Projekt zmian w ustawie o VAT, będący obecnie w fazie konsultacji publicznych, zawiera szereg uproszczeń w rozliczaniu tego podatku przez przedsiębiorców. Niektóre z nich zmierzają do poprawy płynności ich finansów. Są one częścią pakietu uproszczeń, nazwanego przez Ministerstwo Finansów SLIM VAT 3.

Ograniczenie fakturowej biurokracji

Choć projekt powstał w MF, to nie wszystkie z proponowanych nowinek są inicjatywą tego resortu. Taka jest zmiana dotycząca rozliczenia VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT). Wymusił ją Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w wyroku z dnia 18 marca 2021 r w polskiej sprawie (C‑895/19) stwierdził, że przepisy ustawy o VAT naruszają unijną dyrektywę o tym podatku.

 

Konkretnie chodzi o przepisy art. 86 ust. 10b, 10g i 10h ustawy, które przewidują,  że podatnik nabywający towary z innego kraju UE powinien otrzymać fakturę w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym taki przywóz nastąpił. Jeśli takiej faktury w tym okresie nie dostanie, to będzie musiał odpowiednio pomniejszyć kwotę podatku naliczonego wynikającą z tej faktury. To w praktyce oznacza konieczność składania deklaracji korygującej i - najkrócej mówiąc - zapłacenia wyższego podatku. Gdy po upływie np. pięciu miesięcy podatnik w końcu taką fakturę otrzyma - może znów skorygować deklarację, tym razem na swoją korzyść. Jednak taka sytuacja, w której przez pewien czas fiskus otrzymuje więcej podatku, niż by się to mu należało, może naruszać neutralność VAT, na co zwrócił uwagę TSUE w swoim wyroku.

Trybunał przypomniał też, ze prawo do odliczenia przysługuje co do zasady w tym samym okresie, w którym powstało, tj. z chwilą, gdy podatek stał się wymagalny. Oznacza to, że podatnikowi przysługuje zasadniczo prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu WNT w okresie rozliczeniowym, w którym zadeklarował podatek należny z tego tytułu.

Dlatego właśnie w projekcie zaproponowano zniesienie napiętnowanych przez TSUE przepisów, warunkujących odliczenie VAT od  WNT od szybkiego otrzymania faktur dokumentujących tę transakcję. - Po zmianie faktura nie będzie formalnym warunkiem odliczenia podatku. Powyższe spowoduje, iż podatek naliczony i należny z tytułu WNT będą zawsze rozliczane dokładnie w tym samym okresie rozliczeniowym, a w konsekwencji VAT od WNT będzie mógł być w pełni neutralny dla podatnika - czytamy w uzasadnieniu projektu.

Konto VAT do różnych celów

Inna zmiana związana z płynnością przedsiębiorstw dotyczy wykorzystania specjalnego rachunku VAT, używanego w transakcjach z tzw. podzieloną płatnością. Użycie zgromadzonych tam środków jest dziś dość ograniczone, co powoduje realne ich zamrożenie. Można nimi dysponować tylko w celach rozliczeń VAT, podatków dochodowych, akcyzy, cła oraz składek ZUS i KRUS. Projekt przewiduje, że środkami z tego konta będzie można rozliczać też kilka innych danin. Chodzi m.in. o podatek od sprzedaży detalicznej, opłatę cukrową a także podatek "małpkowy", czyli od alkoholi w małych opakowaniach. Stosowna zmiana nastąpi w art. 62b prawa bankowego.

Firmowe konto VAT będzie miało też zastosowanie w związku z wprowadzeniem możliwości tworzenia grup podatników tego podatku. Środki z konta VAT członka takiej grupy będą mogły być przekazywane na podobne konto członka grupy, który jest jej liderem, odpowiedzialnym za rozliczenia z fiskusem.

 

Sprawdź również książkę: VAT. Komentarz 2022 >>