Pierwszym warunkiem jest spełnienie przez rodzica ustawowej definicji osoby samotnie wychowującej dziecko. Przez taką osobę rozumie się rodzica dziecka (rodzic biologiczny lub przysposabiający) jak również opiekuna prawnego dziecka, który zgodnie z ustawą jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której sąd orzekł separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
Wiek dziecka a rozliczenie PIT
Dodatkowo warunkiem rozliczenia z dzieckiem jest opieka rodzica, która musi przysługiwać w stosunku do dzieci małoletnich (poniżej 18 roku życia), bez względu na ilość uzyskanych przez nich w danym roku dochodów jak również w stosunku do dzieci, które otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną (bez względu na ich wiek).
Wspomniana wyżej opieka obejmuje również dzieci, które nie ukończyły 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych lub z kapitałów pieniężnych w łącznej wysokości 3089 zł z wyjątkiem renty rodzinnej.
Zobacz również: Podatnik chce ulgi rehabilitacyjnej, urząd może pytać o choroby >>
PIT wysłany do złego urzędu bez konsekwencji karnych >>
Fakt uzyskiwania dochodów przez dziecko nie wyklucza zastosowania tej formy rozliczenia także w przypadku, gdy dziecko w ciągu roku ukończy 18 lub 25 lat. Warunkiem jest natomiast limit zarobków dziecka w wysokości 3089 zł.
Samodzielne i samotne wychowywanie dziecka ma znaczenie
Kolejnym kryterium jest wychowywanie dziecka samodzielnie. Aby nie utracić statusu osoby samotnie wychowującej dziecko, drugi rodzic nie może podejmować aktywnych czynności ani brać udziału w wychowaniu dziecka. Co istotne, fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica (z którym dziecko mieszka) prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 ustawy o PIT.
Z tej formy opodatkowania mogą również skorzystać osoby o ograniczonym obowiązku podatkowym w Polsce (nierezydenci podatkowi), jeśli zostaną spełnione następujące warunki: gdy osoba samotnie wychowująca dziecko ma miejsce zamieszkania w państwie członkowskim Unii Europejskiej, EOG albo na terenie Konfederacji Szwajcarskiej, jej przychody podlegające opodatkowaniu na terytorium RP stanowią co najmniej 75 proc. całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym oraz gdy dla celów podatkowych udokumentowała miejsce zamieszkania certyfikatem rezydencji.
Rozliczenie PIT na właściwym formularzu
Skorzystanie z omawianej formy rozliczenia wymaga opodatkowania dochodów skalą podatkową i złożenia zeznania podatkowego na formularzu PIT-36 lub PIT-37. Nie jest natomiast możliwe w przypadku, gdy rodzic lub dziecko osiągają przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem liniowym, kartą podatkową, podatkiem tonażowym lub ryczałtem ewidencjonowanym (wyjątkiem jest przychód z najmu prywatnego).
Podatnik, który chce rozliczyć zeznanie podatkowe jako osoba samotnie wychowująca dziecko musi złożyć oświadczenie poprzez zaznaczenie odpowiedniego pola na druku deklaracji PIT a następnie opatrzyć ją podpisem. W przypadku gdy osoba złożyła zeznanie i rozliczyła się samodzielnie, możliwe jest złożenie korekty i zmiana sposobu rozliczenia.
Wspólne rozliczenie z dzieckiem polega na zasadzie łącznego opodatkowania sumy dochodów uzyskanych przez rodzica oraz dziecko. Tak obliczoną podstawę opodatkowania dzieli się następnie na pół i od tej pomniejszonej podstawy opodatkowania oblicza się należny podatek, który ulega podwojeniu. Wspólne rozliczenie z dzieckiem jest szczególnie korzystne w przypadku w którym dziecko nie uzyskuje dochodów a dochody rodzica przekraczają kwotę progu podatkowego, tj. 85 528 PLN. Dodatkowo rozliczenie z dzieckiem pozwala na korzystanie z podwójnej wysokości kwoty wolnej od podatku, co przy rozliczeniu z fiskusem umożliwia wygenerowanie oszczędności.
Anna Lewandowska, ekspert w zespole ds. PIT w KPMG w Polsce
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
