Ustawa z 23 marca 2022 r. o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy opublikowana została w Dzienniku Ustaw w sobotę 26 marca pod pozycją 684.
Czytaj również: Maszyniści, jak kierowcy, będą mieli swoją ustawę o czasie pracy>>
Wydłużony czas pracy maszynistów i obsługi pociągów
Ustawa przewiduje, że dobowy wymiar czasu pracy obsady pociągu, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 17 ust. 7 ustawy z 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym oraz pracowników, o których mowa w art. 22d tej ustawy, niezbędnych do obsługi pasażerskich przewozów kolejowych przewożących osoby przemieszczające się z terytorium Ukrainy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy, może zostać wydłużony do 16 godzin, przy czym łączny czas prowadzenia pojazdu kolejowego lub pociągu nie może przekroczyć 9 godzin. W takim przypadku dopuszczalne jest ograniczenie nieprzerwanego odpoczynku, o którym mowa w art. 132 par. 1 Kodeksu pracy do nie mniej niż 8 godzin, i nieprzerwanego odpoczynku, o którym mowa w art. 133 par. 1 K.p., do nie mniej niż 32 godzin, obejmującego co najmniej 8 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. W ww. przypadku, w zakresie odpoczynku określonego w art. 132 par. 1 K.p., pracownikowi będzie przysługiwał równoważny okres odpoczynku w wymiarze różnicy między 11 godzinami a liczbą godzin krótszego wykorzystanego przez pracownika okresu odpoczynku. Równoważnego zaś okresu odpoczynku pracodawca będzie udzielał pracownikowi w okresie nie dłuższym niż 8 tygodni.
Czytaj też: Regulacje dotyczące wjazdu i pobytu obywateli Ukrainy w Polsce – aspekty praktyczne >
Ponadto zgodnie z tymi przepisami, maszynista obsługujący te przewozy kolejowe, który nie posiada znajomości odcinków linii kolejowych, na których ma prowadzić pojazd kolejowy lub pociąg, będzie mógł go prowadzić bez obecności w kabinie innego maszynisty lub przedstawiciela zarządcy infrastruktury kolejowej posiadających udokumentowaną znajomość tych odcinków, a prędkość jazdy pojazdu kolejowego lub pociągu w takim przypadku nie będzie mogła być większa niż 60 km/h. Do obsługi przewozów kolejowych, będzie mógł też zostać wyznaczony kierownik pociągu, który nie posiada znajomości obsługiwanego odcinka linii kolejowej.
Czytaj też: Wytyczne UE dotyczące napływu wysiedleńców z Ukrainy >
Co ważne, pociągi przewożące osoby przemieszczające się z terytorium Ukrainy na terytorium RP w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy, będą mogły być prowadzone przez maszynistę posiadającego wpisaną w świadectwie maszynisty kategorię uprawnień uprawniającą wyłącznie do prowadzenia pociągów towarowych na danym typie pojazdu kolejowego w rozumieniu art. 4 pkt 13 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym. Będzie to możliwe pod warunkiem że przewóz osób przemieszczających się z terytorium Ukrainy na terytorium RP odbywa się przy użyciu tego samego typu pojazdu kolejowego.
Pomoc humanitarna będzie przewożona bez opłat?
Autorzy ustawy zaproponowali też, by w okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. zarządca infrastruktury kolejowej mógł nie pobierać od przewoźnika kolejowego wykonującego przewozy towarowe z pomocą humanitarną w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy opłat, o których mowa w ustawie o transporcie kolejowym. A mianowicie:
- opłaty rezerwacyjnej za niewykorzystanie przydzielonej zdolności przepustowej;
- opłaty za usługi wykonane w ramach minimalnego dostępu do infrastruktury kolejowej związane ze zrealizowanym przejazdem pociągu, w tym opłaty z tytułu podwyżki stawek jednostkowych;
- opłaty za usługi wykonane w ramach minimalnego dostępu do infrastruktury kolejowej związane ze zrealizowanymi manewrami.
Przewozem towarowym z pomocą humanitarną w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy będzie zaś przewóz, któremu został nadany taki status na wniosek złożony przez przewoźnika kolejowego. W przypadku przewozów międzynarodowych status ten będzie nadawał minister właściwy do spraw zagranicznych. Natomiast Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów będzie nadawał przewozowi towarowemu status przewozu z pomocą humanitarną w przypadku przewozów krajowych.
Zarządca infrastruktury kolejowej nie będzie jednak stratny z tego powodu, ponieważ będzie mógł otrzymać ze środków Funduszu Pomocy, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583), finansowanie w wysokości odpowiadającej wysokości przychodów utraconych z tytułu niepobrania opłat.
Sprawdź również książkę: Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Pracownicze plany kapitałowe. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, zwią >>
Dokumenty dla kierowców z Ukrainy będą ważne do końca 2022 r.
Ustawa przewiduje też zmianę przepisów ustawy o transporcie drogowym. I tak, zgodnie z projektowanym art. 11, dokumenty, o których mowa w art. 32b ust. 1 i 3 ustawy o transporcie drogowym (czyli świadectwo kierowcy oraz świadectwo kierowcy wraz z wypisem ze świadectwa kierowcy wydawane przedsiębiorcy na okres do 5 lat), wydane przedsiębiorcom dla zatrudnionych przez nich obywateli Ukrainy, które utraciły albo utracą ważność od dnia 24 lutego 2022 r., zachowują ważność do dnia 31 grudnia 2022 r. Główny Inspektor Transportu Drogowego w takim przypadku będzie wydawał na wniosek przedsiębiorcy świadectwo kierowcy z datą ważności do dnia 31 grudnia 2022 r.
Do 31 grudnia 2022 r. – w myśl art. 12 - wykonywanie przewozów osób (autobusowych) z terytorium Ukrainy do Polski w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy będzie mogło odbywać się na podstawie zezwolenia na międzynarodowy zarobkowy przewóz drogowy osób wydanego na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. a i ust. 2 ustawy o transporcie drogowym, z tym że przewóz ten na terytorium RP wykonywany z odstępstwami od warunków określonych w tym zezwoleniu uznaje się za zgodny z warunkami tego zezwolenia.
Ponadto w okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. art. 5 ust. 4 ustawy o kierujących pojazdami nie będzie stosowany do osób posiadających prawo jazdy wydane przez właściwe organy administracji Ukrainy. W tym okresie do osób tych stosuje się odpowiednio przepis art. 5 ust. 6 tej ustawy. Za ważne w tym czasie uznawane będą także prawa jazdy wydane przez właściwe organy administracji Ukrainy, których termin ważności upłynął (art. 13 projektu).
- Rozwiązanie przewidziane w art. 13 znosi obowiązek wymiany prawa jazdy wydanego przez Ukrainę na polskie prawo jazdy po 6 miesiącach od dnia uzyskania prawa stałego lub czasowego pobytu, dając Ukraińcom swobodę poruszania się. W połączeniu z przepisem art. 15 zzzw ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 2095, z późn. zm.), który w okresie pandemii i 60 dni po niej uznaje nieważne prawa jazdy (te, którym wygasł termin 12 ważności) za ważne, oraz z nowymi przepisami umożliwiającymi osobom, które nie mogą wymienić prawa jazdy na prawo jazdy polskie uzyskanie karty kwalifikacji kierowcy, zapewni uznawalność dokumentów i możliwość świadczenia pracy w charakterze kierowcy zawodowego. Ponadto za ważne uznaje się także, w tym okresie, prawa jazdy wydane przez Ukrainę, których termin ważności upłynął – czytamy w uzasadnieniu do projektu.
Obsługa prawna obcokrajowców - najważniejsze akty prawne:
- ROZPORZĄDZENIE w sprawie udzielania pomocy cudzoziemcom >
- ROZPORZĄDZENIE w sprawie dokumentów wydawanych cudzoziemcom >
- USTAWA o cudzoziemcach >
W okresie od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. nie będzie także stosowany art. 71 ust. 5a oraz art. 129 ust. 2 pkt 2a ustawy – Prawo o ruchu drogowym do pojazdów zarejestrowanych na terytorium Ukrainy, które przekroczyły granicę Rzeczypospolitej Polskiej z Ukrainą od 24 lutego 2022 r.
Czytaj również: Zawodowi kierowcy z Ukrainy uziemieni w Polsce>>
Będzie jednorazowe odnowienie dyplomów kwalifikacyjnych dla marynarzy
Projektodawcy zamian przewidzieli też jednorazowe odnowienie dyplomów kwalifikacyjnych marynarzy wydanych przez właściwe organy administracji Ukrainy w oparciu o Prawidła II/1, II/2, III/1, III/2, III/3 i III/6 Międzynarodowej konwencji o wymaganiach w zakresie wyszkolenia marynarzy, wydawania im świadectw oraz pełnienia wacht, 1978, sporządzonej w Londynie dnia 7 lipca 1978 r. (Dz. U. z 1984 r. poz. 201, z późn. zm.3), które utraciły albo utracą ważność od 24 lutego 2022 r. Stanie się to zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 68 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. z 2022 r. poz. 515) na okres 2 lat na podstawie poświadczonej przez kapitana statku lub armatora praktyki pływania na morskich statkach handlowych w żegludze międzynarodowej.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.