Wydatki poniesione na zakup towarów handlowych i materiałów podstawowych stanowią koszty uzyskania przychodów. Jak wynika z par. 3 pkt 1 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. z 2019 r. poz. 2544 z późn. zm. – dalej rozporządzenie), towarami handlowymi są to wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym, a więc towary, które z założenia mają zostać odsprzedane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Natomiast materiały (surowce) podstawowe to materiały, które w procesie produkcji lub przy świadczeniu usług stają się główną substancją gotowego wyrobu; materiałami podstawowymi są również materiały stanowiące część składową (montażową) wyrobu lub ściśle z wyrobem złączone (np. opakowania - puszki, butelki) – par. 3 pkt 1 lit. b rozporządzenia.

Warunki odliczenia kosztów

Zgodnie z ogólną zasadą przyjętą w art. 22 ust. 4 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm. - dalej ustawa o PIT) koszty uzyskania przychodu potrącane są tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Za dzień poniesienia kosztu uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia kosztu) – art. 22 ust. 6b ustawy o PIT. Podatnicy ewidencjonują zakup towarów handlowych oraz materiałów podstawowych w księdze w cenie ich zakupu. Z kolei z par. 17 rozporządzenia wynika, że generalnie zakup materiałów podstawowych oraz towarów handlowych musi być wpisany do księgi, niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży. Zapisów dotyczących pozostałych wydatków dokonuje się jeden raz dziennie, po zakończeniu dnia, nie później niż przed rozpoczęciem działalności w dniu następnym, z uwzględnieniem reguł określonych w art. 22 ustawy o PIT.

Jednocześnie podatnik jest obowiązany do sporządzenia oraz wpisania do księgi przychodów i rozchodów, na koniec każdego roku, spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych oraz braków i odpadów (par. 24 ust. 1 ww. rozporządzenia). Obowiązek ten pozostaje w ścisłym związku z określonymi w art. 24 ust. 2 ustawy o PDOF, szczególnymi zasadami ustalania dochodu z uwzględnieniem różnic remanentowych, przez podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów. W konsekwencji, składniki majątku objęte spisem z natury (tj. niezużyte w danym roku podatkowym materiały, a także niesprzedane towary handlowe, wyroby gotowe, półwyroby, produkcja w toku, etc.) zostają wyłączone z kosztów uzyskania przychodów, co w efekcie wpływa na wysokość dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Towary i materiały, które nie zostały sprzedane lub zużyte w ciągu roku podatkowego winny być ujęte w remanencie. Braki wynikające z porównania wielkości zakupów i sprzedaży lub zużycia towarów i materiałów podstawowych niewykazane w remanencie mogą – w przypadku kontroli urzędu skarbowego – zostać potraktowane jako niewykazana sprzedaż. Ustalenia takie mogą stać się podstawą do weryfikacji prawidłowości rozliczenia dokonanego przez podatnika. Dlatego też w celu wykazania, że ewentualne różnice są efektem ich likwidacji spowodowanej zepsuciem towarów lub upływem terminu ich ważności do spożycia, podatnik winien sporządzać protokoły zniszczenia/strat.

 

PIT. Komentarz 2023 [PRZEDSPRZEDAŻ] ebook
PIT. Komentarz 2023 [PRZEDSPRZEDAŻ] ebook

Monika Brzostowska, Patrycja Kubiesa

Sprawdź  

Jakie informacje musi zawierać protokół

Protokół taki winien zawierać dane na temat:

  • jego numeru,
  • daty sporządzenia,
  • danych osoby sporządzającej,
  • daty zniszczenia/straty,
  • przyczyn zniszczenia towarów,
  • nazwy, ilości i wartości zniszczonego/utraconego towaru;
  • dodatkowych informacji o przeznaczeniu zniszczonych towarów czy łącznej kwoty zniszczonych towarów i być podpisany przez osoby sporządzające protokół i uczestniczące w likwidacji towarów.

Protokół zawierający szczegółowy opis zdarzenia, którego przyczyną było zniszczenie/strata towarów, wykaz towarów które uległy uszkodzeniu oraz wartość poniesionej straty będzie podstawą do zaewidencjonowania zdarzenia w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Wartość zniszczonych towarów należy wyksięgować z kolumny 10 "Zakup towarów handlowych i materiałów podstawowych" zapisując łączną kwotę straty ze znakiem "minus". A następnie tę samą kwotę, już ze znakiem dodatnim ująć w kolumnie 13 "Pozostałe wydatki".

Podstawą księgowania będzie protokół więc zdarzenie ujmuje się pod datą jego sporządzenia, a jako numer dowodu podaje się numer protokołu zniszczenia towarów.

Czytaj również: Czy można odliczyć VAT na podstawie biletu parkingowego >>

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.