Wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług prawnych. Jednocześnie był na trzecim roku aplikacji radcowskiej. Ponosił więc wydatki związane z jej odbywaniem. Płacił miesięczną składkę z tytułu członkostwa jako aplikant w okręgowej izbie radców prawnych oraz składki roczne. Chciał wiedzieć, czy opłacone kwoty będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.  

Wydatek jako koszt uzyskania przychodów

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 28 maja br., nr 0112-KDIL3-3.4011.159.2019.1.MW, przypomniał, że wydatki, które można zaliczać do kosztów podatkowych, muszą przede wszystkim pozostawiać w związku z prowadzoną działalnością, być poniesione w celu uzyskania przychodów i zostać właściwie udokumentowane. Nie mogą też być wymienione w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT. Przepis ten zawiera katalog wydatków, które nie mogą być kosztem podatkowym.

Zobacz również:
Spory z fiskusem paraliżują firmy >>

Skarbówka stosuje przepis, którego nie było >>
Umowa o dzieło czasem z zerowymi kosztami >>
 

Aplikacja radcowska z prawem do kosztów

- Wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych w formie aplikacji radcowskiej nie są ujęte w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów. Nie stanowi to jednak wystarczającej przesłanki do zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów – wynika z interpretacji. Zdaniem dyrektora KIS, do stwierdzenia, czy poniesione wydatki na aplikację radcowską mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, konieczne jest ustalenie, czy były one związane ze zdobywaniem wiedzy i umiejętności, które są potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej i mają z nią związek, czy też wydatki służą tylko podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia niezwiązanego z działalnością gospodarczą, które co do zasady mają charakter osobisty. - Jako uzasadnione racjonalnie i gospodarczo koszty, których poniesienie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów z prowadzonej działalności, należy uznać wydatki na kształcenie, które pozwolą podatnikowi nabyć umiejętności i wiedzę niezbędną w prowadzeniu działalności gospodarczej – podkreślił dyrektor KIS. Odnosząc się do przypadku wnioskodawcy, organ podatkowy potwierdził, że wydatki na aplikację mogą być kosztem uzyskania przychodów - nawet, jeśli trudno je przypisać konkretnym przychodom.

Przeczytaj w LEX: Wydatki osobiste a koszty uzyskania przychodu >

 

Ważny moment poniesienia wydatku

Trzeba jednak pamiętać o jednym ważnym warunku. Wydatki na aplikację muszą być poniesione po rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej. Tylko w takim przypadku będzie można uznać, że jej koszty będzie można odliczyć i że będą one mogły być uznane za wydatki poniesione w celu uzyskania przychodu. Z interpretacji podatkowych wynika bowiem, że wcześniejszej nauki odliczyć nie można. Ze stanowiska dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 30 sierpnia 2018 r., nr 0115-KDIT3.4011.329.2018.2.AK, wynika m.in., że skoro podatnik poniósł wydatki na szkolenie przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej, to nie można uznać, że wydatki te poniósł w celu uzyskania przychodu ze źródła działalności gospodarczej, czy też w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. To źródło bowiem jeszcze nie istniało.

 


Interpretacja korzystna, ale nie do końca

- Wydana interpretacja wywołuje we mnie mieszane uczucia. Z jednej strony bardzo dobrą wiadomością dla wszystkich aplikantów jest to, że można takie wydatki zaliczać w koszty podatkowe. Niestety złą wiadomością jest to, że fiskus uzależnia możliwość zaliczenia w koszty podatkowe od  założenia i prowadzenia działalności gospodarczej – ocenia Grzegorz Symotiuk, doradca podatkowy z TAX Doradztwo Podatkowe i Finansowe Symotiuk i Wspólnicy. Zwraca jednocześnie uwagę, że część aplikantów w czasie, kiedy odbywa aplikację jest zatrudniona na podstawie umów o pracę lub na umowach cywilnoprawnych. Dopiero po pewnym czasie decydują się na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej. - Obawiam się, że w świetle takich interpretacji część aplikantów będzie sztucznie przechodziła na działalność gospodarczą, aby móc rozliczyć w kosztach wydatki ponoszone na aplikację. Pamiętajmy jednak, że jeżeli fiskus uzna takie działanie za sztuczne, to w będzie mógł je zakwestionować – zauważa ekspert. Dodaje, że fiskus powinien umożliwić zaliczanie w koszty podatkowe wydatków poniesionych na aplikację również przed założeniem działalności gospodarczej. Oczywistym jest bowiem, że gdyby nie opłaty na aplikację, adwokat, czy też radca prawny, nie mógłby uzyskiwać przychodów z tego tytułu.

Sprawdź e LEX: Czy kancelaria może zaliczyć w koszty fakturę za aplikację pracownika? >

Jak zauważa z kolei Radosław Maćkowski, doradca podatkowy z MVP TAX, kwestia możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych w związku z odbyciem aplikacji prawniczej (adwokackiej lub radcowskiej) była już wielokrotnie przedmiotem rozważań sądów administracyjnych. Orzecznictwo nie jest jednak w tej kwestii jednolite. Zdarzały się wyroki pozytywne, ale także negatywne. Jego zdaniem, tym bardziej z tej pozytywnej interpretacji powinni cieszyć się aplikanci, którzy w trakcie odbywania aplikacji prowadzą działalność gospodarczą. Ekspert MVP TAX ostrzega jednak, że jest to interpretacja indywidualna, na którą bezpośrednio może powołać się tylko sam wnioskodawca. Nie chroni ona innych aplikantów. Chcąc uzyskać podobną ochronę, trzeba samodzielnie wystąpić z wnioskiem o interpretację.

Sprawdź w LEX: Jakie skutki podatkowe niesie za sobą darowizna przedsiębiorstwa pomiędzy członkami rodziny? >