16 i 17 października 2023 r. odbywa się XXIV Doroczna Konferencja Audytingu pod hasłem „Biegły rewident. Jakość. Zaufanie: zielony audyt, standardy zarządzania jakością, etyka i niezależność”. W ciągu dwóch dni uczestnicy biorą udział w dziewięciu panelach dyskusyjnych dotyczących m.in. dyrektywy o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) oraz standardów zarządzania jakością. Patronat medialny nad konferencją objął portal Prawo.pl.

- Być może jesteśmy u progu transformacji naszej profesji i narodzin "zielonego audytora". Warto się nad tym zastanowić, a doskonałą okazją będzie nasza konferencja – powiedział Kamil Jesionowski, prezes Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, otwierając tegoroczną konferencję.

- Drugiego dnia zajmiemy się tematyką poświęconą standardom zarzadzania jakością oraz etyce, a także niezależności biegłego rewidenta. Wysoka jakość naszej pracy jest czymś, z czego powinniśmy być dumni. Nie można jednak zapomnieć, że jakość nie jest czym stały, na straży jakości stoją standardy dlatego standardy zarządzania jakością są ostatnio jednym z najczęściej poruszanych tematów w rozmowach biegłych rewidentów - zaznaczył Kamil Jasionowski.

Zmiany wynikające z dyrektywy CSRD

Pierwszego dnia konferencji uczestnicy dyskutują o skutkach wdrożenia dyrektywa CSRD, która wprowadzi nowe wymogi w zakresie raportowania zrównoważonego rozwoju. Przedsiębiorstwa będą musiały uwzględniać w swoich sprawozdaniach z działalności kwestie środowiskowe, społeczne, prawa człowieka oraz ład korporacyjny. Dla części firm taki wymóg będzie obowiązywał już w sprawozdaniach za 2024 r. 

- Dyrektywa CSRD to kolejny etap raportowania niefinansowego. Kluczowym celem jest zapewnienie, aby większa grupa przedsiębiorstw sprawozdawała istotne, porównywalne i wiarygodne informacje na temat zrównoważonego rozwoju według jednolitych standardów. Wprowadzona zostaje obowiązkowa weryfikacja sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju przez biegłych rewidentów. – zaznaczyła minister finansów Magdalena Rzeczkowska w liście do uczestników konferencji.

Czytaj też w LEX: CSRD - kolejny krok UE w kierunku realizacji idei ESG >

Dla obecnych biegłych rewidentów oznacza to koniczność nabycia nowej wiedzy oraz szansę biznesową dla firm audytorskich w zakresie rozszerzania działalności. (Zdobycie uprawnień do sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju będzie opcjonalne.) Osoby dołączające do zawodu, po wygaśnięciu przepisów przejściowych, będą zdawać dodatkowy egzamin przed komisją egzaminacyjną i odbywać aplikację w zakresie atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.

Jak podkreśliła, pierwsze atestacje sprawozdawczości będą miały miejsce na początku 2025 r. Tymczasem wspólny dla Unii Europejskiej standard atestacji ma zostać przyjęty przez Komisję Europejską do 1 października 2026 r. - Powstaje wiec pytanie, według jakiego standardu przeprowadzać atestację sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, jeśli nie będzie jeszcze standardu na poziomie UE. I tu pojawia się bardzo ważna rola Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, aby we współpracy z Polską Agencją Nadzoru Audytowego zapewnić odpowiednie regulacje i wytyczne na poziomie krajowym - stwierdziła minister Rzeczkowska.

Informacje niefinansowe zrównane z finansowymi

Według Justyny Adamczyk, zastępcy prezesa Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, zmiany te wpłyną nie tylko na samorząd, nadzór publiczny czy sposób prowadzenia działalności gospodarczej, ale również na zachowanie całych grup społecznych. Już dziś wiele decyzji wiele decyzji poszczególnych państw związanych z polityką gospodarczą czy społeczną podejmowanych jest w oparciu o wskaźnik ESG. 

ESG (Environmental, Social, Corporate Governance) obejmuje kwestie związane z ochroną środowiska, odpowiedzialnością społeczną i ładem korporacyjnym. To wszystko razem stanowi kryterium oceny zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw.

-Nowe przepisy w zakresie zrównoważonego raportowania zrównuje istotność informacji niefinansowych i finansowych. Stopniowe wprowadzenie podobnych zasad atestacji obu tych typów informacji wpływać będzie na ich wiarygodność i użyteczność. Czeka nas więc okres przejściowy w którym raporty finansowe i zrównoważone będą powstawać w sposób powiązany ale oddzielnie. Przyszłością są w mojej opinii raporty, które będą łączyły sprawozdawczość finansową i niefinansową, bo już dziś rzadko kiedy same wyniki finansowe decydują o wartości podmiotów gospodarczych czy o wynikach inwestycyjnych. Dlaczego wiec nie przedstawić wszystkich informacji w jednym sprawozdaniu i poddać je niezależnej atestacji o takim samym poziomie pewności – powiedziała Justyna Adamczyk podczas konferencji.

Czytaj też w LEX: 

,,E'' w ESG, czyli jak kwestie środowiskowe wpływają na działalność biznesu >

,,S'' w ESG, czyli jak kwestie społeczne wpływają na działalność biznesu >

Przypomnijmy, że przepisy dyrektywy CSRD będą wdrażane stopniowo według harmonogramu:

  • Od 1 stycznia 2024 r. - duże spółki interesu publicznego (zatrudniające powyżej 500 pracowników) już objęte dyrektywą w sprawie sprawozdawczości niefinansowej, ze sprawozdaniami do 2025 r.;
  • Od 1 stycznia 2025 r. - duże przedsiębiorstwa, które obecnie nie podlegają dyrektywie w sprawie sprawozdawczości niefinansowej (z ponad 250 pracownikami i/lub 40 mln EUR obrotów i/lub 20 mln EUR całkowitych aktywów), ze sprawozdaniami do 2026 r.;
  • Od 1 stycznia 2026 r. - MŚP i inne przedsiębiorstwa notowane na giełdzie, ze sprawozdaniami do 2027 r. (MŚP mogą z raportowania zrezygnować do 2028 r.)

Dyrektywa CSRD zastąpi dyrektywę NFRD (Non-Financial Reporting Directive), która weszła w życie w Polsce w 2017 r. i miała na celu dostarczenie informacji na temat działań CSR w przedsiębiorstwach oraz zwiększenie odpowiedzialności za kwestie społeczne i środowiskowe.

Czytaj też w LEX: Mapa regulacji unijnych dotyczących ESG - z czym zmierzą się polscy przedsiębiorcy w ciągu najbliższych lat >