Pytanie

Spółka zamierza udzielić nieoprocentowanej pożyczki długoterminowej członkowi zarządu, będącemu jednocześnie pracownikiem spółki. Nadmieniamy, że taka pożyczka udzielona byłaby po raz pierwszy. Nic nie wskazuje na to, że mamy zamiar wykonywania takich czynności w sposób częstotliwy. W zakresie swojej działalności spółka posiada zapisaną działalność 64.92.Z- pozostałe formy udzielania kredytów.

Czy umorzenie pożyczki stanowiłoby dla spółki koszty podatkowe?

Odpowiedź

Umorzone pożyczki udzielone przez podmiot niebędący bankiem nie stanowią kosztu uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych.

Uzasadnienie

Umorzone wierzytelności mogą stanowić koszt uzyskania przychodów tylko w wyjątkowych sytuacjach określonych przepisach ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - dalej u.p.d.o.p. Jedynym przepisem, który wprost odnosi się do możliwości rozpoznania kosztu uzyskania przychodów z tytułu umorzonych pożyczek jest art. 16 ust. 1 pkt 43 u.p.d.o.p. Dotyczy on jednak wyłącznie pożyczek bankowych. Z opisu stanu faktycznego nie wynika, aby spółka była bankiem, w związku z tym przepis ten nie może do niej znaleźć zastosowania. Nie ma przy tym znaczenia zakres czynności jakie spółka ustaliła w zakresie rodzajów prowadzonej działalności. Artykuł 16 ust. 1 pkt 43 u.p.d.o.p. wprost odnosi się do pożyczek bankowych, a zatem udzielonych przez bank.

Inny przepis pozwalający na rozpoznanie kosztu uzyskania przychodów z tytułu umorzonych wierzytelności (tj. art. 16 ust. 1 pkt 44 u.p.d.o.p.) nie dotyczy z kolei pożyczek. Zgodnie bowiem z jego treścią umorzone wierzytelności mogą stanowić koszt podatkowy tylko wówczas gdy uprzednio zostały one zarachowane na podstawie art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p. jako przychody należne.

Tymczasem udzielona przez spółkę pożyczka (należna do otrzymania od pożyczkobiorcy) nie jest przychodem należnym w rozumieniu przepisów podatkowych. Wynika to z art. 12 ust. 4 pkt 1 u.p.d.o.p., zgodnie z treścią którego zwrócone pożyczki nie stanowią przychodu podatkowego. Skoro zaś zwrócona kwota pożyczki nie stanowi przychodu podatkowego to tym bardziej nie może takiego przychodu podatkowego stanowić na mocy art. 12 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.p. kwota należna, ale jeszcze nie zwrócona z tytułu tej pożyczki.

Argumentem dla takiego potraktowania kwoty pożyczki jest to, że jest to finansowanie zwrotne. Pożyczkobiorca nie wzbogaca się bowiem otrzymując kwotę pożyczki, gdyż musi ją zwrócić. Tak samo pożyczkodawca nie wzbogaca się otrzymując spłatę pożyczki, gdyż jest to jedynie zwrot pożyczki wcześniej udzielonej. Kategorią podatkową (tj. kosztem podatkowym po stronie pożyczkobiorcy a przychodem po stronie pożyczkodawcy) są jedynie dodatkowe strumienie pieniężne przepływające między stronami umowy, tj. odsetki oraz prowizje i opłaty.

W związku z powyższym brak jest możliwości rozpoznania przez Spółkę kosztu podatkowego z tytułu umorzonej pożyczki.

Dowiedz się więcej z książki
Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł