Chodzi o projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od osób prawnych, ustawy o wymianie informacji z innymi państwami oraz niektórych innych ustaw. W większości nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2020 r.

Wymiana informacji o schematach

Projektowana ustawa zakłada, że szef Krajowej Administracji Skarbowej będzie miał obowiązek przekazywania informacji o schematach podatkowych transgranicznych organom podatkowym państw członkowskich (oraz w ograniczonym zakresie Komisji Europejskiej). Jak wynika z uzasadnienia, celem wprowadzanych zmian jest ułatwienie wymiany informacji podatkowych z innymi państwami członkowskimi oraz usprawnienie wykonywania przez Krajową Administrację Skarbową obowiązków wskazanych w rozdziale dotyczącym informacji o schematach podatkowych (tzw. MDR).

Sprawdź w LEX:

Jakie pełnomocnictwo powinno zostać udzielone osobie, która będzie uprawniona przez spółkę do składania informacji MDR? >

Czy spółka korzystająca z leasingu operacyjnego ma obowiązek raportowania schematu podatkowego? >

 

Zmiany w raportowaniu schematów

Projekt przewiduje również dwie zmiany w zakresie przekazywania informacji o schematach podatkowych transgranicznych. Pierwsza z nich (art. 6 projektu ustawy) nawiązuje do uzupełnienia listy terytoriów lub krajów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową o unijny wykaz jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych. Druga dotyczy obowiązków wspomagającego. Projektodawca uznał, że konieczne jest objęcie obowiązkiem retrospektywnego (wstecznego) raportowania również przez wspomagającego. Ma to być konieczne jedynie w odniesieniu do tych schematów podatkowych transgranicznych, które mimo ciążącego na promotorach i wspomagających obowiązku nie zostały przez nich retrospektywnie zaraportowane. Ministerstwo Finansów tłumaczy, że obowiązek zaraportowania tych schematów przez wspomagającego pojawi się, jeśli wspomagający przy zachowaniu staranności ogólnie wymaganej w dokonywanych przez niego czynnościach, przy uwzględnieniu zawodowego charakteru jego działalności, obszaru jego specjalizacji oraz przedmiotu wykonywanych przez niego czynności, dostrzegł lub powinien był dostrzec, że uzgodnienie, w odniesieniu do którego jest wspomagającym stanowi schemat podatkowy transgraniczny.

Sprawdź w LEX: Czy spółki obsługiwane przez biuro rachunkowe korzystające z usług doradcy podatkowego, powinny sporządzać procedurę wewnętrzną dla potrzeb raportowania schematów podatkowych? >

- Nałożenie na wspomagających obowiązku retrospektywnego raportowania schematów podatkowych jest uzupełnieniem oczywistej luki w dotychczasowej regulacji – ocenia Aleksander Brzozowski, doradca podatkowy w EY Doradztwo Podatkowe.

Uciążliwy dodatkowy obowiązek

Zdaniem eksperta, wymaga to jednak dokonania pracochłonnego przeglądu czynności, które zostały już często zakończone. - Polski ustawodawca nie miał jednak w tym zakresie dużego pola manewru – obowiązek retrospektywnego raportowania transgranicznych schematów podatkowych wynika bowiem wprost z Dyrektywy Rady (UE) 2018/822. Ponieważ dyrektywa nie rozróżnia pośredników na promotorów i wspomagających – jak czyni to polska ustawa – obowiązkiem tym należało objąć również tych ostatnich – tłumaczy Brzozowski. Zwraca jednak uwagę, że zdecydowana większość organizacji dokonała już przeglądu swoich transakcji i działań podejmowanych w okresie przejściowym (od 25 czerwca do 31 grudnia 2018 r.) z perspektywy MDR. W przypadku dużych organizacji był to proces kosztowny i czasochłonny. Teraz tę pracę trzeba będzie wykonać ponownie, aby zidentyfikować też sytuacje, w których podmiot jest zobowiązany do raportowania jako wspomagający.

Sprawdź w LEX: Czy transakcje, które korzystają ze zwolnienia od podatku u źródła, podlegają obowiązkowi raportowania schematu podatkowego? >

Podobnego zdania jest Agata Oktawiec, doradca podatkowy, partner w PwC. Zwraca ona uwagę, że przepisy dotyczące MDR były wprowadzane do ordynacji podatkowej w zawrotnym tempie i zabrakło czasu na zastanowienie się, czy w pełni realizują wymogi dyrektywy MDR. - Proponowane zmiany mają więc na celu domknięcie luki w zakresie raportowania historycznych schematów podatkowych i zrównanie obowiązków wspomagającego z obowiązkami promotora i korzystającego – podkreśla Agata Oktawiec.

 

Stefan Babiarz, Bogusław Dauter

Sprawdź  

Raport do 30 czerwca 2020 roku

- Według nowych przepisów wspomagający będzie miał obowiązek przekazania raportu szefowi KAS do 30 czerwca 2020 roku. Chodzi jednak tylko o schematy transgraniczne – wskazuje Gniewomir Parzyjagła, radca prawny, menadżer w MDDP. Wyjaśnia, że w sytuacji gdy, przekazanie informacji stanowiłoby naruszenie tajemnicy zawodowej, wspomagający będzie miał obowiązek poinformowania korzystającego lub promotora zlecającego mu czynności, o tym, że w jego ocenie dane uzgodnienie stanowi schemat podatkowy.  

Czytaj w LEX: Raportowanie schematów podatkowych przez biura rachunkowe >

- Z pewnością rozciągnięcie obowiązku raportowania na wspomagających przysporzy wielu problemów praktycznych. Trzeba pamiętać, że wspomagający to podmiot, który najczęściej zna tylko pewien wycinek uzgodnienia (doradca, notariusz). W roli wspomagającego występują także instytucje finansowe (np. banki). Weryfikacja przez te podmioty, czy uzgodnienia, przy których występowały w charakterze wspomagającego, stanowią schemat podatkowy będzie z pewnością nie lada wyzwaniem – ocenia Gniewomir Parzyjagła.

Zobacz również: Raportowanie schematów podatkowych z istotną luką >>

Lepsza ochrona danych korzystających

Jarosław Józefowski, radca prawny w kancelarii Enodo Advisors, zwraca dodatkowo uwagę, że projekt doprecyzowuje, które organy są odpowiedzialne za kontrolę posiadania procedury wewnętrznej przez zobowiązane do tego podmioty. Będą to naczelnicy urzędów celno-skarbowych. Jego zdaniem, może to spowodować wzmożenie kontroli promotorów w tym zakresie. - Projektowane przepisy dodatkowo mają szanse wzmocnić ochronę danych korzystających. Ich dane z każdego schematu podatkowego mają odtąd być wskazywane w odrębnym załączniku do potwierdzenia nadania NSP (chodzi o numer schematu podatkowego nadany przez skarbówkę). Załącznik nie będzie przekazywany innym korzystającym – podkreśla Jarosław Józefowski.

Czytaj w LEX: Raportowanie schematów podatkowych a obowiązki notariusza >

Przepisy ciągle do poprawki

Projektowane przepisy negatywnie ocenia Daniel Więckowski, doradca podatkowy, dyrektor podatkowy w RSM Poland. Jego zdaniem, nie można oprzeć się wrażeniu, że proces przygotowywania przez Ministerstwo Finansów projektów ustaw podatkowych jest daleki od przyjętych standardów legislacyjnych. - Wspomagający będą musieli przekopać swoje archiwa w poszukiwaniu danych dotyczących obsługiwanych rok wcześniej transakcji. Dodatkowo, w związku z tym, że w połowie 2018 roku wspomagający nie byli poinformowani o konieczności gromadzenia takich danych, uznać może, że obecnie Ministerstwo Finansów żądać będzie rzeczy niemożliwych do odtworzenia. Postępowanie takie dalekie jest od zasady pewności prawa, która przyświecać powinna procesowi legislacyjnemu – podkreśla ekspert.