Monika Pogroszewska: Indywidualne interpretacje podatkowe są od dawna ważnym narzędziem ochrony podatników. Czy planowane są zmiany w ich wydawaniu?
Marcin Łoboda: Chcemy przede wszystkim – i to jest generalna tendencja – elektronizować kontakty między podatnikami i administracją skarbową. Dlatego do końca 2025 r. zamierzamy udostępnić formularze wniosków ORD-IN w serwisie e-Urząd Skarbowy, co ułatwi i przyspieszy ich składanie. Możliwy będzie również odbiór interpretacji przez e-US. Usługa ta będzie dostępna dla osób fizycznych, ale także dla spółek i instytucji.
Zobacz wzór dokumentu w LEX: ORD-IN (11) Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej>
Należy podkreślić, że jednym z kluczowych zadań Krajowej Administracji Skarbowej jest wsparcie podatników w prawidłowym wypełnianiu obowiązków podatkowych i celnych, m.in. poprzez interpretowanie przepisów. Interpretacja nie tylko wskazuje, w jaki sposób prawidłowo wypełnić obowiązki, ale również - mimo że nie ma charakteru wiążącego - zapewnia ochronę prawną temu, kto się do niej zastosował. Nawet w przypadku nieuwzględnienia jej przez organ podatkowy w rozstrzygnięciu sprawy, podatnik nie ponosi odpowiedzialności karnej skarbowej ani nie płaci odsetek. Co istotne, w 74 proc. wydanych w 2024 roku interpretacjach indywidualnych dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.
Poza tym oferujemy podatnikom dwie uzupełniające instytucje prawne, czyli wiążącą informację stawkową (WIS) i akcyzową (WIA).
Ulepszamy też system Eureka (eureka.mf.gov.pl) czyli bazę interpretacji i informacji, by był bardziej intuicyjny i by łatwiej było znaleźć konkretny interesujący nas dokument. To unikalny system na skalę UE, w którym tylko w 2024 r. odnotowano 43 mln zapytań.
Przedsiębiorcy wskazują jednak, że coraz trudniej jest im otrzymać indywidualną interpretację dotyczącą rozliczenia działalności gospodarczej. Coraz częściej otrzymują postanowienia o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia. Z czego to wynika?
Na przestrzeni lat liczba wydawanych interpretacji indywidualnych rośnie. W 2023 KIS wydała ponad 24 tys. interpretacji a w 2024 roku ponad 25 tys.
Nie mogę zgodzić się z twierdzeniem, że „w ostatnich latach trudniej uzyskać jest interpretację indywidualną”. Postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia najczęściej dotyczy sytuacji, w których wniosek, mimo wezwania przez KIS, nie został przez Wnioskodawcę uzupełniony, bądź uzupełniono go w sposób niepełny.
Istotnym jest, że nie badamy stanu faktycznego na poziomie interpretacji, bo to domena czynności sprawdzających czy postępowania podatkowego. Jeśli opis we wniosku nie pokrywa się ze stanem faktycznym działalności gospodarczej czy faktycznymi czynnościami prawnymi, dokonywanymi w ramach danej transakcji, to interpretacja nie chroni podatnika. Ta odpowiedzialność musi być i zawsze będzie po stronie podatnika, bo to on wie najlepiej, co robi.
Czytaj także komentarz praktyczny w LEX: Matusiakiewicz Łukasz, Prewspółczynnik - zmiany w zakresie odliczenia VAT w świetle interpretacji indywidualnych>
Czy MF posiada statystyki dotyczące tego, jaki odsetek interpretacji jest potem kwestionowany w trakcie kontroli albo czynności sprawdzających ze względu na niezgodność stanu faktycznego ze stanem rzeczywistym?
Jeśli organ podatkowy prowadzi jakiekolwiek czynności w stosunku do podatnika, który uzyskał wcześniej interpretację podatkową, to w trakcie kontroli, postępowania podatkowego czy czynności sprawdzających weryfikuje również interpretację. Jednak aby stwierdzić, że dana interpretacja nie może mieć zastosowania, musimy przede wszystkim udowodnić, że stan faktyczny, który zastaliśmy w danym podmiocie, jest zupełnie inny, niż ten opisany we wniosku. Tylko na takiej podstawie można stwierdzić, że dana interpretacja nie chroni tego podatnika.
Natomiast wystąpienie o interpretację z całą pewnością nie jest podstawą do tego, żeby decydować o uruchomieniu kontroli podatkowej czy postępowania podatkowego. Z założenia w urzędach skarbowych przyjmujemy, że podatnik jest uczciwy i zastosował się do przepisów prawa, które były przedmiotem interpretacji.
Czytaj komentarz praktyczny w LEX: Zimny Marcin, Moc ochronna interpretacji podatkowych>
W trakcie prac zespołu deregulacyjnego SprawdzaMy zapowiedziano, że Minister Finansów będzie częściej wydawał interpretacje ogólne. Jakie są plany MF w tym zakresie? Jakich problemów będą dotyczyły nowe interpretacje ogólne?
W 2024 roku było 11 interpretacji ogólnych, które dają bezpieczeństwo przedsiębiorcom co do tego, jak interpretować przepisy prawa. W przeciwnym razie mielibyśmy kilka tysięcy dodatkowych interpretacji indywidualnych, bo zapytania dotyczyłyby tych samych tematów. Interpretacje ogólne ujednolicają również podejście organów podatkowych, które je stosują.
Nadal będą one wydawane w obszarach, w których będzie to wskazane i przede wszystkim tam, gdzie podejście do przepisów prawa podatkowego wymaga interpretacji przez pryzmat wykładni celowościowej, a nie tylko językowej. Jednak kompetencje w tym zakresie ma Minister Finansów.
Od wielu lat toczy się dyskusja na temat podniesienia cen interpretacji indywidualnych. Jakie są plany w tym zakresie?
Nie każda czynność wykonywana przez urzędników jest płatna, a nawet jeśli jest płatna, cena nie zawsze odzwierciedla rzeczywiste koszty. Musimy odpowiedzieć na pytanie, co jest bardziej potrzebne – rzetelna informacja dla podatnika, czy cena zaporowa danej interpretacji, żeby jak najmniej z niej korzystano? Być może przy bardziej skomplikowanych sprawach opłata, wynosząca obecnie 40 zł, powinna być wyższa. Nie ma jednak decyzji o wprowadzeniu wyższej odpłatności za interpretowanie przepisów prawa.
Czytaj także poradnik w LEX: Matusiakiewicz Łukasz, Wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej na przykładach>
Wiele interpretacji indywidualnych dotyczy też KSeF. Przedsiębiorcy pytają np., czy będą mogli odliczyć VAT z faktury zakupowej, która – wbrew obowiązkowi – zostanie wystawiona poza KSeF. Czy zostaną wydane objaśnienia albo interpretacja ogólna w sprawie KSeF?
Według mnie obecnie jest zbyt wcześnie na interpretację ogólną, czy objaśnienia. Można to rozważyć, gdy pojawią się rozbieżności w praktyce, albo gdy coś będzie wymagało doprecyzowania, czyli dopiero gdy przepisy o KSeF wejdą w życie.
Obecnie chcemy się skupić na szkoleniu przedsiębiorców. Po pierwsze, od 1 stycznia 2025 r. funkcjonuje infolinia dla podatników. Po drugie, przeszkoliliśmy ponad tysiąc osób z całej Polski, z każdego urzędu skarbowego i z każdej izby administracji skarbowej. Gdy już będzie znana ostateczna wersja przepisów i ostateczna wersja aplikacji KSeF, te osoby będą miały obowiązek wyjść z informacją przede wszystkim do indywidualnych przedsiębiorców. Będą za to odpowiedzialni dyrektorzy izb administracji skarbowej. Kiedy już KSeF wejdzie w życie, te osoby m .in. w urzędach skarbowych będą stanowić dla podatników pomoc prawną i pomoc w użytkowaniu naszych aplikacji.
Jaki jest harmonogram wdrożenia KSeF?
Obligatoryjny KSeF wejdzie w życie zgodnie z planem – 1 lutego i 1 kwietnia 2026 r. Rząd przyjął projekt ustawy 17 czerwca. Zakładamy, że w parlamencie projekt będzie procedowany bardzo szybko, oczywiście z zachowaniem wszelkich zasad legislacyjnych.
Zobacz szkolenie w LEX: Kowalski Radosław, KSeF 2.0., czyli co nowego w kolejnej wersji projektu nowelizacji ustawy o VAT>
Kiedy będą gotowe rozporządzenia wykonawcze?
Certyfikację chcemy zacząć przeprowadzać już w listopadzie, czyli trzy miesiące przed startem. W związku z tym, rozporządzenia muszą być wydane jak najszybciej. Gdy już będziemy znali podstawę prawną, łatwiej będzie to zrobić.
Czy w Pana ocenie podatnicy będą wystarczająco przygotowani?
Chciałbym podkreślić, że podatnicy powinni zainteresować się tym już teraz, by nie zostawiać wdrożenia KSeF na ostatnią chwilę.
Z opublikowanego niedawno raportu MDDP i Konfederacji Lewiatan wynika, że rośnie rola czynności sprawdzających, mniej jest kontroli. Czy to stała tendencja?
Kontrola celno-skarbowa powinna być uruchamiana tam, gdzie analiza wskazuje na ewidentne nieprawidłowości, np. próbę wyłudzenia VAT-u czy innych podatków. Raport potwierdza, że skuteczność kontroli celno-skarbowej jest na bardzo wysokim poziomie, nawet do 94 proc.
Natomiast jeżeli chodzi o czynności sprawdzające, obowiązuje zasada: jak najmniej czasu, jak najmniej angażowania podatników. Weryfikujemy podstawę opodatkowania i ewentualne ulgi. Przyjmujemy koncyliacyjne podejście, mówiąc: „prowadzimy na razie czynności sprawdzające, możesz złożyć korektę, jeżeli się z tym zgadzasz”. Dodam, że w kontrolach celno-skarbowych też połowa spraw kończy się korektami, podatnicy zgadzają się z naszymi analizami.
Oczywiście ani czynności sprawdzające, ani kontrola, same w sobie nie powodują bezpośrednio obowiązku zapłaty wyższego podatku niż wcześniej zadeklarowany przez podatnika. To musi być ustalone dopiero w trakcie postępowania podatkowego.
Zobacz procedurę w LEX: Wojtas Michał, Kontrola celno-skarbowa>
Co dalej z planami przyjęcia Karty Praw Podatnika?
Cały czas jestem zwolennikiem Karty Praw Podatnika. Uważam, że powinna być przyjęta w formie ustawy, natomiast jest to decyzja kierownictwa Ministerstwa Finansów, rządu, a później parlamentu, czy w ogóle ją przyjąć. Byłby to akt normatywny - łącznik pomiędzy Konstytucją a zasadami ogólnymi Ordynacji podatkowej. Karta Praw Podatnika stanowiłaby z jednej strony taki dekalog dla urzędnika. Z drugiej strony zawierałaby ogólne informacje dla podatników, jakie prawa im przysługują, nie tylko przed organami podatkowymi, ale także przed sądami administracyjnymi.
Czytaj również artykuł w LEX: Wilk Michał, Potrzeba wprowadzenia Karty Praw Podatnika w Polsce>
Cena promocyjna: 211.65 zł
|Cena regularna: 249 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 186.74 zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.