Pytanie

Z dniem 1 czerwca 2016 r., w związku z centralizacją VAT przez gminę, staliśmy się czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Do chwili obecnej mieliśmy podpisaną umowę z rolnikiem. Dostarczał nam produkty rolne i wystawiał rachunek z pieczątką na rachunku: "Gospodarstwo rolne.... ....adres........", czytelny podpis rolnika. Rachunek zawierał tylko kwoty brutto. Po rozmowie telefonicznej w dniu dzisiejszym ustaliliśmy, że jest on rolnikiem ryczałtowym.

Czy możemy dokonywać zakupów u ww. rolnika i będziemy zobligowani do wystawiania faktury RR, czy nadal rolnik może wystawiać nam rachunki?

Jesteśmy placówką opiekuńczo-wychowawczą i w tej chwili nie prowadzimy sprzedaży posiłków (co bezpośrednio związane jest z zakupami u rolnika), ale jeśli będziemy sprzedawać swoim pracownikom posiłki, to jak rozliczać rachunek od rolnika?

Co z podatkiem VAT?

Odpowiedź eksperta Vademecum Głównego Księgowego

W sytuacji, w której dochodzi do transakcji pomiędzy podatnikiem VAT a rolnikiem ryczałtowym, obowiązek wystawienia faktury ciąży na nabywcy, a nie na sprzedawcy. Oznacza to, że zakup od rolnika ryczałtowego nie może być potwierdzony rachunkiem w przypadku gdy nabywcą jest podatnik VAT.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 115-118 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - dalej u.p.t.u., podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy.

Jak wynika z powyższego, dokumentowanie nabycia produktów rolnych następuje jednak na nieco innych zasadach, przede wszystkim dlatego, że faktura wystawiana jest przez nabywcę produktów rolnych, a oznaczona jako "Faktura VAT RR". Faktura taka winna zawierać:

- imię i nazwisko lub nazwę albo nazwę skróconą dostawcy i nabywcy oraz ich adresy;

- numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL dostawcy i nabywcy;

- numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu stwierdzającego jego tożsamość, datę wydania tego dokumentu i nazwę organu, który wydał dokument, jeżeli rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych jest osobą fizyczną;

- datę dokonania nabycia oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury;

- nazwy nabytych produktów rolnych;

- jednostkę miary i ilość nabytych produktów rolnych oraz oznaczenie (opis) klasy lub jakości tych produktów;

- cenę jednostkową nabytego produktu rolnego bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;

- wartość nabytych produktów rolnych bez kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku;

- stawkę zryczałtowanego zwrotu podatku;

- kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku od wartości nabytych produktów rolnych;

- wartość nabytych produktów rolnych wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku;

- kwotę należności ogółem wraz z kwotą zryczałtowanego zwrotu podatku, wyrażoną cyfrowo i słownie;

- czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.

Faktura VAT RR powinna dodatkowo zawierać oświadczenie dostawcy produktów rolnych o następującej treści: "Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 u.p.t.u.".

Jak wynika z powyższego w przypadku, gdy Państwa placówka jako podatnik VAT nabędzie od rolnika ryczałtowego produkty rolne, które będą wykorzystywane do produkcji posiłków będących następnie przedmiotem sprzedaży na rzecz pracowników winna wystawić fakturę VAT RR na rzecz rolnika dostarczającego te produkty.

Dodać należy, że specyfika rozliczania faktur VAT RR polega na tym, że z jednej strony rolnikowi ryczałtowemu przysługuje od nabywców produktów rolnych zryczałtowany 7 proc. zwrot VAT. Z drugiej zaś – u nabywcy wypłacony rolnikowi ww. zryczałtowany zwrot VAT stanowi kwotę podatku naliczonego do odliczenia (art. 86 ust. 2 pkt 3 u.p.t.u.).

Co ważne, realizacja tego prawa przez podatnika obwarowana została licznymi warunkami. Pierwszym z tych warunków jest związek dokonanych zakupów produktów rolnych ze sprzedażą opodatkowaną. Zryczałtowany zwrot podatku zwiększa u nabywcy kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym dokonano zapłaty należności wynikającej z faktury VAT RR. Za datę dokonania zapłaty uważa się datę wydania dyspozycji bankowej przekazania środków finansowych na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego, jeżeli dyspozycja ta została zrealizowana.

Z prawa do odliczenia nabywca może skorzystać jedynie w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokonano zapłaty – ustawodawca nie przewidział możliwości odliczenia w następnym okresie rozliczeniowym, czyli podatnik ma tylko jeden miesiąc/kwartał na obniżenie podatku należnego o ten zwrot dokonany rolnikowi ryczałtowemu (art. 116 ust. 6 u.p.t.u.).

Kolejny warunek dotyczy zapłaty za produkty rolne. Zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, powinna być dokonana na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14 dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności.

Istotnym jest, że zapłata za dostawę produktów rolnych gotówką pozbawia podatnika VAT prawa do podwyższenia podatku naliczonego, o kwotę wypłaconego zwrotu.

Dowiedz się więcej z książki
Faktura VAT w pytaniach i odpowiedziach
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł