Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek już we wrześniu zapowiadał projekt, który ureguluje prawnie kwestię opieki współdzielonej nad dzieckiem. Wskazywał wówczas, że będzie to rozwiązanie priorytetowe w sytuacjach, gdy nie ma konfliktu między rodzicami. Kwestia ta wybrzmiała też w tegorocznej uchwale XXVI Kongresu Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce. Podkreślono w niej poparcie dla takich zmian i zaznaczono, że może to realnie usprawnić działanie wymiaru sprawiedliwości w zakresie spraw rodzinnych.

Czytaj: Tak - dla opieki naprzemiennej, nie - dla utrudniania kontaktów>>

Z tematem uregulowania opieki naprzemiennej, ale też utrudniania kontaktów, próbował zmierzyć się i poprzedni rząd, nad projektami pracował też ówczesny Senat. Ten ostatni proponował np., by w kodeksie karnym dodać przepis, zgodnie z którym za utrudnianie lub uniemożliwianie wykonania kontaktów lub sprawowania opieki nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, wynikających z orzeczenia albo ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem, groziłaby kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. A jeżeli w następstwie takiego czynu pokrzywdzony doznałby uszczerbku na zdrowiu psychicznym, sprawca podlegałby karze pozbawienia wolności od roku do lat 3, a w przypadku jego próby samobójczej — od 2 do 12 lat.

MS zapewnia, że wprowadzenie projektowanych uregulowań prawnych ma na celu „zwiększenie liczby przypadków, w których zostanie zastosowana reguła równości w zakresie praw i obowiązków rodzicielskich po rozstaniu rodziców". Takie rozwiązanie pozwoli również zmniejszyć negatywne skutki rozwodu lub rozstania dla dziecka, zapewniając mu stabilność emocjonalną i ciągłość relacji z obojgiem rodziców.

Sąd ma kierować się dobrem dziecka

Projekt ma zakładać m.in. dodanie przepisów art. 58 par. 1a[1] - 1a[3] k.r.o. wprowadzających model pieczy współdzielonej. I tak proponowana regulacja z art. 58 par. 1a[1] k.r.o. wprowadza pieczę współdzieloną jako formę jej sprawowania nad dzieckiem po rozwodzie lub rozstaniu rodziców. Regulacja zaproponowana w art. 58 par. 1a[2] obliguje sąd, przy orzekaniu pieczy współdzielonej, do kierowania się zasadą dobra dziecka. Stosownie do projektowanego art. 58 par. 1a[3], jeżeli za tym przemawia dobro dziecka, sąd będzie mógł powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka.

Projekt ma również wprowadzić zasadę, że sąd orzekający rozwód lub separację będzie zwolniony z obowiązku orzekania o kontaktach rodzica z dzieckiem, jeżeli rodzic ten nie bierze udziału w rozprawie i są podstawy do wydania wyroku zaocznego lub rodzic jest nieznany z miejsca pobytu (projektowany art. 58a par. 1d k.r.o.).

Kolejna propozycja dotyczy dodania w art. 58 k.r.o. przepisu par. 1c oraz dodania w art. 107 k.r.o. przepisu par. 1c – w myśl których sąd rozwodowy (w sprawie o rozwód lub o separację) i sąd opiekuńczy (w przypadku rodziców żyjących w rozłączeniu) nie będzie orzekał o kontaktach rodziców z dzieckiem i alimentach na rzecz dziecka w sytuacji, kiedy dziecko umieszczone jest w pieczy zastępczej w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

Dodatkowo zaproponowano również dodanie w art. 445 par. 3 i art. 445[1] par. 3 k.p.c. wyłączenia zakazu wszczynania w trakcie sprawy o rozwód lub o separację spraw o alimenty i kontakty z dzieckiem, jeżeli wspólne dzieci małżonków zostały umieszczone w pieczy zastępczej, oraz wyłączenia obowiązku przekazywania takich spraw do sprawy rozwodowej lub o separację, jeżeli zostały wszczęte przed wytoczeniem powództwa o rozwód i separację.

MS chce usprawnić postępowania dotyczące kontaktów z dzieckiem

Resort chce też zaproponować zmianę kodeksu postępowania cywilnego w kierunku usprawnienia postępowań dotyczących władzy rodzicielskiej lub kontaktów z dzieckiem, wszczętych przed wytoczeniem powództwa o rozwód lub o separację. Proponuje, aby toczące się przed sądem rejonowym sprawy dotyczące władzy rodzicielskiej lub kontaktów z dzieckiem, wszczęte przed wytoczeniem powództwa o rozwód lub o separację, były przez sąd rejonowy przekazywane do sądu okręgowego, przed którym toczy się sprawa o rozwód lub o separację (sąd okręgowy w sprawach o rozwód lub o separację, na podstawie art. 58 par. 1 k.r.o., działa jako sąd opiekuńczy i orzeka o władzy rodzicielskiej rodziców wobec wspólnego małoletniego dziecka oraz ich kontaktach z dzieckiem) za okres od wytoczenia powództwa o rozwód lub separację. Aktualnie postępowania dotyczące władzy rodzicielskiej i kontaktów wszczęte przed wytoczeniem powództwa o rozwód lub o separację (za ten okres), które nie zostały zakończone, ulegają zawieszeniu i oczekują na zakończenie sprawy rozwodowej. – Sprawy takie są zawieszane z reguły na kilka lat, a po podjęciu, w większości przypadków, umarzane. Jest więc konieczna koncentracja materiału dowodowego przed jednym sądem i wydanie rozstrzygnięcia w jednym postępowaniu – zaznacza.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.