1 stycznia wchodzą w życie przepisy ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, których celem jest wsparcie mikro-, małych i średnich przedsiębiorców w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność w gminach o wysokim wskaźniku bezrobocia, będących jednocześnie gminami o niskim dochodzie w przeliczeniu na mieszkańca. Firmy te skorzystają ze skrócenia okresu okresu amortyzacji budynków i budowli niemieszkalnych z 40 lat do 5 albo 10 lat – w zależności od poziomu bezrobocia.

Czytaj również: Amortyzacja budynku tylko przez 5 lat w gminie o wysokim bezrobociu >>

Unikatowe rozwiązanie

- Nowe rozwiązanie i jego mechanizm oraz warunki zastosowania są dość unikatowe - mówi Michał Kwaśniewski, partner w Quidea. Dotychczas o prawie do podwyższonej amortyzacji lub możliwości zastosowania indywidualnych stawek amortyzacji podatkowej decydowały m.in. pogorszone lub złe warunki używania określonego środka trwałego czy kwestie związane z rozpoczęciem amortyzacji nabytego środka trwałego, który w materialnej części został ulepszony przed wprowadzeniem do ewidencji (ulepszone środki trwałe) lub był używany przez minimalny okres przez inny podmiot (używane środki trwałe).

- Rozwiązanie wydaje się bardzo preferencyjne względem dotychczas dostępnych alternatyw. Bazuje na czynnikach podobnych do tych, które miały pierwotnie stymulować rozwój obszarów, w których zakładano Specjalne Strefy Ekonomiczne (generalnie mniej rozwinięte regiony). Niezależnie od oceny efektów działalności SSE - jak wiemy raczej nie doprowadziły one do skoku cywilizacyjnego tych obszarów - należy oczywiście wspierać tego typu rozwiązania i je propagować. Na ten moment trudno jednak przesądzić, czy wprowadzenie preferencji przełoży się na lokowanie inwestycji w regionach preferowanych przez ustawodawcę. W szczególności czynnikiem ograniczającym grono potencjalnych adresatów może być warunek, że podatnik musi sam wytworzyć (wybudować) nieruchomość - mówi Michał Kwaśniewski.

Dodaje, że w Polsce jest ponad 300 powiatów, więc kluczowe będzie również ustalenie dokładnego obszaru, w ramach którego będzie dostępna preferencja. - To właśnie preferowany zakres terytorialny może decydować, jak liczna grupa przedsiębiorców planujących nowe inwestycja skorzysta z tych przepisów - mówi ekspert Quidea.

Preferencja zależna od stopy bezrobocia

Jak wyjaśnia Sylwia Loręcka, biegły rewident, główny księgowy, ekspert Tax Alert, podatnicy PIT i CIT, będący mikroprzedsiębiorcami, małymi lub średnimi przedsiębiorcami, w rozumieniu przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców, będą mogli indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla wytworzonych we własnym zakresie środków trwałych będących budynkami (lokalami) niemieszkalnymi i budowlami, zaliczonymi do grupy 1 i 2 Klasyfikacji, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w przypadku gdy ten środek trwały będzie znajdował się na obszarze gminy:

  • zlokalizowanej w powiecie, w którym przeciętna stopa bezrobocia będzie wynosiła co najmniej 120 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju, oraz
  • w której wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie będzie mniejszy niż 100 proc. wskaźnika dochodów podatkowych dla wszystkich gmin.

Zgodnie ze zmianami, w przypadku gdy środek trwały znajdzie się na obszarze gminy zlokalizowanej w powiecie, w którym przeciętna stopa bezrobocia wyniesie:

  • od 120 proc. do 170 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – okres amortyzacji dla tego środka trwałego nie będzie mógł być krótszy niż 10 lat,
  • powyżej 170 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – okres amortyzacji dla tego środka trwałego nie będzie mógł być krótszy niż 5 lat.

Spełnienie warunków, o których mowa, będzie ustalać się na miesiąc, w którym wystąpi jedno z następujących zdarzeń:

  • uprawomocni się decyzja o pozwoleniu na budowę,
  • upłynie termin na wniesienie sprzeciwu wobec dokonanego zgłoszenia budowy albo wydane zostanie zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia takiego sprzeciwu,
  • środek trwały zostanie po raz pierwszy wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych – w przypadku gdy budowa tego środka trwałego nie wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę albo dokonania zgłoszenia budowy lub z innych przyczyn nie doszło do wydania takiej decyzji albo dokonania takiego zgłoszenia.

Które regiony mogą skorzystać

Michał Kwaśniewski zwraca uwagę, ze w ostatnim czasie średnia stopa bezrobocia wynosi około 5 proc.

- Zatem preferencję będzie można zastosować w powiatach, gdzie bezrobocie będzie powyżej 6 proc. oraz w najwyższym stopniu w regionach, gdzie jest w okolicach 8,5 proc. i więcej. Województwa z obecnie najwyższym bezrobociem to warmińsko-mazurskie i podlaskie. Jednak również np. na Mazowszu jest kilka powiatów, które obecnie przekraczają te progi. Niezależnie od poziomu bezrobocia, w obu przypadkach konieczne jest, aby dochód podatkowy per capita w gminie, w której położony jest środek trwały nie przekroczył 100 proc. średnich dochodów gmin w Polsce - mówi Michał Kwaśniewski.

Jak liczyć te progi?

- Przez przeciętną stopę bezrobocia w powiecie i przeciętną stopę bezrobocia w kraju, należy rozumieć przeciętną stopę bezrobocia w powiecie i przeciętną stopę bezrobocia w kraju, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, w roku bezpośrednio poprzedzającym rok, w którym wystąpiło określone zdarzenie. Przez wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie i wskaźnik dochodów podatkowych dla wszystkich gmin, należy rozumieć określone wskaźniki w rozumieniu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, stanowiące podstawę do wyliczenia kwot części wyrównawczej subwencji ogólnej na rok bezpośrednio poprzedzający rok, w którym wystąpiło określone zdarzenie. Wartości tych wskaźników będą ogłaszane w terminie do dnia 31 grudnia każdego roku, w Monitorze Polskim - wyjaśnia Sylwia Loręcka.

Dodaje, że preferencja wprowadzona ustawą stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa Unii Europejskiej.

 

Nowość
Nowość
CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość

Paweł Małecki, Małgorzata Mazurkiewicz

Sprawdź  

Od kiedy można skorzystać

Zgodnie z ustawą nowe rozwiązanie będzie można stosować do środków trwałych będących budynkami (lokalami) niemieszkalnymi i budowlami, w przypadku których po dniu 31 grudnia 2023 r.:

  • nastąpiło uprawomocnienie się decyzji o pozwoleniu na budowę albo
  • upłynął termin na wniesienie sprzeciwu wobec dokonanego zgłoszenia budowy albo wydanie zaświadczenia o braku podstaw do wniesienia takiego sprzeciwu, albo
  • nastąpiło wprowadzenie po raz pierwszy do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli budowa tego środka trwałego nie wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę albo dokonania zgłoszenia budowy lub z innych przyczyn nie doszło do wydania takiej decyzji albo dokonania takiego zgłoszenia.

Datą, na którą określa się spełnienie lub nie kryterium poziomu bezrobocia oraz dochodów gminy jest data uprawomocnienia się pozwolenia na budowę. Jeśli nie ma obowiązku uzyskania pozwolenia, będzie to data, w której upłynął termin na wniesienie sprzeciwu od zgłoszenia zamiaru rozpoczęcia budowy albo alternatywnie data wprowadzenia środka trwałego do ewidencji w ograniczeniu do sytuacji, gdy nie było pozwolenia na budowę lub zgłoszenia.

- Wydaje się, że taka konstrukcja ma służyć ograniczeniu zjawiska nadużywania nowej preferencji, ponieważ ustawodawca jako datę, na którą określa się spełnienie głównych warunków zastosowania preferencji tylko w pojedynczym przypadku wskazał datę wprowadzenia środka trwałego do ewidencji. Za mające zastosowanie w większości przypadków uznał zaś datę wydania pozwolenia lub datę związaną ze zgłoszeniem zamiaru rozpoczęcia budowy. Może to wynikać z chęci ograniczenia przypadków, że podatnicy odwlekaliby przyjęcie środka trwałego do używania w zależności od poziomu wskaźnika bezrobocia i dochodów per capita. Odwołanie się natomiast do dat związanych z procesem budowlanym może ograniczyć pole do potencjalnych nadużyć - mówi Michał Kwaśniewski.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.