiających zakaz wprowadzania psów i innych zwierząt na teren cmentarzy komunalnych w Gdańsku.