Pokrzywdzonym w tej sprawie był kanał cyfrowy ITI Neo Vision, następca Canal Plus zaś skazaną - Elżbieta P., która została oskarżona o przywłaszczenie cudzej rzeczy.

Sąd Rejonowy we Włocławku 13 lutego 2013 roku zobowiązał Elżbietę P. do naprawienia szkody w wysokości 900 zł. Wyrok uprawomocnił się, a spółka ITI wniosła o nadanie klauzuli wykonalności wyrokowi.

Zwrot wniosku przez sędziego

Po wpłynięciu tego pisma przez pełnomocnika pokrzywdzonej bez opłaty, sędzia zarządził zwrot wniosku 29 stycznia 2018 r.

Z tym zarządzeniem nie zgodził się pokrzywdzony, twierdząc, że błędnie sędzia zastosował art. 130 ze znaczkiem 2 kpc. Według tego przepisu, jeżeli pismo wniosła osoba zamieszkała lub mająca siedzibę za granicą, która nie ma w kraju przedstawiciela, przewodniczący wyznacza termin do poprawienia lub uzupełnienia pisma albo uiszczenia opłaty nie krótszy niż miesiąc.

Czytaj: SN: wniosek o zwolnienie od kosztów nie musi być wnioskiem>>

Po bezskutecznym upływie terminu przewodniczący zwraca pismo stronie. Pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu.

Słowem - spółka sugerowała, że sąd powinien wezwać do uzupełnienia wniosku.

Wątpliwości sądu II instancji

Sąd Okręgowy we Włocławku rozpatrując zażalenie powziął wątpliwość, czy treść art. 71 pkt 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, wobec stwierdzenia blankietowego charakteru art. 794 1 k.p.c. ma zastosowanie poprzez odesłanie zawarte w art. 25 i 26 kkw w postępowaniu wykonawczym w sprawach karnych?

Według przepisów kpc egzekucję zasądzonych roszczeń cywilnych, orzeczonej grzywny, świadczenia pieniężnego, należności sądowych oraz zobowiązania prowadzi się według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej.

Zbieg przepisów kodeksowych

Sąd karny w postępowaniu wykonawczym nie pobiera od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności złożonego przez osobę inną niż wskazana w tytule egzekucyjnym, na którą przeszły uprawnienia po powstaniu tytułu żadnej innej dodatkowej opłaty poza tą wymienioną w art. 19 ust. 1 tejże ustawy.​

Natomiast przepisy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazują pobierać opłatę stałą 50 złotych od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko lub na rzecz osoby innej niż wskazana w tytule egzekucyjnym, na którą przeszły uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu.

Czytaj: MS kończy prace nad reformą postępowania cywilnego>>

Postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności w części, w jakiej przyznano w nim wierzycielowi zwrot kosztów postępowania, podlega wykonaniu bez potrzeby zaopatrywania go w klauzulę wykonalności (art. 794 1 kpc).

Nie ma poważnego problemu

Prokurator krajowy Grzegorz Krysmann oświadczył, że należy odmówić odpowiedzi na pytanie Sądu Okręgowego, gdyż sąd I instancji właściwie orzekł. Nie ma zatem poważnego problemu, który budziłby wątpliwości orzecznictwa i doktryny.

Sąd Najwyższy 25 października 2018 r. przychylił się do stanowiska prokuratora i odmówił podjęcia uchwały. Jak zaznaczył sędzia Eugeniusz Wildowicz. - Żaden sąd do tej pory nie analizował tej kwestii, kolizji art. 26 kkw z art. 794 kpc . Problemu interpretacyjnego nie ma. A Sąd Najwyższy nie udziela porad prawnych sędziom.

Sędzia sprawozdawca podkreślił, że zapadały już uchwały SN dotyczące ubiegania się o nadanie klauzuli wykonalności przez osobę inną niż wskazana w tytule egzekucyjnym.

Naprawienie szkody

Zgodnie z uchwałą z 29 czerwca 2007 r. orzeczenie sądu karnego nakładające na skazanego obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem jest tytułem egzekucyjnym, który po nadaniu mu klauzuli wykonalności może stać się podstawą egzekucji. To wynika z art. 107 par. 1 i 2 kpk, który stanowi, że sąd, który orzekał co do roszczeń majątkowych, nadaje na żądanie osoby uprawnionej klauzulę wykonalności orzeczeniu podlegającemu wykonaniu w drodze egzekucji. A za orzeczenia co do roszczeń majątkowych uważa się również orzeczenia nakładające obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz nawiązkę orzeczoną na rzecz pokrzywdzonego, jeżeli nadają się one do egzekucji w myśl przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.

Nadanie klauzuli następuje według przepisów kodeksu postępowania cywilnego (art. 26 kkw). Nie jest przy tym rzeczą sądu orzekającego o nadaniu klauzuli wykonalności badanie zasadności zobowiązania do świadczenia majątkowego, zawartego w wyroku (zobowiązania do naprawienia szkody), a jedynie ocena wykonalności orzeczenia oraz zdolności do wykonania go w drodze egzekucji.

 

Orzecznictwo Sądów Polskich - Nr 11/2018

Sprawdź  

Sąd karny pobiera opłatę kancelaryjną

Sędzia Wildowicz podsumował te rozważania: w postępowaniach o nadanie klauzuli wykonalności znajdują zastosowanie przepisy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Ta zasada dotyczy tytułu egzekucyjnego w związku z naprawieniem szkody w wyniku popełnienia przestępstwa.

- Pogląd pełnomocnika, że pokrzywdzony będzie dodatkowo ponosił koszty egzekucyjne nie jest słuszna -podkreślił sędzia Widowicz. - Sąd karny w postępowaniu wykonawczym pobierze opłatę od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności, ale poniesie ją nie pokrzywdzony a skazany.

To jest opłata kancelaryjna, a nie opłata stała.

 

Sygnatura akt I KZP 11/18, postanowienie 3 sędziów SN z 25 października 2018 r.