Ustawodawca w zakresie PIT wyodrębnił poszczególne źródła przychodów oraz sposoby opodatkowania dochodów z każdego z tych źródeł. Odrębnymi źródłami przychodów, według wskazanej kwalifikacji, są pozarolnicza działalność gospodarcza oraz najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze. Tym samym najem dla celów podatkowych może zostać uznany za pozarolniczą działalność gospodarczą albo za odrębne źródło przychodów z tzw. najmu prywatnego. Jeżeli najem faktycznie spełnia przesłanki niezbędne do uznania go za działalność gospodarczą albo przedmiotem najmu są składniki majątku związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, powinien zostać rozliczony na zasadach właściwych dla tej działalności, niezależnie od tego, czy podatnik działalność zarejestrował czy też nie. Przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy, a także innych umów o podobnym charakterze są zaliczane bez jakichkolwiek ograniczeń do źródła przychodów według ustawy o PIT. Wyjątek stanowią przychody stanowiące składnik majątkowy mienia osoby fizycznej, wprowadzony do majątku związanego z wykonywaniem działalności gospodarczej.

Czytaj w LEX: Najem a działalność gospodarcza >

Kluczowa w tej kwestii stała się uchwała składu siedmiu sędziów NSA z 24 maja 2021 r. sygn. akt II FPS 1/21, zgodnie z którą podatnik decyduje o tym, czy powiązać określone składniki swojego mienia z wykonywaniem działalności gospodarczej, czy też zachować je w zarządzie majątkiem niezwiązanym z działalnością gospodarczą i oddać np. w najem.

Czytaj w LEX: Drozdowski Edgar, Pierwszeństwo kwalifikacji przychodu z najmu i dzierżawy oraz umów o podobnym charakterze do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Glosa do uchwały NSA z dnia 24 maja 2021 r., II FPS 1/21 >

 

Sprawdź również książkę: Podatki 2023 z komentarzem Crido ebook >>


 

Najem domku letniskowego to źródło przychodów z ustawy o PIT

Właścicielka domku letniskowego rozważała jego okazjonalny wynajem w okresie wakacji, ferii zimowych, przerw świątecznych, weekendów i tzw. długich weekendów. Nie jest jej zamiarem prowadzenie działalności gospodarczej - wynajem odbywałby się jedynie sezonowo, nieregularnie, sporadycznie i jednocześnie okazjonalnie w małej skali, krótkoterminowo, bez potrzeby zatrudniania osób w celu obsługi najemców, a sam przychód nie stanowiłby głównego źródła dochodu.

Zobacz linię orzeczniczą: Źródło przychodu z najmu >

Jedyne wątpliwości wynajmującej dotyczyły kwestii podatkowych i z tym problemem wystąpiła do dyrektora KIS celem wydania interpretacji i potwierdzenia własnego stanowiska. Uważała, że jako osoba fizyczna nie ma obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie wynajmu nieruchomości, w związku z czym najem mogłaby rozliczać prywatnie. Co więcej, wnioskodawczyni nie spełniałaby nawet ustawowych przesłanek prowadzenia we własnym imieniu działalności gospodarczej, której nieodłącznym elementem jest stały zamiar jej wykonywania nastawiony na osiąganie i zwiększanie zysków oraz zorganizowany charakter przy jednoczesnym dobraniu specjalnych środków niezbędnych do osiągnięcia konkretnego celu, jakim jest w przypadku każdej działalności gospodarczej cel zarobkowy.

Zobacz procedurę w LEX: Najem jako źródło przychodów >

 

Brak obowiązku prowadzenia ewidencji w przypadku braku prowadzenia działalności gospodarczej

Jak się okazuje, tego rodzaju najem okazjonalny domku letniskowego, jaki został opisany we wniosku i przewidywane działania podatniczki z nim związane spełniają przesłanki najmu jako źródła przychodów z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT. Dyrektor KIS wskazał, że wynajem domku letniskowego w sezonie wakacyjnym, będącego własnością wnioskodawczyni, stanowi w istocie cykliczne i powtarzalne okresowo czynności, nastawione na cel zarobkowy, mające związek z definicją działalności gospodarczej, jednakże zakładające stosowanie reguły gospodarności jako przyjętego zwyczaju, a nie stanowiące same w sobie działalności gospodarczej. Dyrektor KIS uznał stanowisko wnioskodawczyni za prawidłowe. Jeżeli bowiem nie będzie wynajmowała domku letniskowego w sposób, który wskazuje na spełnienie wszystkich przesłanek prowadzenia działalności gospodarczej, tym bardziej jeżeli nie będzie prowadzony w sposób systematyczny i ciągły, a jedynie sporadyczny, to przychody uzyskiwane z tego tytułu należy zakwalifikować do źródła przychodu jako tzw. najem prywatny.

Czytaj w LEX: Najem i dzierżawa lokali mieszkalnych przez osoby nieprowadzące działalności gospodarczej >

Co więcej, organ interpretujący zważył, że dochody osiągane przez podatników ze źródła, jakim jest najem są opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Jeżeli w danym roku podatkowym przychód nie przekroczy kwoty 100 tys. zł, to ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5 proc., natomiast po przekroczeniu tego limitu wnioskodawczyni będzie zmuszona odprowadzić od nadwyżki ponad tę kwotę ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 12,5 proc. przychodów. Nadto organ interpretujący stwierdził, że obowiązek prowadzenia ewidencji, posiadania i przechowywania dowodów zakupu towarów, prowadzenia wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych odrębnie za każdy rok podatkowy nie dotyczy podatników osiągających takie przychody, jakie osiągałaby wnioskodawczyni. W przypadku najmu niezwiązanego z prowadzeniem działalności gospodarczej obowiązek ewidencjonowania przychodów nie ma zastosowania.

Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 30 maja 2023r. nr 0115-KDIT1.4011.307.2023.1.MK.

Zobacz procedurę w LEX: Wystąpienie o indywidualną interpretację podatkową >