W sprawie chodziło o podatniczkę, która otrzymała w darowiźnie od rodziców lokal mieszkalny, zakupiony przez nich ze środków pochodzących z kredytu bankowego zabezpieczonego na hipotece tego lokalu. Po otrzymaniu przedmiotowej darowizny podatniczka stała się jedynym właścicielem mieszkania, w związku z czym przystąpiła do hipotecznego kredytu mieszkaniowego. Przed upływem 5 lat planuje jednak sprzedaż mieszkania, a w ciągu 2 lat zamierza przeznaczyć środki ze sprzedaży m.in. na spłatę hipotecznego kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego na powyższe mieszkanie, a resztę przeznaczyć na nowe mieszkanie.

Podatniczka zapytała fiskusa, czy spłata kredytu hipotecznego, jakim jest obciążone jej mieszkanie, ze środków pochodzących ze sprzedaży tego lokalu będzie uprawniała ją do skorzystania ze zwolnienia z podatku? Sama uważa, że tak, ponieważ realizuje własny cel mieszkaniowy. Fiskus jednak się nie zgodził. Zdaniem organu wydatkowanie dochodu uzyskanego ze sprzedaży mieszkania na spłatę kredytu, który nie został zaciągnięty przez podatniczkę, nie uprawnia do skorzystania ze zwolnienia. Podatniczka nie jest bowiem osobą, która ten kredyt zaciągnęła na kupno przedmiotowego mieszkania tylko osobą, która przystąpiła do długu rodziców.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Zdaniem sądu przystępując do długu (kredytu zaciągniętego przez rodziców) podatniczka spowodowała jedynie, że ich zdolność kredytowa wzrosła, a nadto wzmocniła pozycję banku (wierzyciela), który w ten sposób zyskał kolejnego dłużnika, od którego mógł żądać zapłaty nie tracąc dłużnika pierwotnego. Sąd wyraźnie też podkreślił, że instytucja przystąpienia do długu nie jest tożsama z przejęciem długu. Dlatego sąd zgodził się z fiskusem, że podatniczka przystępując do długu nie ponosiła wydatków na własne cele mieszkaniowe, lecz, o ile je w ogóle ponosiła, to były wydatki wspomagające rodziców, którzy ponieśli je na cele mieszkaniowe. Fakt, że mieszkanie zostało podatniczce darowane przez rodziców, nie zmienia w żaden sposób powyższej oceny.

Wyrok NSA z 5 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1083/14