O ropoczęciu pracy portalu e-licytacje Kaleta poinformował na konferencji prasowej w piątek. Wiceminister przekazał, że od 6 listopada można licytować elektronicznie nieruchomości na portalu e-licytacje. Aktualnie w serwisie tym dostępnych jest 46 nieruchomości przeznaczonych do licytacji i ponad 230 ruchomości. - Portal znajduje się pod domeną e-licytacje.komornik.pl. Został wykonany przez Krajową Radę Komorniczą i jest w pełni funkcjonalny. Można wprowadzać do tego portalu oferty i następnie licytować - mówił Kaleta.

Zabezpieczenie interesu dłużnika i roszczenia wierzyciela 

Elektroniczna licytacja nieruchomości - jak zapewnia resort sprawiedliwości - ma zabezpieczać interesy dłużnika i zaspokajać roszczenia wierzyciela w większym stopniu. Ma też zapewnić większą transparentność całego postępowania, zapobiegać zmowom cenowym, umożliwić osobom zainteresowanym - również tym zamieszkałym w znacznej odległości od kancelarii komornika - udział w kilku licytacjach jednocześnie.

Czytaj w LEX: E-licytacje nieruchomości >

Nowe przepis weszły w życie we wrześniu. Warto jednak pamiętać, że z uwagi na ograniczenia związane z pandemią obowiązuje ograniczenie możliwości licytacji z niektórych nieruchomości. I tak, jeśli dłużnik zamieszkuje w zajętej nieruchomości, która służy do zaspokajania jego potrzeb mieszkaniowych, to do momentu ustania zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz 90 dni po jego zakończeniu, takiej licytacji przeprowadzić nie można. - Wydaje się więc, że wagę nowego rozwiązania przyjdzie nam docenić w momencie, gdy ograniczenie to przestanie obowiązywać. Trzeba także pamiętać o ograniczeniu wynikającym z nowego brzmienia art. 952 ze zn. 1 kpc w oparciu o które wierzyciel jest uprawniony do złożenia wniosku o licytację nieruchomości tylko wtedy, jeżeli wysokość egzekwowanej należności głównej stanowi co najmniej równowartość 1/20 wartości nieruchomości. W roku 2019 dokonano sprzedaży w trybie licytacji 7594 nieruchomości, w 2020, w którym wprowadzono ograniczenia – 5397, w pierwszym półroczu 2021 r. 3899 - mówi Prawo.pl Krzysztof Pietrzyk, rzecznik Krajowej Rady Komorniczej.

Czytaj: Ruszają e-licytacje z nieruchomości, ale nie we wszystkich sprawach>>

Najpierw wniosek o konto, potem weryfikacja

Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem, obwieszczenie o licytacji elektronicznej udostępnia się za pośrednictwem strony internetowej operatora. Zapoznanie z nim nie wymaga uwierzytelnienia, natomiast zapoznanie się z protokołem opisu i oszacowania nieruchomości, udostępnianym w systemie teleinformatycznym wraz z obwieszczeniem o licytacji już tak. 

Zobacz procedurę w LEX: Sprzedaż zajętych nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej >

Sama licytacja elektroniczna jest dostępna w systemie teleinformatycznym wyłącznie dla komornika oraz użytkowników biorących w niej udział. Rozporządzenie określa też jak i co jest potrzebne do założenia konta. I tak podstawą jest wniosek o założenie konta użytkownika. Ma zawierać:

  • numer PESEL, o ile został mu nadany, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL – serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, w którym wydano ten dokument;
  • adres poczty elektronicznej oraz adres do korespondencji; wskazanie hasła umożliwiającego uwierzytelnienie; wskazanie adresu poczty elektronicznej lub numeru telefonu komórkowego, na które mają być wysyłane powiadomienia o zamieszczeniu pisma, o ile wnioskodawca chce otrzymywać takie powiadomienia;
  • oświadczenie wnioskodawcy, że dane są prawdziwe oraz, że zapoznał się z pouczeniem co do sposobu i skutków doręczeń dokonywanych zgodnie z art. 131[1] (doręczeń elektronicznych). 

Zobacz w LEX: Elektroniczne licytacje nieruchomości i ruchomości w sądowym postępowaniu egzekucyjnym - nagranie ze szkolenia >

Wniosek o założenie konta użytkownika składa się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Co więcej imiona, nazwisko oraz numer PESEL mają podlegać weryfikacji w rejestrze PESEL. Jeśli nie będzie zgodności przekazanych danych z danymi zawartymi w rejestrze PESEL zawiadamia się osobę składającą wniosek o odmowie założenia konta. W zawiadomieniu podaje się przyczynę tej odmowy i poucza o możliwości złożenia ponownego wniosku za pośrednictwem wybranego komornika sądowego. Jeśli wszystko będzie się zgadzać osobę składającą wniosek zawiadamia się o założeniu konta w systemie teleinformatycznym, a w zawiadomieniu podany zostaje login. Konto użytkownika jest udostępniane wyłącznie po uwierzytelnieniu, które następuje za pomocą loginu i hasła.

Zobacz procedurę w LEX: Obwieszczenie o terminie licytacji nieruchomości >

 

Na jednej e-licytacji nie musi się skończyć 

Użytkownik - jak wynika z rozporządzenia - może brać udział w nieograniczonej liczbie licytacji za pośrednictwem swojego konta, przy czym w razie braku uwierzytelnienia użytkownika w okresie roku, jego konto w systemie teleinformatycznym może być usunięte. 

Jak wziąć udział w e-licytacji? Użytkownik zgłasza przystąpienie do przetargu i wówczas następuje przypisanie mu unikalnego identyfikatora licytanta. Wraz ze zgłoszeniem przystąpienia do przetargu użytkownik składa oświadczenie, że nie zachodzą wobec niego podstawy do wyłączenia od udziału w przetargu wskazane w art. 976 par. 1 Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z nim w przetargu nie mogą uczestniczyć: dłużnik, komornik, ich małżonkowie, dzieci, rodzice i rodzeństwo oraz osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym, licytant, który nie wykonał warunków poprzedniej licytacji, osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zezwoleniem organu państwowego, a zezwolenia tego nie przedstawiły.

Czytaj w LEX: Elektroniczna licytacja w sądowym postępowaniu egzekucyjnym - geneza, warunki jej przeprowadzenia oraz wpływ na skuteczność wszczynanych postępowań egzekucyjnych >

W trakcie licytacji - jak wynika z rozporządzenia - w systemie teleinformatycznym ujawnia się licytantom najwyższą aktualną cenę i unikalny identyfikator licytanta, który ją oferuje, oraz czas pozostały do zakończenia licytacji. Dane osobowe licytanta przed zakończeiem licytacji są ujawniane wyłącznie komornikowi sądowemu.

Zakończenie przetargu następuje automatycznie w chwili wskazanej w obwieszczeniu o licytacji, a z chwilą zakończenia przetargu następuje automatyczne ustalenie licytanta, który zaoferował najwyższą cenę.

Czytaj w LEX: Praktyczne aspekty doręczeń pism procesowych za pośrednictwem komornika sądowego oraz e-doręczeń w postępowaniu egzekucyjnym >

 


Komornicy rozwiązanie chwalą

Rzecznik Krajowej Rady Komorniczej podkreśla, że elektroniczna licytacja nieruchomości jest jednym z najnowocześniejszych rozwiązań w Europie. - Byliśmy w pełni przygotowani na rozpoczęcie jego funkcjonowania, portal e-licytacje został odpowiednio zmodyfikowany pod kątem elektronicznej licytacji nieruchomości, gdyż wcześniej dotyczył on licytacji ruchomości i nieruchomości przeprowadzanych w trybie uproszczonym - wskazuje.

W jego ocenie to zupełnie nowa jakość, zapewniająca pełną transparentność całego postępowania, zapobieganie zmowom cenowym. - Wielokrotnie komornicy prowadzący licytacje byli świadkami targów i prób zastraszania potencjalnych licytantów, jakie miały miejsce przed salą sądową. Te cechy nowej procedury są nie do przecenienia. Nowe rozwiązanie spowodowało, że osoby zainteresowane nabyciem nieruchomości w ten właśnie sposób – mieszkające nawet w znacznej odległości od kancelarii komornika będą mogły wziąć udział w takiej licytacji, a nawet w kilku licytacjach jednocześnie. Wyeliminowano bowiem potrzebę stawienia się osobiście na takiej licytacji, względnie działanie przez ustanowionego pełnomocnika. Dziś wystarczy dostęp do internetu i komputera, a dla nieposiadających dostęp do systemu będzie możliwy w sądach rejonowych - dodaje. 

Zobacz procedurę w LEX: Zlecenie komornikowi poszukiwania majątku dłużnika >

Uważa, że dzięki e-licytacji wszyscy uczestnicy procesu zyskają. - Przede wszystkim jest to rozwiązanie na wskroś pozytywne dla samej struktury Wymiaru sprawiedliwości, sądy zostaną bowiem odciążone koniecznością ustalania i przeprowadzania licytacji w budynku sądu, rezerwacji terminów przez sędziów czy referendarzy. Bolączką tradycyjnego sposobu przeprowadzania licytacji z nieruchomości był min: czas jaki upływał od złożenia akt egzekucyjnych przez komornika sądowi z prośbą o ustalenie terminu licytacji do wskazania komornikowi tego terminu. W czasie pandemii kolejnym problemem stało się znalezienie w sądach odpowiednio dużej sali mogącej pomieścić potencjalnych zainteresowanych, licytantów, uczestników takiego postępowania, mając na względzie zachowanie odpowiedniego dystansu społecznego - zaznacza Pietrzyk. 

 

Czytaj: "Tarcze" wycięły część licytacji nieruchomości - problem także dla dłużników>>

Będzie więcej chętnych?  

Komornicy spodziewają się, że te zmiany zwiększą liczbę zainteresowanych nabywców (którzy teraz nie będą musieli stawić się na terminie licytacji w sądzie), ale też umożliwią uzyskiwanie wyższej ceny nabycia, co w sposób oczywisty jest korzystne zarówno dla wierzycieli (uzyskanie całkowitego albo w wyższym stopniu zaspokojenia roszczenia) oraz dłużników (zwolnienie z długu, niejednokrotnie zwrot kwoty pieniężnej, względnie zwolnienie z długu w wyższym stopniu).

- Niezwykle istotną kwestią jest fakt, iż wprowadzenie e-licytacji nieruchomości nie wiąże się ze zwiększeniem wydatków w toku postępowania egzekucyjnego ani po stronie dłużników ani po stronie wierzycieli. Przeprowadzenie licytacji w formie elektronicznej nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami. Portal służący do prowadzenia e-licytacji został uruchomiony przez Krajową Radę Komorniczą już na początku 2020 roku i służył dotychczas do prowadzenia licytacji ruchomości i nieruchomości w trybie uproszczonym. Obecnie koszt jego modyfikacji i dostosowania do nowych przepisów pokrywa w całości samorząd komorniczy - dodaje rzecznik KRK.

Czytaj w LEX: Zbieg egzekucji komorniczej i administracyjnej do rachunku bankowego >