Ministerstwo Sprawiedliwości na razie nie rozważa ponownego "zamrożenia" sądów, ale wiceminister Anna Dalkowska, w rozmowie z Prawo.pl przyznała, że sytuacja jest dynamiczna i trudno wyrokować o przyszłości.
Przypomnijmy ostatnio ograniczona była praca m.in. Sądu Okręgowego w Kielcach i Sądu Okręgowego w Szczecinie. Początkowo w przypadku Kielc odwołane zostały wszystkie rozprawy i posiedzenia wyznaczone w I Wydziale Cywilnym Sądu Okręgowego - od 20 października do 26 października 2020 roku, a w Szczecinie od 20 do 23 października wszystkie rozprawy i posiedzenia w I Wydziale Cywilnym i II Wydziale Cywilnym. Następnie na stronie szczecińskiego sądu pojawiła się informacja o odwołaniu wszystkich rozpraw i posiedzeń zaplanowanych w III Wydziale Karnym w okresie 26-30.10.2020r. W Kielcach z kolei w okresie od 29 października 2020 roku do 4 listopada 2020 roku odwołano wszystkie rozprawy i posiedzenia w II Wydziale Cywilnym Odwoławczym.
Kolejne sądy odwołują rozprawy
Także na stronie Sądu Rejonowego dla Łodzi- Śródmieście pojawiła się informacja, że od 9 do 27 listopada 2020 roku, przeprowadzane będę jedynie najpilniejsze rozprawy .
- Ograniczenia mają na celu ochronę zdrowia i życia ludzi, a także utrzymanie funkcjonowania sądu. Biuro Obsługi Interesanta odpowie na wszystkie wątpliwości i pytania związane z odwoływanymi sprawami mailem, telefonicznie, lub przez czat - wskazano.
Z kolei w warszawskim sądzie okręgowym - w dniach 2 i 3 listopada zdjęto z wokand wszystkie sprawy rozwodowe i o separację. To z kolei może mieć związek nie tylko z koronawirusem ale i trwającymi manifestacjami po wyroku TK wyłączającym jedną z przesłanek legalnego przerywania ciąży.
Część sądów ponawia również zarządzenia wprowadzające bardzo restrykcyjne zasady wstępu do sądów i ogranicza "osoby postronne". W innych zmienione zostały m.in. godziny pracy sekretariatów i zasady obsługi interesantów. Choćby w warszawskim sądzie okręgowym skrócono do 14.30 godziny przyjęcia interesantów
Związki zawodowe pracowników sądów sygnalizują, że jest coraz więcej sygnałów o chorych pracownikach, a także, że mimo to z powodu przedłużających się procedur z Sanepidem, osoby które z nimi pracowały nie trafiają na izolację ani kwarantannę, tak szybko jak powinny. - Jest to zjawisko niezwykle groźne, bo pracownicy przebywają we wspólnych pomieszczeniach po 8 godzin dziennie. Poza tym trzeba pamiętać, że wielu z nich ma kontakt z osobami przychodzącymi na rozprawy sądowe. Moim zdaniem to doprowadzi do pogorszenia sytuacji i sprzyja rozprzestrzenianiu się wirusa - mówi portalowi Justyna Przybylska przewodnicząca Prezydium Krajowego Zarządu KNSZZ „Ad Rem”.
Czytaj: Prawnicy informatyzują się, sądy nadal papierem stoją>>
MS na razie "zamrożenia" nie rozważa
Pytana przez Prawo.pl o sytuację wiceminister sprawiedliwości Anna Dalkowska podkreśliła, że resort na razie nie rozważa możliwości ponownego "zamrożenia" sądów. - Szukamy innych rozwiązań, a zamknięcie traktujemy, jako ostateczne rozwiązanie. Oczywiście sytuacja jest dynamiczna więc nie można przewidzieć, jak będzie w przyszłości. Jesteśmy w stałym kontakcie z prezesami sądów - dodaje.
Legal Cost Bot - sprawdź jak działa pierwszy kalkulator opłat sądowych w formie chatbota! >
Związkowcy rozżaleni - "stan gotowości" nie do "trzynastki"
Do tego dochodzi jeszcze głośna wśród pracowników sądów, sprawa trzynastek. - Pracownicy zostali w pewnym sensie ukarani za wiosenny wybuch pandemii, ponieważ choć u podstaw izolowania grup pracowników leżała dbałość o zapewnienie ciągłości działania sądów, co jest obowiązkiem konstytucyjnym państwa wobec jego obywateli, to jednakże MS wydało wytyczne, zgodnie z którymi pracownicy mają ponieść konsekwencje braku przygotowania zakładów pracy do epidemii czas ten zostanie im potrącony z trzynastek - mówi Justyna Przybylska.
W ocenie związku jest to niezasadne, bo jak wskazuje sądy nie były zamykane, a wręcz przeciwnie - w tym okresie nastąpiło z powodu braku rozpraw zwiększenie ilości pracy biurowej, w tym także związanej z zarządzeniami o zmianie terminów tych rozpraw.
- Pracownicy przebywający na rotacji podnosili swoje kwalifikacje zawodowe, a jeśli mieli możliwość pracowali w systemie pracy zdalnej. Podstawą takich działań co trzeba podkreślić było zmniejszenia ryzyka zarażenia i zapewnienia ciągłości działania sądów. Tym bardziej zaskoczeni jesteśmy przesłanymi pismami, które mają wstecznie pracowników „ukarać” za stan nieprzygotowania do epidemii zakładu pracy - dodaje szefowa Ad Rem.
Czytaj w LEX: Wpływ Covid-19 na postępowania restrukturyzacyjne i upadłościowe >
Pierwsza fala COVID-19 - masowe odwoływanie spraw
Helsińska Fundacja Praw Człowieka opublikowała w październiku raport, który miał pokazać jak wiosenny lockdown wpłynął na pracę wybranych 10 sądów okręgowych: w Białymstoku, w Gdańsku, w Katowicach, w Krakowie, w Łodzi, w Poznaniu, w Rzeszowie, w Warszawie, dla Warszawy-Pragi w Warszawie, we Wrocławiu. I tak z uzyskanych danych wynika, że już w marcu 2020 roku liczba rozpraw/posiedzeń była niższa względem marca 2019 roku. Przykładowo w samym Sądzie Okręgowym w Warszawie w sprawach cywilnych odbyło się w marcu 2020 roku 1 160 rozpraw/posiedzeń, podczas gdy w marcu 2019 roku było ich 2 863 - odnotowano więc ponad dwukrotny spadek. Podobna sytuacja miała miejsce w Sądzie Okręgowym w Poznaniu - w marcu 2020 roku odbyło się tam 824 rozpraw/posiedzeń w sprawach cywilnych, a rok wcześniej w tym samym okresie 2 057.
Czytaj: Sądowy lockdown w liczbach - tysiące odwołanych spraw i wielomiesięczne opóźnienia>>
Najlepsza sytuacja była w sprawach karnych, ale w ocenie autorów raportu to efekt tego, że wiele spraw z tej kategorii znalazło się w katalogu spraw pilnych (rozpatrywanych mimo zamrożenia pracy sądów). Tylko w Sądzie Okręgowym w Warszawie przeprowadzono ich w kwietniu 2020 roku 381, a w Sądzie Okręgowym w Rzeszowie w tym samym okresie 586.
Czytaj w LEX: Bieg terminu przedawnienia roszczeń w dobie epidemii >
"Liderami" wśród odwoływanych były sprawy gospodarcze i z zakresu prawa pracy. Z przeprowadzonych analiz wynika m.in., że najwięcej rozpraw/posiedzeń odwoływano w okresie kwiecień-maj 2020. W marcu 2020 roku w Sądzie Okręgowym w Katowicach odwołano 868 rozpraw/posiedzeń w sprawach cywilnych, podczas gdy w kwietniu 2020 roku już 1139. W Sądzie Okręgowym w Warszawie - w marcu odwołano 1882 spraw, w kwietniu już 2583 (kwiecień 2020).
Czytaj w LEX: Odwieszenie terminów procesowych w tarczy 3.0 – konsekwencje prawne >
Kolejną ciekawą kwestią jest to, że w wielu sądach okręgowych w tym okresie odwoływano w znacznej liczbie rozprawy/posiedzenia w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych oraz sprawach gospodarczych. Przykładem takich sądów są: Sąd Okręgowy w Warszawie (w samym kwietniu 2020 roku odwołano 1047 rozpraw/posiedzeń w sprawach gospodarczych) czy Sąd Okręgowy w Krakowie. Z kolei w czerwcu rozpoczęło się nadrabianie zaległości.
Czytaj w LEX: Funkcjonowanie sądów i wymiaru sprawiedliwości w obliczu koronawirusa >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
