Wiele osób zastanawia się, co zrobić z samochodem po zakończeniu umowy leasingu (operacyjnego). Niektórzy chcą pozostawić samochód w firmie, inni chcą wykorzystywać go do celów prywatnych i decydują się na darowiznę w ramach najbliższej rodziny. Najczęściej jednak dochodzi do sprzedaży auta, celem zawarcia umowy leasingu nowego pojazdu.

Wykup auta w ramach prowadzonej działalności gospodarczej

W związku z wykupieniem samochodu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wystawiana jest faktura VAT dokumentująca sprzedaż. W sytuacji gdy wartość początkowa z faktury przekracza kwotę 10 tys. zł, pojazd musi zostać obligatoryjnie wprowadzony do ewidencji środków trwałych i podlegać amortyzacji. Jeśli zaś wartość początkowa wykupionego samochodu nie przekracza tej wartości, poniesioną z tytułu wykupu kwotę można zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu. Oczywiście pojazd o wartości poniżej wskazanej kwoty również może być (ale nie musi). wprowadzony do ewidencji środków trwałych i amortyzowany w czasie lub jednorazowo.

Co z VAT?

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy mają prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej wykup samochodu osobowego z leasingu. Warunkiem do odliczenia jest wykorzystywanie pojazdu do działalności opodatkowanej. W zależności od sposobu wykorzystywania pojazdu, podatnik może odliczyć albo 50 proc. wartości VAT wskazanego na fakturze – jeśli pojazd wykorzystuje w celach prywatnych i służbowych (do tzw. celów mieszanych), albo 100 proc. wartości podatku – jeśli pojazd wykorzystuje wyłącznie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Warto podkreślić, że w przypadku odliczenia 50 proc. wartości podatku, pozostała część może zostać doliczona do wartości początkowej samochodu podlegającej amortyzacji.

Wykup auta na cele prywatne

Od 1 stycznia 2022 r. sprzedaż auta wykupionego z leasingu, w tym również na cele prywatne, nie powoduje powstania przychodu w PIT, jeśli zbycie nastąpiło po upływie 6 lat, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym auto zostało wycofane z działalności gospodarczej lub wykupione na cele prywatne (art. 10 ust. 2 pkt 4 ustawy o PIT). Natomiast auta wykupione do końca 2021 r. mogą zostać sprzedane bez podatku dochodowego po upływie 6 miesięcy. Ta istotna różnica to pokłosie zmian wprowadzonych tzw. „Polskim Ładem”.

Wykup prywatny wiąże się z brakiem możliwości odliczenia VAT wynikającego z otrzymanej faktury. Podatnik nie będzie mógł również zaliczyć związanych z wykupem wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast jeśli wykupiony na cele prywatne pojazd będzie w wykorzystywany w ramach prowadzonej działalności, to bieżące wydatki związane z jego eksploatacją będą stanowić koszt uzyskania przychodu w wysokości 20 proc.

Auto po leasingu wprowadzone do ewidencji środków trwałych

14 czerwca 2023 r. wydana została interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (nr 0115-KDIT3.4011.270.2023.2.MJ) odnosząca się do podatnika, który w roku 2019 wykupił z leasingu operacyjnego auto osobowe za kwotę 718 zł netto. Wykupiony pojazd został wprowadzony przez podatnika do ewidencji środków trwałych i jednorazowo zamortyzowany na podstawie art. 22f ust. 3 ustawy o PIT. Zdaniem podatnika sprzedaż samochodu – jako wykupionego za kwotę poniżej 1500 zł – nie skutkowała powstaniem przychodu z działalności gospodarczej. Pomimo że podatnik uzyskał potwierdzenie prawidłowości swojego stanowiska w telefonicznej rozmowie z konsultantem KIS, chcąc posiadać potwierdzenie na piśmie, zdecydował się na wniosek o interpretację indywidualną.

 

Nowość
Nowość
PIT. Komentarz 2023

Monika Brzostowska, Patrycja Kubiesa

Sprawdź  

Dyrektor KIS chce zapłaty podatku

Pomimo że co innego wynikało z rozmowy telefonicznej podatnika z konsultantem KIS, w interpretacji z 14 czerwca br. wskazano, że w następstwie sprzedaży poleasingowego auta podatnik uzyskał przychód z działalności gospodarczej, a tym musi zapłacić podatek dochodowy.

Organ odwoławczy zwrócił uwagę, że na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód ze sprzedaży rzeczy ruchomej kwalifikowany jest do źródła przychodów, o którym mowa w cytowanym art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d tej ustawy, czyli do odpłatnego zbycia rzeczy, chyba że sprzedaż następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej. Z kolei wyłączenie zastosowania art. 10 ust. 1 pkt 8 obejmuje w szczególności te składniki majątku, które są wykorzystywane w działalności gospodarczej lub zostały z niej wycofane, a przy tym spełniają warunki określone w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy, a więc podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Stosownie do treści art. 22a ust. 1 ustawy o PIT, amortyzacji podlegają – z zastrzeżeniem art. 22c – stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

  1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
  2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
  3. inne przedmioty

– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Organ przypomniał, że składnik majątku może zostać zaliczony do środków trwałych, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:

  • stanowi on własność lub współwłasność podatnika,
  • został nabyty lub wytworzony we własnym zakresie,
  • jest kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania,
  • przewidywany okres używania tego składnika na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej jest dłuższy niż rok (decyzja w tym względzie należy do podatnika),
  • składnik ten jest wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo został oddany do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu, o której mowa w art. 23b ww. ustawy.

Zgodnie natomiast z art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, o których mowa w art. 22a i 22b, których wartość początkowa, określona zgodnie z art. 22g, nie przekracza 10 tys. zł; wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.

Zdaniem organu odwoławczego z uwagi na to, że auto nabyte przez podatnika wprowadzone  zostało do ewidencji środków trwałych, a podatnik dokonał jego jednorazowej amortyzacji na podstawie art. 22f ust. 3 ustawy o podatku PIT, zastosowania nie znajdzie ww. art. 22d ust. 1 ustawy. Organ powołał się na treść art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o PIT, wskazując, że przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Na tle art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT powstała zatem rozbieżność w stanowisku podatnika i organu. Zdaniem podatnika w jego sprawie zastosowanie powinien znaleźć pkt b, ponieważ wartość początkowa auta wykupionego z leasingu nie przekraczała nie tylko 10 tys. zł, ale też 1,5 tys. zł. Z kolei organ stanął na stanowisku, że właściwym w sprawie podatnika jest pkt a, dlatego że auto zostało wprowadzone do ewidencji środków trwałych. W ocenie dyrektora KIS jest to okoliczność wystarczająca do uznania, że podatnik sprzedając auto osiągnął przychód z działalności gospodarczej i musi zapłacić PIT.

Zdaniem autora

Bez wątpienia omawiana interpretacja podatkowa odnosi się do przepisów, które z uwagi na swoje nieprecyzyjne brzmienie, mogą prowadzić do powstania poważnych rozbieżności interpretacyjnych. Prawidłowa wykładnia omawianych regulacji prowadzi jednak do wniosku, że art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o PIT powinien dotyczyć jedynie takich składników majątku, które podlegają obligatoryjnemu ujęciu w ewidencji środków trwałych. Z kolei wyłączenie zawarte w art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. b nie zostało uzależnione od tego, czy dany składnik majątku został ujęty w ewidencji środków trwałych. Co więcej, zdaje się, że pkt b) przywołanej regulacji odnosić należy do składników majątku nieprzekraczających kwoty 10 tys. zł, dlatego też sprzedaż auta wykupionego z leasingu o wartości początkowej nieprzekraczającej 1,5 tys. zł nie powinna implikować powstania podlegającego opodatkowaniu przychodu z działalności gospodarczej.

Jakub Sitarski, radca prawny, doradca podatkowy

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.