Minister finansów wydał niedawno interpretację ogólną nr PT1.8101.1.2021 w sprawie opodatkowania wynajmu nieruchomości mieszkalnych na cele mieszkaniowe. Chodzi w niej o kwestie związane z podatkiem od towarów i usług i zwolnieniem wynikającym z art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT. Pisaliśmy o niej w tekście pt. Jest interpretacja ogólna w sprawie opodatkowania najmu >>
Z interpretacji wynika, że celem wprowadzenia zwolnienia, w zakresie dotyczącym świadczeń wykonywanych wyłącznie na cele mieszkaniowe, było minimalizowanie kosztów najmu lokali mieszkalnych obciążających najemców, którzy wykorzystują je w celu zaspokojenia swoich potrzeb mieszkaniowych. W konsekwencji zwolnienie prowadzić ma do nieobciążania podatkiem od towarów i usług wyłącznie finalnych konsumentów usług najmu i dzierżawy. Jak podkreśla MF, celem ustawodawcy nie było zatem objęcie zakresem zwolnienia wynajmu/dzierżawy nieruchomości do innych celów, w tym związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, nawet jeśli ta działalność polega na udostępnianiu nieruchomości w drodze kolejnych czynności podmiotom trzecim wyłącznie na cele mieszkaniowe.
Zobacz również:
Wynajem mieszkania firmie dla pracowników bez VAT >>
Podatnik odliczy VAT od kupna mieszkania na wynajem >>
Usługi wynajmu lub dzierżawy nieruchomości a VAT
Minister finansów potwierdził, że usługa wynajmu bądź dzierżawy nieruchomości (lub jej części) o charakterze mieszkalnym (np. lokalu mieszkalnego), świadczona przez czynnego podatnika podatku od towarów i usług na rzecz podmiotu gospodarczego (innego niż społeczna agencja najmu), który wykorzystuje wynajmowaną nieruchomość na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, np. podnajmuje tę nieruchomość innym podmiotom na cele mieszkaniowe, podlega opodatkowaniu z zastosowaniem podstawowej stawki podatku VAT. Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT nie ma w tym przypadku zastosowania, gdyż nie jest spełniony warunek dotyczący realizacji celu mieszkaniowego nabywcy świadczenia (podmiotu gospodarczego). Zwolnieniem od podatku jest natomiast objęta usługa wynajmu lub dzierżawy nieruchomości (lub jej części) o charakterze mieszkalnym świadczona przez czynnego podatnika podatku od towarów i usług na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego.
- Trudno zgodzić się z rozstrzygnięciem ministra finansów, zwłaszcza, jeżeli chodzi o odmówienie podatnikom prawa do zwolnienia od podatku od towarów i usług wszędzie tam, gdzie mieszkania wynajmowane są na rzecz firm, które lokują w nich nieodpłatnie np. swoich pracowników – komentuje Bartosz Kubista, doradca podatkowy, radca prawny, partner w kancelarii GLC.
Ekspert zwraca uwagę, że w tym względzie dotychczasowe orzecznictwo dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej było korzystne dla podatników. Ostatnie wydawane w podobnych sprawach interpretacje wskazywały na prawo do zwolnienia tych usług z VAT. Jeszcze we wrześniu dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał kilka interpretacji, które to potwierdzały. Taka sama była również linia interpretacyjna sądów administracyjnych.
Tymczasem interpretacja ogólna wydana przez ministra finansów przełamuje ten schemat, nakazując opodatkowanie wynajmu w podobnej strukturze. Bartosz Kubista zwraca uwagę, że gdyby ministrowi finansów faktycznie zależało wyłącznie na uchyleniu istniejących wątpliwości - rozstrzygnięcie powinno uwzględniać aktualną praktykę orzeczniczą dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Ta jednak została kompletnie zignorowana, a poparciem stanowiska Ministerstwa Finansów stały się wyroki, z których najświeższy wydany został w roku 2018. Nie brakło przy tym odwołania się do orzecznictwa prezentowanego w roku 2012. - Przy tak licznych zmianach prawa podatkowego, jakie funduje nam ustawodawca to już podatkowa prehistoria – punktuje Bartosz Kubista.
Sprawia to, że kontekst fiskalny wydanej interpretacji ogólnej jest aż nazbyt wyczuwalny. Ministerstwo Finansów zdecydowało się na wydanie krzywdzącego stanowisko, o które nikt nie prosił, tylko po to, by opodatkować czynności, które, jak zauważa nasz rozmówca, od dawna uznawane były za zwolnione.
Mieszkania pracownicze niosą niejasne skutki podatkowe
To jednak nie jest jedyny problem podatkowy związany z mieszkaniami wynajmowanymi dla pracowników. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej jakiś czas temu wydał interpretację, w której odmówił spółce prawa do odliczania VAT od najmu mieszkań pracowniczych (nr 0112-KDIL2-1.4012.462.2018.4.MK). W sprawie chodziło o firmę, która wynajęła mieszkania służbowe dla swoich pracowników. Lokale były im udostępniane nieodpłatnie. Organ podatkowy uznał zatem, że wydatki firmy na ten cel nie mają związku z prowadzeniem działalności gospodarczej opodatkowanej VAT. Konsekwentnie odmówił więc spółce prawa do odliczenia VAT z faktur za wynajem. W opinii organu podatkowego bez znaczenia był natomiast pośredni wpływ wydatków na czynności opodatkowane.
Wojciech Jasiński, konsultant podatkowy w ATA Finance, komentował wtedy, że nie można zgodzić się ze stanowiskiem, zgodnie z którym prawo do odliczenia podatku z faktury wystawionej przez właściciela lokalu nie przysługuje, ponieważ nabycie usługi związane jest z czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (nieodpłatnym udostępnianiem lokalu pracownikom). - Lokal mieszkalny nie jest przecież wynajmowany tylko po to, aby następnie udostępnić go nieodpłatnie pracownikom. Działanie to ma bezpośrednie przełożenie na główny przedmiot aktywności gospodarczej podatnika, poprzez zwiększenie jego możliwości kadrowych, które osiąga dzięki zapewnieniu zagranicznym pracownikom możliwości stałego przebywania w pobliżu miejsca pracy – tłumaczył Jasiński. Nabywana usługa najmu jest więc związana z działalnością gospodarczą najemcy, a co za tym idzie, podatnikom w takiej sytuacji powinno przysługiwać prawo do odliczenia VAT z faktury wystawionej przez wynajmującego.
Zobacz więcej: Wynajem mieszkania dla pracownika bez odliczenia VAT >>
Niejasności dotyczą także PIT. Chodzi o noclegi zapewniane pracownikom, gdy są w podróżach służbowych, oraz mieszkania wynajmowane dla specjalistów jako pewnego rodzaju zachęta do przyjęcia oferty pracy i przeprowadzki do innego miasta. Problem potęgowany jest dodatkowo przez orzecznictwo sądowe. Wyroki – mimo braku zmiany przepisów – od jakiegoś czasu są niekorzystne dla firm. W rezultacie pracownicy muszą płacić dodatkowy podatek. Mieszkanie staje się ich przychodem ze stosunku pracy.
Zobacz również: Fiskus próbuje zarabiać na mieszkaniach pracowniczych >>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
