W lipcu 2021 r. Izba Dyscyplinarna uchyliła sędziemu w stanie spoczynku immunitet. Dlatego że w stanie wojennym w latach 80. skazał trzech opozycjonistów na karę pozbawienia wolności bez podstawy prawnej. Były to kary roczne, a w jednym wypadku – podwyższył skazanemu karę z 2 do trzech lat.

Czytaj też: Cała Izba Odpowiedzialności Zawodowej podejmie uchwałę w sprawie zbrodni sądowych w stanie wojennym>>

Były to czyny zakwalifikowane jako szkalowanie ustroju PRL i wyszydzanie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i jej członków poprzez rozpowszechnianie ulotek i wypowiedzi. Podczas gdy wypowiedzi te, w stopniu oczywistym, nie zawierały takich treści i nie dotyczyły jakiegokolwiek podmiotu objętego ochroną  prawa karnego.

Dowolne orzeczenia?

Sędzia obwiniony Stanisław K. orzekając w kolegialnym składzie uznał, że oskarżony opozycjonista swoim zachowaniem wypełnił znamiona przypisanego mu czynu, a orzekając w sposób dowolny, sprzeczny z dowodami zgromadzonymi w toku postępowania, w sposób dla oskarżonego niekorzystny. Sędzia zastosował przy tym wykładnię rozszerzającą.  

Sąd Najwyższy nie zgodził się ze skarżącym sędzią, że obwiniony Stanisław K. nie mógł być współsprawcą czynów. Działanie co do pozbawienia wolności w formie współsprawstwa jest jak najbardziej dopuszczalne.

Czytaj w LEX: Katalog kar oraz zasady ich wymiaru w postępowaniu dyscyplinarnym wobec sędziów i asesorów sądowych oraz sędziów w stanie spoczynku >>

Nie miały tu znaczenia takie okoliczności jak ponowne powołanie sędziego Stanisława K. na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego po 1990 roku, powołania go w skład Państwowej Komisji Wyborczej w 1991 roku i zaproszenia go na inauguracyjne posiedzenie PKW przez Jarosława Kaczyńskiego - ówczesnego ministra stanu w Kancelarii Prezydenta. Fakty te nie mogły wykluczyć popełnienia przezeń w przeszłości czynów mających stanowić zbrodnię komunistyczną.

Zarzuty i wnioski obrony

W marcu 2023 r. Izba Odpowiedzialności Zawodowej wznowiła postępowanie i uchyliła uchwałę, która zapadła 8 lipca 2021 r. SN postanowił odroczyć rozpoznanie sprawy do czasu rozstrzygnięcia przez pełny skład sędziów Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego zagadnień prawnych przedstawionych przez Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 grudnia 2022 roku.

Na rozprawie 30 maja br. obrońca sędziego złożył wnioski o:

  • Odroczenie rozpoznawania sprawy do czasu podjęcia uchwały przez cały skład Izby oraz poprawy zdrowia obwinionego, który ma obecnie 79 lat,
  • Odroczenie do czasu rozstrzygnięcia przez Trybunał Konstytucyjny nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym, która przenosi sprawy dyscyplinarne sędziów do Naczelnego Sądu Administracyjnego

 

Czytaj też: Świątkowski Andrzej Marian - Perturbacje ze stanem spoczynku sędziów i prokuratorów >>

SN oddala wniosek prokuratora IPN

Izba nie uwzględniła wniosku Naczelnika Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie o zatrzymanie i doprowadzenie obwinionego.

SN nie uwzględnił wniosku obrońcy o odroczenie sprawy. Cała Izba Odpowiedzialności Zawodowej SN zbiera się, aby podjąć uchwałę dotyczącą zbrodni sądowych dopiero 19 września br.

A ponadto sąd nie może czekać, aż zbierze się Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie. Zwłaszcza że nie jest jasne, jaki wyrok w sprawie noweli o SN zapadnie – argumentował sędzia Marek Motuk, przewodniczący składu.

Sygnatura akt I ZI 20/22, postanowienie Izby Odpowiedzialności Zawodowej SN z 30 maja 2023 r.